به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، علیاصغر شعاعی، رئیس مرکز قرآن و عترت دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، مدیر مجمع قاریان و حافظان قم و رتبه اول مسابقات بینالمللی قرائت قرآن کریم سال 86 هندوستان، در یادداشتی که برای ایکنا ارسال کرده است، با اشاره به لزوم تبدیل مساجد به بزرگترین دانشگاههای جهان اسلام به تشریح طرحی به نام «طرح سرباز مسجد» برای جلوگیری از تعطیلیهای پنهان و آشکار مساجد پرداخته است، متن کامل این یادداشت در ادامه میآید:
مسجد، در اسلام جایگاهی ویژه دارد. از رسول خدا(ص) نقل شده که فرمودند: مسجد خانه هر پرهیزکاری است. و نیز در کلامی گهربار فرمودند: هر که کلامش قرآن، و خانهاش مساجد باشد، خداوند منزلی در بهشت برای او بنا میکند.
مسجد از صدر اسلام تاکنون بهعنوان مهمترین پایگاه دینی، اجتماعی و سیاسی در جامعه اسلامی مطرح بوده و تنها بهعنوان عبادتگاه به معنای مصطلح مطرح نبوده؛ بلکه همواره عهدهدار نقشهای برجستهای در زمینههای عبادی، تربیتی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و نظامی نیز بوده است.
لزوم تبدیل مساجد به بزرگترین دانشگاههای جهان اسلام
با توجه به آنچه بیان گردید، شایسته و بایسته است که فعالیتهای مساجد تنها منحصر در امور محدودی همچون نماز جماعت ـ آن هم معمولاً در یک یا دو وعده ـ و یا مراسم عزا و ختم مردگان نباشد و با نگاهی دقیق به مساله تمدن نوین اسلامی و با بهرهگیری از توانمندیها و کارکردهای مختلف مساجد، آنها را به بزرگترین دانشگاههای جهان اسلام تبدیل کنیم.
از توزیع نامتناسب و نامتوازن مساجد هم که بگذریم، متأسفانه شاهد آن هستیم که مساجد در بیشتر ساعات شبانهروز، تعطیل و یا فاقد فعالیت قرآنی ـ فرهنگی هستند. از دیگر سوی، اغلب قاریان، حافظان و طلاب مستعد در مباحث قرآنی، خدمت سربازی خویش را در جاهایی میگذرانند که یا نسبت به توانمندیهای قرآنی ایشان شناختی نیست و یا استفاده بهینه نمیگردد.
طرح «سرباز مسجد»، گامی است مؤثر در جهت پویاتر و فعالتر نمودن مساجد تا فعالیتهای قرآنی در مساجد نیز غنای بیشتری پیدا کند.
سرباز مسجد چه کسی است؟
سرباز مسجد، عبارت است از سربازی که دارای توانمندیهای خاص قرآنی است و انگیزههای لازم برای خدمتگذاری در مساجد را در طول مدت خدمت سربازی دارد.
ضرورت و اهمیت طرح
از آنجا که مساجد کشورمان علیرغم داشتن ظرفیتهای مناسب جهت گسترش فعالیتهای قرآنی و فرهنگی، متأسفانه در اکثر ساعات تعطیل است، و از سوی دیگر در طول خدمت مقدس سربازی استفاده بهینه از توانمندیهای قرآنی جوانان ایران اسلام نمیشود؛ با اجرا شدن این طرح، مساجد از تعطیلیهای پنهان و آشکار رهایی مییابند و فرصت بروز استعدادهای نخبگان قرآنی و خدمتگذاری به خانه خدا فراهم میشود .
پیشینه طرح سرباز مسجد
طرح اولیه سرباز مسجد در سال 1388 از سوی مجمع قاریان و حافظان استان قم به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت، ضمن صدور دستور تشکیل کمیسیون، طرح تکمیلی را درخواست نمودند، که با توجه به پایان دوره وزارت ایشان، در این خصوص اقدام مؤثری صورت نپذیرفت.
لازم به ذکر است که در طول مدت مذکور، این طرح بارها در جلسات مختلف و رسانهها مطرح شده و برخی از قاریان و حافظان و طلاب کشور از طریق تماس تلفنی پیگیر اجرای طرح شدهاند.
این طرح در مساجد نمونه کشور (هر استان حدود 10 مسجد) و اگر طرح در دوره ازمایشی مثلاً دو ساله موفق بود در اکثر مساجد قابل اجراست.
دستاوردها و پیامدهای طرح
1- باز شدن مساجد و رفع مشکل تعطیلی مساجد
یکی از مشکلات نمازگزاران این است که مسجد به جز ساعات محدودی تعطیل میباشد و حتی برای خواندن نماز در سایر ساعات دچار مشکل هستند با اجرای این طرح این امر مرتفع میگردد.
شایان ذکر است که در کشور سودان مساجد از ساعات اولیه صبح تا آخر شب باز است و دانشآموزان در شیفت مخالف تحصیلی، ساعاتی را جهت حفظ چند آیه از قرآن کریم در مسجد بسر میبرند که ثمره این فرهنگسازی این است که اکثر مردم حافظ قسمتی از قرآن هستند. (شرط دیپلم، حفظ کل قرآن کریم است).
2- ساماندهی قرآنی مساجد
قاری و حافظ میتواند نسبت به برنامهریزی و ساماندهی فعالیتهای قرآنی اعم از تشکیل دورهها، محافل و جلسات قرآنی اقدام نماید.
3- با اجرای این طرح مساجد بهعنوان مهمترین پایگاههای مشاوره قرآنی کشور نقش مؤثری در گسترش فرهنگ انس با قرآن کریم خواهد داشت.
4- طرح سرباز مسجد دارای یک مزیت دو سویه است. نخست اینکه نهادهای قرآنی و فرهنگی نیروی با تجربه را جذب میکند و از سوی دیگر مشمول دارای شغل میشود .
5- در نگاه کلی به مقوله سرباز مسجد، میتوان گفت این طرح دارای مزایای نسبی برای همه طرفهای مرتبط است، از جمله:
-امور مساجد، از باب تأمین نیرو و پر کردن خلأ کمبود نیرو و توسعه فعالیتهای قرآنی و فرهنگی
-مشمولین، از بابت تخصصیتر شدن کار به شکل نسبی و مزایای مالی و اجتماعی
-نهادهای قرآنی، از نظر شناخت نیروهای توانمند متعهد و متخصص
شایان ذکر است که سرباز مسجد تحت نظارت یکی از نهادهای دولتی متولی مساجد بهعنوان مثال، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا سازمان اوقاف و امور خیریه به فعالیت میپردازد و جهت اجرایی شدن این طرح هماهنگی لازم بین این نهاد و مراجع ذیصلاح در حوزه نظام وظیفه ضروری میباشد. در ضمن شرح وظایف سرباز مسجد در جهت توسعه فعالیتهای قرآنی مساجد است که میتوان به موارد ذیل بهعنوان مثال اشاره نمود:
-1تصحیح قرائت نمازگزاران بعد از نمازعصر و مغرب
2-برگزاری دورههای روخوانی و روانخوانی، حفظ، قرائت، مفاهیم و احکام
3-دعوت از اساتید مناسب برای دوره
4-دادن مشاوره قرآنی و فرهنگی به هیات امنا
5-برگزاری جلسات هفتگی قرآن کریم
6-همکاری در برگزاری مراسم و همایشها در مناسبتهای مذهبی