حبیب‌الله مسعودی فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به تشریح طرح «بشیر» که قرار است با هدف کاهش طلاق در کشور اجرا شود، پرداخت و عنوان کرد: هدف از این طرح کمک به پایداری بیشتر خانواده و پیشگیری از طلاق است. در سال گذشته این طرح به صورت پایلوت در استان یزد اجرا شد که با نتایج خوبی همراه بود و بیش از 50 درصد کسانی که متقاضی طلاق بوده و از طریق دادگاه‌ها به مراکز بهزیستی برای مشاوره ارجاع داده شده بودند از تصمیم خود منصرف و به زندگی مشترک بازگشتند.
وی ادامه داد: پیگیری‌های شش ماهه تا یک ساله ما در خصوص زندگی این زوج‌ها نشان می‌دهد که مشاوره‌های ارائه شده منجر به پایداری خانواده آنها شده است.
طرح بشیر در سراسر کشور اجرا می‌شود
مسعودی فرید از تصمیم سازمان بهزیستی برای اجرای طرح بشیر در سراسر کشور خبر داد و گفت: هم‌اکنون پنج دفتر در سازمان بهزیستی مشغول کار بر روی اجرای کشوری این طرح هستند و قرار است این طرح در سه مقطع پیش از ازدواج، دوران پنج ساله اول ازدواج و مشاوره قبل از طلاق اجرا شود.
آموزش قبل از ازدواج به میزان 65 درصد از تعارضات بعد از ازدواج می‌کاهد
وی ادامه داد: اجرای طرح بشیر قبل از ازدواج به ازدواج‌های آگاهانه منجر خواهد شود؛ البته آموزش‌های پیش از ازدواج چندین سال است که توسط بهزیستی اجرا می‌شود اما قرار است بازنگری‌هایی در این خصوص انجام شود. مطالعات متعدد هم نشان داده است که این آموزش‌ها می‌تواند به میزان 65 درصد از تعارضات داخل خانوادگی پس از ازدواج پیشگیری کند.
مسعودی‌فرید محتوای آموزش‌های قبل از ازدواج را مباحثی مانند ارتباط مؤثر، بحث خواستگاری، دوران نامزدی و ... عنوان و اظهار کرد: بعد از ازدواج خانواده وارد مرحله جدیدی می‌شود که آموزش‌های خاص خود را می‌طلبد که ما بیشتر بر مدیریت حل تعارض، سبک‌ها و روش‌های فرزندپروری، عشق و صمیمیت در خانواده، مدیریت اقتصادی خانواده، رویکرد دینی به خانواده و بیان این موضوع که در دین اسلام چه مباحثی در خصوص پایداری خانواده مطرح شده است، می‌پردازیم.
وی اعلام کرد: در این طرح برقراری تماس با خط 1480 و صحبت با مشاوران بهزیستی و نیز مراجعه به مراکز کاهش طلاق که مددکاران بهزیستی در آنجا حضور دارند نیز پیش‌بینی شده است که می‌تواند تأثیر خوبی در کاهش طلاق داشته باشد.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گروه‌های هدف این طرح را افرادی اعلام کرد که در سن ازدواج قرار دارند، خانواده‌هایی که به تازگی ازدواج کرده‌اند و در پنج سال اول زندگی خود قرار دارند و افرادی که برای طلاق به دادگاه‌ها مراجعه کرده‌اند.
طلاق‌ها هم باید طلاق‌های سالم و با کمترین صدمه به طرفین باشد
وی در ادامه تصریح کرد: ما تمام تلاش خود را انجام می‌دهیم تا طلاق صورت نگیرد، اما علی‌رغم این تلاش‌ها باز هم افرادی هستند که تصمیم می‌گیرند از هم طلاق بگیرند اما طلاق‌ها هم باید طلاق‌های سالم و با آمادگی باشد چرا که زوجین و فرزند آنها در طلاق آسیب می‌‌بینند. بر همین اساس برنامه‌هایی طراحی شده تا به مادر و پدر آموزش دهیم که بعد از طلاق چگونه رفتار کنند تا هم خود و هم فرزندشان کمترین آسیب را ببینند و استرس و اضطراب بزرگی که برای فرزندان پس از طلاق والدین رخ می‌دهد به حداقل ممکن کاهش پیدا کند.
مهم‌ترین عامل طلاق؛ نبود توان مدیریت حل تعارض
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی در ادامه سخنانش در خصوص مهم‌ترین دلایل طلاق در کشور عنوان کرد: عدم مهارت زن و شوهرها در برقراری ارتباط مناسب با هم و مدیریت حل تعارض از مهم‌ترین عوامل طلاق است. یعنی زوجین توانمندی اینکه با هم گفت‌و‌گوی مناسبی داشته باشند و بتوانند در صورت بروز اختلاف بدون پرخاشگری با روش‌های مناسب مشکلاتشان را مطرح و رفع کنند را ندارند.
درصد قابل توجهی از طلاق‌ها ناشی از اعتیاد است
وی افزود: مشکلات دیگر از جمله نقش اعتیاد بسیار در طلاق پررنگ بود و درصد قابل توجهی از طلاق‌ها ناشی از اعتیاد است. در اصل ما 12 عامل برای اعتیاد احصاء کردیم که عدم مهارت اجتماعی زوجین در ارتباط، مدیریت حل تعارض و وجود سایر آسیب‌های اجتماعی از جمله اعتیاد از مهم‌ترین این عوامل است.
مسعودی‌فرید در پاسخ به این سؤال که طرح‌های فرهنگی معمولاً زمان‌بر هستند چه زمانی شاهد تأثیرگذاری اجرای این طرح و کاهش طلاق در کشور خواهیم بود، گفت: هر سال 850 هزار نفر در کشور ازدواج می‌کنند و ما باید تلاش کنیم همه این افراد را تحت پوشش طرح بشیر قرار دهیم. البته در کوتاه مدت یعنی پس از گذشت حداقل شش ماه تا یک سال از اجرای طرح شاهد تأثیرگذاری آن بر روی زوج‌هایی که وارد مرحله طلاق شده‌اند، خواهیم بود.
وی تصریح کرد: نکته مهم دیگری که وجود دارد میزان پوشش این طرح است هر چه پوشش بیشتری داشته باشیم قطعاً می‌توانیم شاهد اثرات اجتماعی بیشتری باشیم.
محور بحث مودت و رحمت مطرح شده در قرآن است
مسعودی‌فرید در پاسخ به این سؤال که در این طرح چه قدر از آموزه‌‌های دینی استفاده شده است، گفت: محور بحث مودت و رحمت مطرح شده در قرآن و اهمیت نهاد خانواده در دین اسلام است و سایر آموزش‌ها نیز بر این آموزش مترتب هستند. اما آموزش‌های اختصاصی برای مسائل دینی نیز داریم یعنی کتاب رضایت زناشویی که به مباحث و موضوعات اسلامی در ارتباط بین زن و شوهر می‌پردازد و توسط مؤسسه دارالحدیث تهیه شده است و یا کتاب فرزندپروری به زوجین آموزش داده می‌شود.