به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، چند سالی است که صنعت نشر کشور دچار ضعف و بحران شده است و ناشران با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند تا به حیات خود ادامه دهند. در این میان ناشران کتب دینی و قرآنی که دارای مخاطبان خاصی هستند، مشکلات بیشتری دارند. در این راستا برای بررسی این مشکلات و ارائه راهکارهای مناسب و خروج از بحران به سراغ علی حاجی‌تقی، مدیر انتشارات ارمغان طوبی رفته و با وی به گفت‌وگو نشسته‌ایم. در ادامه متن این گفت‌وگو از نظرتان می‌گذرد:
- آقای حاجی‌تقی در مورد زمینه‌های فعالیت انتشارات ارمغان طوبی بگویید.
فعالیت انتشارات ارمغان طوبی در زمینه نشر کتاب‌های علوم قرآنی، دینی و علوم حدیث است و در کنار آن به انتشار کتاب‌های ادبیات کلاسیک نیز می‌پردازیم.
- تا به حال قرآن چاپ کرده‌اید؟
قرآن چاپ کرده‌ایم، اما مدت‌هاست که دیگر قرآن چاپ نمی‌کنیم.
- از چه زمانی چاپ قرآن را متوقف کرده‌اید؟
حدود 4 – 5 سال است که این کار متوقف شده و در حال حاضر در حوزه چاپ کتاب‌هایی چون تفاسیر قرآن، فعال هستیم و کتابی مانند «تمثیلات قرآنی» را زیر چاپ داریم.
- برای تعطیلی چاپ قرآن، دلیل خاصی وجود داشته است؟
چاپ قرآن مشکلات خاصی دارد و متأسفانه برای این کتاب بازار رقابتی ناسالمی ایجاد شده و از لحاظ قیمت و نه کیفیت، دچار رقابت شده است و اگر بخواهیم وارد این رقابت شویم باید از کیفیت چاپ این کتاب کم کنیم که ما بنا نداریم قرآنی با کیفیت پایین چاپ و صحافی تولید کنیم.
- فقط همین دلیل سبب شده تا قرآن چاپ نکنید یا برای انتشارات صرفه اقتصادی نداشته است؟
این یک مشکل است و دلیل دیگر اینکه، تعدد زیاد ناشران قرآنی نیز عامل دیگری است و همین امر سبب شده تا زمینه فعالیت خود را به نشر کتاب‌های پیرامون علوم قرآن تغییر دهیم.
- این موضوع را می‌پذیرید که حوزه نشر کتاب‌هایی با موضوعات دینی و قرآنی نیز بدون مشکل نیست؟
بله، این حوزه نیز بدون مشکل نیست و اغلب ناشران کتب دینی و قرآنی سال 93 را به سختی پشت سر گذاشتند و علت آن هم هزینه بالای تولید کتاب و بالا رفتن قیمت آن و در نتیجه بی‌رغبتی مردم به خرید کتاب و مهمتر از آنها، نبود چرخه درست توزیع است.
- یکی از دلایلی که برای بی‌رغبتی مخاطبان نسبت به کتاب عنوان می‌شود، شکل ظاهری و در مواردی محتوای کتاب‌های دینی و قرآنی است، این موضوع را قبول دارید؟
نه، این حرف‌ها را که ناشران به سلایق مخاطبان خود بی‌توجه هستند و یا اینکه آنها به کتب دینی بی‌علاقه شده باشند را قبول ندارم، مشکلاتی که ناشران دارند از نظر هزینه‌ها و توزیع نادرست چرخه کتاب است و مردم هم به موضوعات گوناگون علاقه‌مند هستند، اما نمی‌توانند کتاب‌های مورد نیاز خود را بیابند و تبلیغات مناسبی که کتاب را برای مخاطبان معرفی کند، وجود ندارد.
- چه کسی باید این کار را انجام دهد و ناشر چه سهمی در تبلیغ کتاب خود دارد؟
ناشر در این زمینه سهم دارد، اما هزینه تبلیغات برای کالای فرهنگی چون کتاب بسیار بالاست و ناشر وقتی کتاب را چاپ می‌کند و به ویژه زمانی که هیچ حمایتی از سوی نهادها و سازمان‌های فرهنگی نمی‌شود، نمی‌تواند به حیات خود ادامه دهد.
درست است که کتاب یک کالای فرهنگی است، اما قصد انتفاع از چاپ کتاب را دارد و حداقل باید بتواند هزینه‌های چاپ یک کتاب و گذران زندگی را درآورد.
اگر من ناشر بخواهم کتابی را برای تیزر تلویزیونی تبلیغ کنم، هزینه‌های آن به قدری بالاست که شاید از هزینه چاپ یک کتاب فراتر رود؛ از این رو این هزینه‌ها نباید با سایر کالاها یکسان باشد. به همین دلیل تبلیغ کتاب برای بیشتر ناشران مقرون به صرفه نیست.
ناشر چه کمکی می‌تواند بکند، وقتی هنوز که هنوز است دولت مشکل مالیات کتابفروشان را حل نکرده. در حال حاضر من یک مرکز پخش دارم که هر سال برای آن مالیات اعمال می‌شود. انتشارات من یک دفتر نمایندگی در تهران دارد که به واسطه اینکه شعبه‌ای از دفتر پخش انتشاراتم در قم است، باید معاف از مالیات باشد؛ در حالی که به اسم اینکه کتاب‌های متفرقه در دفتر پخش وجود دارد، مالیات وضع شده است و این موضوع برای سایر مراکز پخش نیز وجود داشته.
وقتی مالیات‌های سنگین برای پخش کتاب اعمال می‌شود، این مراکز دیگر رغبتی برای این کار نشان نمی‌دهند و در نتیجه چرخه توزیع کتاب دچار نقص می‌شود و اگر فعالیتی هم می‌کنند به صورت زیرزمینی است. در تهران اگر 100 مرکز پخش رسمی داریم، بیشتر از این تعداد مراکز پخش زیرزمینی داریم.
- مخاطبان شما بیشتر چه کتاب‌هایی را می‌پسندند؟
با توجه به اینکه انتشارات ارمغان طوبی، عمدتاً کتاب‌های علوم قرآن و حدیث چاپ می‌کند، از این رو مخاطبان آنها نیز طلاب علوم دینی و یا سایر اقشار جامعه که مطالعات دینی و مذهبی دارند، هستند.