به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، حجتالاسلام والمسلمین محسن قرائتی، رئیس ستاد اقامه نماز کشور در سلسله مباحث تفسیر قرآن کریم که در قم برگزار شد در جمع تعدادی از طلاب و کارشناسان با بیان اینکه جنگ واقعی مواجه با اندیشهها و ارزشهاست، گفت: امروز دنیا با میدانداری قرآن در آستانه تحولی عظیم است. لذا، آموزش تعالیم قرآنی یک ضرورت انکارناپذیر است.
وی با اشاره به فراز نهم دعای بیستم صحیفه سجادیه با عنوان اهمیت ایثار و گذشت اخلاقی و نتایج آن، افزود: انتقام به جز فرو نشاندن غضب اثر مستقیم دیگری بر فرد نمیگذارد بلکه گاهی روح خودمحوری را در فرد دامن میزند، اما گذشت اخلاقی به مثابه یک روش تربیتی گذشته از جنبه درمانی که برای بیمار اخلاقی در بر دارد در ذهن و روح او تأثیر عمیق مینهد و به او میفهماند که گذشت و چشمپوشی از خطاکاران ممکن است و او با دیدن این عمل اخلاقی آسانتر به سوی طریق هدایت گام برمیدارد و این امر موجب تعالی اخلاقی او میشود.
مفسر قرآن کریم بیان کرد: برخورد بایسته با اشخاص مختلف و موقعیتهای گوناگون فرق میکند، ترسیم چهره صالحان و راهکار دستیابی به ملکه عدالت از ویژگیهای دعای بیستم صحیفه سجادیه است. به تعبیر مرحوم آیتالله علی مشکینی(ره)، روح متعالی انسانی در اثر تکامل مبدأ همه صفات کمال، اخلاق و فضایل میشود.
رئیس ستاد اقامه نماز کشور ادامه داد: بر اساس خطبه 201 نهجالبلاغه معیار حق است نه مردم؛ و حق را نباید با مردم و کثرت طرفدار شناخت. یکی از پرثمرترین دستورهای قرآن کریم طلب دوام و پایداری در بندگی است. اگر در گرفتاریها که نیازمند مقاومت روحی است کلمهای که نشانه عدم رضا و تسلیم باشد بر زبان برانیم تمامی امتیازات خود را از دست خواهیم داد. از سوی دیگر صبر و بردباری به هنگام سختیها اجری عظیم و پاداشی حیرتانگیز در پی دارد. به تعبیر آیتالله حسن ممدوحی کرمانشاهی در جلد دوم کتاب شهود و شناخت «صبر وشکیبایی به انسان ظرفیت وجودی میبخشد و ضایعه گناه و اشتغالات مادی ذهن، قلب را میمیراند و به دنبال آن کوری دل و محروم ماندن از رحمت و فیض حق گریبانگیر گناهکار خواهد شد».
قرائتی اظهار کرد: فرد بینماز و گناهکار با دست خود ریشه خیرات بسیاری را خشکانیده و محرومیتهای زیادی را نصیب خویش میکند. گناه فضای پاکیزه دوستی را تیره میکند، گاهی شعله محبت را برای همیشه خاموش میکند؛ گناه و بینمازی بر خلاف ادب عبودیت است و باید از گناهان صغیره نیز دوری کنیم. نتیجه گناه مواجه با شکست است که سرانجام با محرومیت از مطلوب موجب سرخوردگی شدید خواهد شد.
وی عنوان کرد: حضرت زینالعابدین(ع) در فراز سیزدهم دعای بیستم صحیفه سجادیه، استعانت از غیر را به هنگام اضطرار، فتنهای خوانده است که کمترین اثر آن بینتیجه ماندن تلاشها و خواهشهاست که انسان هرگز حاجت روا نمیشود. با گم شده راه مستقیم، فرد به سیاه چالههای نومیدی در غلطیده و گذشته از نرسیدن به مطلوب برگرفتاریهای خود خواهد افزود. ثمره اندیشیدن در قدرت خداوند بزرگترین عبادت قلمداد میشود و دگرگونی همه جانبهای در روش زندگی انسان ایجاد میکند. غفلت از دشمن، شبیخون دشمن را در پی خواهد داشت.
رئیس ستاد اقامه نماز کشور اظهار کرد: امام سجاد(ع) در ادامه این دعا به مسئله غیبت اشاره کرده و به ما میآموزند کفاره غیبت، دعا و استغفار برای شخص غیبت شده یا خدمت به وی در کارها و در پیشآمدهای مشکل یا طلب حلیّت از اوست. دلیل حرمت غیبت حفظ شرافت مؤمنان و پیدایش صفا و صمیمیت است و اگر عذرخواهی و اظهار ندامت از غیبت نزد شخص غیبت شده موجب فوران خشم و دامن زدن به کدورت و ناراحتی شود از خدا بخواهیم بیرون شدن از چاه طبیعت و پرواز در آسمان بیانتهای انسانیت به گونهای باشد که همه شرهای زبانی به نیکی و حسنات تبدیل شود.
حجتالاسلام قرائتی افزود: هدایتپذیری عامل نیکبختی انسان است؛ اگر هدایت و اقامه نماز آمد گمراهی با تمام لوازم و پیامدهای خود رخت بر میبندد. در این دعا از نظر امام سجاد(ع) ظلمپذیری به همان درجه پست است که ستمپیشگی غلط و ناروا است. رشد روحی، تدبیر و معادباوری فکر ستم را از محتله ستمگران بیرون کرده و او را مهار و تعدیل میکند. طبق نظر اسلام نه فقر و نه طغیان بلکه قدرت و قوت مهار شده بر پایه این نگرش توفیق بندگی، پیدایش معرفت، زایش تقوا، بالندگی خضوع و عبودیت همگی از الطافی است که شکر و سپاس از آنها، خود شکر و سپاس دیگری را طلب میکند.
وی با اشاره به اینکه آیه 75 سوره انعام اشاره به خاستگاه معرفتی و آموزههای توحیدی دارد، گفت: از دیگر نعمتهای الهی قدرت بیان و تأثیر آن در هدایت مردم است. باید قدرت بیان در خدمت هدایت مردم قرار گیرد نه اینکه بازیچه لهو و لعب، تهمت، بهتان و سرگرمیهای مفسده شود.
این مفسر قرآن کریم اظهار کرد: اخلاص بهترین درجه عبودیت و مردن آغاز زندگی حقیقی انسانی است. امام سجاد(ع) در این دعا درخواست میانهروی در امور و درخواست بهترین زندگی و بهترین مرگ و درخواست استقامت در باورها و تصمیمها دارند. فرد تربیت یافته در مکتب اسلام پیوسته از صلابت در شخصیت، قاطعیت در تحمل حق، اعتدال در روش و انعطاف در معاشرت برخوردار است.
وی بیان کرد: دست دوستی و مسالمت بهسوی هر حزب و نحلهای دراز کردن زیبنده شیعه راستین نیست، بلکه نشانه بیمایگی و درون تهی بودن است. درخواست دیگر امام سجاد(ع) در این دعا از خداوند درخواست واعظ نفسانی است یعنی قدرت نفسانی ویژهای که بهصورت خودجوش در اصلاح جان انسان مؤثر باشد. شخص برخوردار از واعظ درونی به قوه بازدارندهای مجهز است که در مقابل وسوسههای باطل دچار مصونیت میشود.
قرائتی یادآور شد: صلاح انسانی گذشته از عافیت بدنی و مادی او در این جهان، یک سلسله از کمالات و فضایل است که باید در همین دنیا کسب شود. باید دستورهای الهی را در تمامی برنامههای زندگی خود حاکم کنیم و خداوند متعال را بر این امور شاهد و ناظر بدانیم. تحکیم مبانی اعتقادی راه نجات از ابهامهاست، دین با نظام هستی هماهنگ است و اگر توکل و تلاش ما جدی باشد در هر پیشامدی سود کلان و جزای معنوی فراوان نصیب مؤمن خواهد شد.