به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، همایش دانشجویی فلسفه در ایران هفته گذشته در دانشگاه تربیت مدرس دومین دوره برگزاری خود را پشت سر گذاشت.
این همایش در چهار بخش متافیزیک و معرفتشناسی، منطق، فلسفه زبان و فلسفه علم، فلسفه اخلاق و فلسفه دین و فلسفه و ...، برگزار شد و 26 مقاله بهعنوان برگزیده انتخاب شدند.
از بین این مقالات برخی از آنها شامل موارد با دستمایه دینی و اسلامی به رشته تحریر در آمده است؛ «ویژگیهای طالب فلسفه از منظر حکمای اسلامی» تألیف سعید حسنزاده، دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق(ع)، «میل به یکساناندیشی در فلسفه اسلامی» تألیف محمد زندی، دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم(ع) و «معناشناسی عمل اخلاقی در نظر فیلسوفان اسلامی بر اساس هستیشناسی فلسفی با بررسی موردی امام خمینی(ره)» تألیف محمدرضا بیات دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق(ع).
فلسفه میتواند رفتار انسان را در هر موضوعی تغییر دهد
در بخشی از مقاله ویژگیهای طالب فلسفه از منظر حکمای اسلامی تألیف سعید حسنزاده، دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق(ع) میخوانیم: فلسفه اسلامی در طول تاریخ فراز و نشیبهای فراوانی داشته است. برخی اهل آن را کافر و خواندنش را حرام پنداشتهاند و عدهای شعادت حقیقی انسان را عالم شدن به مباحث آن و عمل به مقتضای آنها دانستهاند. این علم پرحاشیه به دلیل ابتنای سایر علوم بر آن و عام بودن مباحث، جزء سرنوشتسازترین علوم محسوب میشود، تا جایی که میتواند دیدگاه و به تبع آن رفتار انسان را در هر موضوعی مانند اخلاق، دین و غیر آن تغییر دهد.
انگیزه و خلق و خوی اهل فلسفه در گرایشهای آنها اثری آشکار دارد. بهعنوان مثال، آن دسته که پایبند به آداب اخلاقی و دینی نیستند بیشتر گرایش به نظرات شکگرایی دارند. برخی که اهل عرفان عملیاند با عرفا همعقیده میشوند، آنان که برای نقد آمدهاند هیچ تلاشی برای فهم صحیح ندارند بلکه میخواهند نظر خود را اثبات کنند. گروهی که به شوق تمدنسازی و علوم اسلامی روی آوردهاند به سرعت میخواهند فلسفه را به دست آورده و در مقاصد خویش استفاده کنند. آنان که روحیه مقلدانه دارند به برخی نظرات تمسک جسته و گوش خویش را نسبت به آرای مخالف بستهاند. برخی هم پس از سالها فلسفهخوانی معتقدند فلسفه کشک است و صرف وقت برای آن را اتلاف عمر میدانند، عدهای نیز فهم قرآن و حدیث و رسیدن به سعادت انسانی را متوقف بر تعلم فلسفه میدانند. با وجود این همه تشتت و گوناگونی آراء، کسانی که به عنوان فیلسوف و حکیم در جهان اسلام مطرحاند گرایشها و نظرات مشابهی در مورد فلسفه و تعلم آن دارند.
میل به یکساناندیشی در فلسفه اسلامی
مقاله «میل به یکساناندیشی در فلسفه اسلامی»، تألیف محمد زندی، دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم(ع) به یکی از رویکردهای فکری در جریان اندیشه فلسفی اسلامی که همان یکساناندیشی در فلسفه اسلامی است، پرداخته، در این مقاله آمده است: در مکاتیب فلسفی مسلمانان، موارد بسیاری از مشابهتهای فکری و بیانی به چشم میخورد، این تشابهات در صورت کلی خود و بهعنوان زیرمجموعههای همخانواده از یک جریان فکری کاملاً طبیعی و معمول مینمایند و نظیر آنها را میتوان در تاریخ علم بسیار یافت؛ لکن توجه به چند مورد خاص باعث تأملی دوباره در این مسئله میشود و این تداول را تا حدی متمایز از سایر نمونههای نظیر میکند.
تلاش امام خمینی(ره) در ارائه معنای درستی از فعل اخلاقی
مقاله «معناشناسی عمل اخلاقی در نظر فیلسوفان اسلامی بر اساس هستیشناسی فلسفی با بررسی موردی امام خمینی(ره)» تألیف محمدرضا بیات دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق(ع) به تلاش فیلسوفان مسلمان اشاره میکند که همواره کوشیدهاند تا معنای درستی از فعل اخلاقی به دست دهند. در این مقاله آمده است: در آثار آنها این تلاشها همواره با پشتیبانی یک تبیین هستیشناسانه بوده است.
از میان فیلسوفان مسلمانی که در دوره جدید به تبیین فعل اخلاقی از منظری فلسفی پرداختهاند، امام خمینی(ره) بوده است. ایشان در کتب اخلاقیشان، جانب فلسفی ـ عرفانی بحث را از نظر دور نداشتهاند و به بررسی ریشهایتر فعل اخلاقی هم پرداختهاند. امام خمینی(ره) در کتب اخلاقیشان از نوآوریهای فلسفی دوره اسلامی استفاده میکنند و در نظام کلی ارسطویی، تبیینی جدیدتر از فعل اخلاقی ارائه میدهند.
بنا بر این گزارش، دومین همایش دانشجویی فلسفه اواخر هفته گذشته به همت انجمن علمی فلسفه دانشگاه تربیت مدرس به مدت یک روز در این دانشگاه برگزار شد.