به گزارش
خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در سومین نشست هم‌اندیشی و هم‌آوایی آینده شهری ایران که با محوریت سنجش وضعیت پایداری در کلانشهر تهران شب‌گذشته به میزبانی سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، با اشاره به گرایش جوامع بشری از جمله جامعه ایرانی به سمت زندگی شهرنشینی، اظهار کرد: زندگی شهرنشینی موجب شده است این مسئله در مدیریت شهری و شهرنشینی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار شود. امروز شاخص‌ها و تعاریفی تحت عنوان شهرهای پایدار، شکوفا، تاب‌آور، سازگار با محیط زیست و شهرهایی که بتوان به لحاظ اقتصادی و فرهنگی و به جهات و ابعاد مختلف توسعه پایدار، قابل زیست باشد، مورد توجه قرار گرفته است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: شهر قابل زیست یکی از تعاریف بسیار قابل توجه و تاکید در دنیای امروز است و در واقع پرسش اصلی در این خصوص این است که شهر برای ماشین، بتن، ساختمان، درخت یا انسان ساخته شده و انسان قرار است در آن زندگی کند.
معاون رئیس جمهور با بیان اینکه زندگی به معنای تمام ابعاد عاطفی و انسانی، بازی و امنیت کودکان، استراحت و آسایش سالمندان، تلاش و فعالیت مردم و تعالی مادی و معنوی آنها است، تصریح کرد: شهر در چنین چارچوب‌هایی تعریف می‌شود؛ زیرا انسان پس از همه گام‌ها و تلاش‌هایی که در جهت توسعه داشته درجست‌و‌جوی سکونتگاه‌های قابل زیست بوده؛ و این رفتار به دلیل این است که توسعه ناپایدار، امکان زندگی را عملا برای مردم سخت کرده است.
ابتکار بیان کرد: گسترش آلودگی‌های مختلف همچون آلودگی هوا، صدا و دور شدن شهرها از طبیعت، توسعه بتن و خودرو در شهرها و گسترش شهرسازی بر مبنای ساخت و توسعه تونل‌ها و پل‌ها برای خودرو باعث شده اینچنین شهرهایی قابل زندگی نباشند.
ابتکار با اشاره به اهداف 17گانه توسعه پایدار جهانی، گفت: یکی از این اهداف به موضوع شهرهای پایدار و قابل زیست اختصاص دارد و شاخص‌های بسیار ارزشمندی برای این هدف تعریف شده است؛ البته علاوه بر این اهداف، در جهان موضوع شکوفایی شهری و شاخه‌‌های شکوفایی شهری با نگاهی جامع به ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیستی مورد تاکید قرار دارد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: امروزه در سطح جهانی، مبحث شهرنشینی همگام با ملاحظات محیط زیستی مطرح است، که این مبحث بر مدیریت، برنامه‌ریزی و طراحی شهرها، مبتنی بر ملاحظات اکولوژیک و شاخص‌های سلامت و محیط زیست تاکید دارد.
وی با اشاره به جهت‌گیری‌های ملی در حوزه شهرنشینی و محیط زیست، گفت: در سیاست‌های کلی محیط زیست ابلاغ شده توسط مقام معظم رهبری به مبحث مدیریت شهری با شاخص‌های پایداری و محیط زیستی تاکید شده است که باید جهت‌گیری‌ها شهرنشینی با توجه به آن صورت گیرد؛ همچنین در برنامه ششم توسعه و برنامه دولت یازدهم نیز به این موضوعات توجه ویژه شده است.
ابتکار بیان کرد: خوشبختانه امروز می‌توانیم پس از چهار سال اعلام کنیم که علاوه بر ارائه سیاهه بلند‌بالایی از سیاست‌های اتخاذی در بهبود شرایط زندگی و قابل زیست‌بودن شهرهای ایران، می‌توانیم از دستاوردهای مثبت نیز گزارشی ارائه کنیم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به احیای دریاچه ارومیه اظهار کرد: این موضوع بر اثر توجه ویژه رئیس جمهوری و کار عظیم دستگاه‌ها در ابعاد مختلف همچون توقف سدسازی‌ها، تدوین طرح جامع، لایروبی رودخانه‌ها، آماده‌سازی برای رسیدن آب به دریاچه، اصلاح الگوی کشت و آبیاری صورت پذیرفت.
وی تصریح کرد: تاثیر خشک شدن دریاچه ارومیه بر زندگی و زیست 14 میلیون نفر از مردم کشور که غالبا در شهرهای حومه دریاچه ارومیه و استان‌های همجوار زندگی می‌کنند نشان می‌دهد که شهرنشینی تا چه حد می‌تواند متاثر از محیط اطراف و سیاست‌های کلان به حفظ منابع طبیعی و محیط زیست و تالاب‌ها باشد.
ابتکار در ادامه با اشاره به موضوع گرد‌و‌غبار و تاثیر آن بر زیست مردم، گفت: شهرهای کشور امروز تحت تاثیر طوفان‌های گرد و غبار کشور عراق هستند و این بدان معنا است که تاثیرات محیط زیستی بسیار گسترده است و در نتیجه نگاه و تعریف ما از شهر نمی‌تواند محدود باشد؛ لذا امروز نمی‌توانیم مدیریت شهری را بدون توجه به مبحث تغییر اقلیم در نظر بگیریم.
معاون رئیس جمهور یکی از مولفه‌های شهرهای پایدار را توجه به موضوع تاب‌آوری در مقابل تغییر اقلیم دانست و اظهار کرد: از این جهت برنامه‌های مدیریت شهری باید در جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، سازگاری و تاب‌آوری در مقابل تغییرات اقلیم، افزایش دما، کاهش بارندگی و تاثیر این موضوعات بر منابع آب و مدیریت منابع آب باشد؛ از این رو نحوه مدیریت شهری ما در حوزه‌های اقتصاد شهری، معماری، منظر شهری، محیط زیست شهری، فرهنگی و اجتماعی باید منطبق با تحولات دنیا و اقتضائات ملی، به صورت جامع انجام شود.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: هر انسان روزانه به 16 کیلو هوا برای تنفس نیاز دارد و آلاینده‌ها از طریق همین هوای تنفسی وارد بدن و سیستم گردش خون افراد می‌شوند که در نتیجه عوارض گسترده‌ای را برای سلامتی آنها ایجاد می‌کنند. به همین دلیل دولت یازدهم با اجرای یکپارچه سازی سیستم معاینه فنی خودروها، حذف بنزین آلوده به بنزن پتروشیمی، توزیع بنزین و گازوئیل یورو 4، ارتقاء استاندارد خودروها به یورو 4، کاهش سوخت مازوت مصرفی در نیروگاه‌های کشور از 45 درصد در سال 92 به 8 درصد در سال 95 و برنامه‌ریزی برای رساندن این میزان به صفر در سال 96 و همچنین خروج 60 هزار تاکسی فرسوده از خطوط حمل و نقل عمومی و درنهایت خروج بیش از 900هزار خودرو فرسوده از سیستم حمل و نقل عمومی برای بهبود کیفیت هوای کشور به‌ویژه در هشت کلانشهر آلوده، گام برداشت.
ابتکار بیان کرد: در نتیجه همین اقدامات است که سال در 95 شهر اصفهان به‌رغم آنکه شهری با ابعاد صنعتی و گردشگری گسترده است نسبت به سال 92 شاهد افزایش سه برابری روزهای سالم و پاک بود یا در شیراز هیچ روزی با هوای ناسالم در سال 95 نداشتیم یا در تهران شاهد آن بودیم که تعداد روزهایی با هوای سالم و پاک در سال 95 نسبت به سال 92، 70 روز بیشتر شده بود؛ البته در شهر اهواز به رغم اقدام‌های مثبت، به‌دلیل پدیده گرد و غبار که 80 درصد کانون‌های آن خارجی و عمدتا در عراق است، کیفیت هوا تا نقطه مطلوب فاصله بسیاری دارد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، تاکید کرد: توسعه حمل و نقل عمومی، مترو، خطوط اتوبوسرانی، اصلاح الگوی رفتاری شهروندان در شهرها به‌ویژه کلانشهرها برخی از ضرورت‌های دستیابی بهتر به اهداف برنامه‌های بهبود کیفیت هوا است و خوشحالیم که امروز 30 میلیون شهروند ایرانی امروز در مقایسه با سال 92، هوای بهتر و سالم تری تنفس می‌کنند؛ این گامی رو به جلو است اگرچه هنوز تا نقطه مطلوب فاصله داریم.
وی با اشاره به ضرورت استفاده از برنامه و رویکرد‌های توسعه پایدار، نگرش علمی مبتنی بر دستاوردهای علمی و تجارب ملی و بین المللی در مدیریت درست شهرها، تصریح کرد: ساز و کارهای مدیریتی موفق و موثر مبتنی بر مشارکت مردم و بخش خصوصی اتفاق می‌افتد.