احمدرضا درخشان، قاری خوزستانی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خوزستان، با اشاره به اینکه نکته مهم در تلاوت معنامحور آشنایی قاری با آیات و مفاهیم قرآن کریم است، اظهار کرد: چشمانداز قاری از آیات باعث ارائه و انتقال معانی و مفاهیم به مخاطب میشود.
ضرورت آشنایی با زبان قرآن
وی بیان کرد: در این میان چند اصل اساسی پیرامون تلاوت معنامحور وجود دارد که فراگیری زبان قرآن یکی از آنها است. قاری باید به مفاهیم قرآن و صرف و نحو عربی مسلط باشد.
صفای باطن قاری بر شنونده تاثیرگذار است
درخشان با اشاره به اینکه تدبر در آیات قرآن کریم میتواند بر تلاوت معنامحور تأثیرگذار باشد، گفت: ورود قاری به عمق آیات قرآن کریم به دلیل خاصیت الهامبخشی کلام الهی باعث میشود این مفاهیم به ذهن قاری وارد شود. همچنین صفای باطن و تهذیب نفس از دیگر موارد مهمی است که میتواند بر این تلاوت و روح مخاطبان تأثیرگذار باشد.
گوشسپاری به تلاوتهای تعبیری
این فعال قرآنی استان خوزستان عنوان کرد: در این میان و برای دستیابی قاری به تلاوتی مطلوب باید نسبت به استماع تلاوتهای باکیفیت از لحاظ مفهوم(تلاوتهای تعبیری) اقدام شود. قاریان قدیمی در تلاوتهای خود عمقی از معنا و مفهوم را ارائه میکردند و ما متأسفانه هر چه به عصر حاضر نزدیک میشویم این عمق جای خود را به ظاهر و پوسته میدهد.
وی ادامه داد: قاری علاوه بر آنکه باید به تلاوتهای باکیفیت گوش کند گوشسپاری او به این تلاوتها نیز باید باکیفیت باشد. برخی از قاریان به صورت تفننی به قرائت گوش میکنند بلکه باید همه ظرافتهای معنا و مفهومی قرائت را دریافت.
درخشان با اشاره به اینکه در تلاوت معنامحور حس قاری به شنوندهای که با زبان عربی و قرآن آشنانیست، منتقل میشود و آنها میتوانند از صوت قاری لذت ببرند، گفت: در این میان سبک تلاوت بسیار مهم است؛ براساس فرموده رسول خدا(ص) «به راستى قرآن همراه با حزن نازل شده است; بنابراین، قرآن را با حزن بخوانید»و بنابراین سبک انتخابی قاریان باید به این حدیث جامه عمل بپوشاند.
وی در ادامه به تبیین جایگاه تجوید و وقف و ابتدا در این نوع تلاوت قرآن پرداخت و گفت: تجوید عیار تلاوت یک قاری را محک میزند و یکی از اصولیترین مباحث قرائت است و روی زیبایی و فصیحخوانی تلاوت تأثیر دارد. همچنین وقف و ابتدا به شناخت قاری از مفاهیم آیات قرآن کریم بازمیگردد و هر آنچه که قاری در این عرصه علم بیشتری داشته باشد بهتر میتواند به قرائت بپردازد. از دیگر سو انتخاب محل وقف و ابتدا در آیات نیز هدفی را دنبال کرده تا مفهوم را برساند و برخی از این انتخابها در قرائت مفهومی است.
تمرین و ممارست در رسیدن به سطح بالای قرائت
درخشان تصریح کرد: در قرائت قرآن کریم همچون دیگر رشتههای هنری باید با ممارست و زحمت به جایگاه بالا رسید؛ قاریان عصر جدید میخواهند سریع به اهداف والای خود دست پیدا کنند باید در این زمینه ممارست به خرج داد.
وی گفت: در آییننامه مسابقات هدف اصلی دستگاه و مقام است و باید بر تلاوت معنامحور تاکید داشت البته در این میان تسلط داور بر این امر نیز بسیار مهم است. داوران انتخابی در مسابقات قرآن باید علم و آشنایی با تلاوت معنامحور را داشته باشند اما در چارچوب مسابقات ما تأکید بیشتر بر مقامات بوده است.