آرش دادگر، کارگردان برگزیده سی و دومین جشنواره بینالمللی «تئاتر فجر»، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: پاسخگویی در این مورد که رویدادی همچون جشنواره «تئاتر فجر» پس از سی و سه دوره برگزاری تا چه حد توانسته در جهت تحقق اهداف عالی انقلاب اسلامی گام بردارد، نه در حد صلاحیت من به عنوان یک هنرمند بازیگر و کارگردان تئاتر است و نه در حد صلاحیت دبیر و دبیرخانه جشنواره به عنوان بازوی اجرایی این رویداد هنری.
وی ادامه داد: این موضوع باید از سوی مسئولان سیاستگذار فرهنگی و هنری یعنی ابتداً کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، پس از آن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت هنری این وزارتخانه که هر دوره در قالب تشکیل جلسات شورای سیاستگذاری جشنواره، به ترسیم چشمانداز و دستاورد برگزاری این رویداد میپردازند، پاسخ داده شود.
مخاطب تئاتر، حقیقی و تصنعی بودن اثر نمایشی را تشخیص میدهد
دادگر تصریح کرد: من به عنوان یک هنرمند در قالب جشنواره بینالمللی «تئاتر فجر» و یا هر رویداد رسمی تئاتر کشور سعی در آن دارم که آخرین خروجی اندیشههای خود در مورد یک متن نمایشی را تبدیل به کنش، حرکت و تصویر کنم و آن را روی صحنه تئاتر و در پیشگاه مخاطبان علاقهمند به این هنر که ریشه در آئین و سنتهای دیرین انسانی دارد، به اجرا درآورم.
این مدرس دانشگاه افزود: در چنین حالتی اگر آنچه آفریده و روی صحنه نمایش اجرا میکنم، از حقیقت وجودی انسان برآمده باشد و بازگوکننده دردها و آلام و آرزوهای انسان در مسیر رسیدن به رشد و تکامل و سعادت باشد، اجرایی موفق داشتهام وگرنه که ذهن هوشمند هر انسان اندیشمندی اجرای من را ادا و اطواری تلقی میکند که با آنچه بدان اعتقاد دارم، منافات دارد و نخستین چیزی که به ذهن مخاطب متبادر میشود، این است که فلان کارگردان و یا فلان تئاتری در جهت خوشامد فرد و طیف خاصی علیرغم میل باطنی خود دست به خلق اثر زده است و من شخصاً باید نسبت به آن مسئول و پاسخگو باشم.
این مدرس تئاتر در ادامه گفت: تئاتر خط مشیبردار نیست؛ هر چند که باید در فهوای آثار به نمایش درآمده در یک رویداد تئاتری همچون جشنواره فجر، آرمانهای ارزشی و دستاوردهای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به شکل مستقیم و غیرمستقیم بروز پیدا کند اما اینکه تنها تحقق و یا عدم تحقق آن را ملاک کارآمدی آن بدانیم درست نیست چرا که «تئاتر فجر» یک جشنواره است، ماهیت یک جشن و گردهمایی هنری را دارد که در آن حضور سلایق متنوع نیز اجتنابناپذیر است.
تعیین تکلیف برای جشنواره «تئاتر فجر» با آزادی بیان و اندیشه در تعارض است
دادگر افزود: تئاتر یک فن است، علم است و یک فعال تئاتری به پشتوانه اندوختههای علمی و اجرایی خود، جشنواره را فرصتی مغتنم میداند که در آن به هنرنمایی بپردازد پس اینکه تا چه اندازه اندیشه، کار و اثر نمایشی او مبین آرمانهای انقلاب اسلامی است بررسی و ارزیابی بیمعنی است؛ ما باید یاد بگیریم که رویدادهای فرهنگی و هنری که فلسفه برگزاری آنها سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی است جشنواره هستند و به وجود آمدهاند که در آن فارغ از هر حدس و گمانهزنی، فارغ از هر اندیشه و پیشقضاوتی به هنرمند چه ایرانی و چه خارجی فرصت داده شود که حرفش را بزند، اندیشهاش را بیان کند و بعد در نقد و بررسی آن را تأیید و یا تکذیب کنیم و با انتخاب موضوع، محور و ترسیم خط مشی و چارچوبهایی دست و پاگیر از پیش برای هنرمند تعیین تکلیف نکنیم که با آزادی اندیشه و بیان لطمه خواهد زد.
این کارگردان تئاتر گفت: حتی به فرض موضوعی دیدن جشنواره «تئاتر فجر» که برای آن افق و دیدگاهی در نظر گرفته میشود، این پرسش مطرح می شود که در طول سال با چند جشنواره موضوعی تئاتر مواجه هستیم؟ و مگر همه آنها خروجی و عملکرد موفقی داشتهاند که حالا این توقع را از جشنواره «تئاتر فجر» داریم؟ جشنواره «تئاتر صاحبدلان» به کجا ختم شد؟ «تئاتر رضوی» به چه سرنوشتی دچار شد؟ و آیا جشنواره «تئاتر مقاومت» با هزینه کلان صرف شده برای آن، توانست تحولی در تولید نمایشهای ارزشی ایجاد کند؟!
کارگردان نمایش عاشورایی «طوفان» در پایان تأکید کرد: اتفاقاً پیش از تعیین هر خط مشی و هدفی از برگزاری یک رویداد هنری، باید توجه مسئولان معطوف به این نکته شود که به ساحت هنرمند و هنری که خلق میکند احترام گذاشته شود و مورد حمایت همهجانبه از سوی دستگاه حاکم قرار گیرند نه اینکه این حمایت و پشتیبانی تنها از هنرمندان و آثاری که در راستای اهداف شخص و یا طیف خاصی است به عمل آید؛ با نگاه به جریان و نحلههای سیاسی و اجتماعی در نقاط مختلف دنیا صرفنظر از آرمانی که دنبال میکنند، به روشنی میتوان دریافت که آنها مربی و حامی دستهای از هنرمندان بودند که منطبق با سیاستهای دیکته شده به تولید اثر هنری میپرداختند اما چون در ادامه دست از حمایت آنها برداشته شد، آن هنرمندان در آینده، خود تبدیل به بزرگترین منتقد و معترض به سیاستهای نظام حاکم شدند.
یادآور میشود، سی و سومین جشنواره بینالمللی «تئاتر فجر» به دبیری اردشیر صالحپور تا 12 بهمن به کار خود ادامه خواهد داد.