به گزارش
خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، کرسی ترویجی نقد ایده نظری «بازنمایی سیاست در رمان پس از انقلاب»، امروز شنبه، 28 مردادماه جاری و با ارائه مصطفی گرجی، نویسنده اثر و نیز با حضور آقایان محمد دهقانی، محمد کمالی‌زاده و حسن آب نیکی به عنوان ناقد در محل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی برگزار شد.
نویسنده در دفاع از اثر خود اظهار کرد: رمان سیاسی خواننده را وادار به تفکر و تامل بیشتر می‌کند. رمان حاصل اضطراب در عرصه‌های مختلف و برای انسانی است که راهی جز این برای بیان این اضطراب‌ها ندارد، رمان سیاسی سنخیت بیشتری با این اضطراب‌ها دارد.
وی با اشاره به مشخصه‌های رمان سیاسی ادامه داد: رمان سیاسی دارای سه مشخصه است؛ زبان و لحن آن تیز، برنده و تهاجمی است، در آن با استفاده از فضاسازی مناسب و ایهام به بیان وضعیت موجود می‌پردازد و نیز با استفاده از عناصر متضاد مانند گذشته و حال، سرمایه‌دار در برابر قربانیان و ... به بیان داستان می‌پردازد.
گرجی افزود: حضور سیاست در هیئت هنر و ادبیات در ادبیات کلاسیک فارسی با توجه به موقعیت، امکانات و ظرفیت‌ها، به گونه‌ای بوده است که بیشتر در قالب توصیه‌نامه، سفارش‌نامه‌ها و سیاست‌نامه‌ها از زبان برخی از رجال ادب و هنر بازتاب یافته، در حالی که تعامل و تضارب ادبیات و سیاست در عصر جدید و دوران معاصر، به‌ویژه در ادبیات داستانی از نوع دیگری است.
وی گفت: در این اثر مجموعه 10 رمان منتخب و برتر ادبیات داستانی سیاسی ایران را در سه دهه اخیر (پس از انقلاب اسلامی) بر اساس ظهور و بروز مولفه‌های سه‌گانه نقد رجال سیاسی یا چارچوب یک اندیشه سیاسی، وجود حادثه سیاسی در مرکز داستان و نقد رژیم سیاسی حاکم بر جامعه و نوع مناسبات قدرت و نبود آزادی سیاسی با توجه به روش تحلیل انتقادی گفتمان بررسی و تحلیل کردم.
در ادامه محمد دهقانی که به عنوان ناقد در این جلسه حضور داشت، با بیان این مطلب که کتاب پر از اشکال است، اظهار کرد: این اثر، کتاب نشده و در واقع پژوهشگاه در انتشار آن عجله کرده است، ای کاش قبل از چاپ کتاب آن را به ما می‌دادند و می‌خواندیم!
وی ادامه داد: کاش پول نفت از پشت پژوهش‌ها و سازمان‌ها برداشته شود، اگر چاپ کتاب زیر نظر مرکز، سازمان و یا انتشارات خصوصی باشد، برای هر چه حساب و کتاب دقیق دارند و این همه کاغذ و هزینه صرف نمی‌شود. سازمان‌های دولتی نصف بودجه سازمان‌های خصوصی، پول حیف و میل می‌کنند.
ناقد این اثر افزود: ادبیات در وهله اول باید ادبی باشد، قدیم می‌گفتند از بلاغت و فصاحت برخوردار باشد و اکنون می‌گویند هنر و زیبایی‌شناسی داشته باشد. آن خلاقیتی که در ادبیات و نگارش اثر رخ می‌دهد، مهم است!
وی در ادامه با اشاره به سلفی که نمایندگان در مجلس می‌انداختند و سر و صدایی که به پا کرد، گفت: متاسفانه ما با فرهنگ غرب قیافه می‌گیریم، چند نام دهان پرکن بر روی نشست‌ها، جلسات و گردهمایی‌ها می‌گذاریم و می‌گوییم؛ روش تحلیل انتقادی گفتمان ...، حال آنکه نمی‌دانیم معنای آن چیست!
دهقانی با اشاره به 2 اشکال عمده این اثر خاطرنشان کرد: این اثر دارای اشکالات روشی و متودیک است، کدام تحقیق و پژوهشی گفته رمان سیاسی باید دارای این سه مولفه باشد و هر آنچه دارای این مولفه‌ها نبود، داستان سیاسی نیست، پایه نظری کار ضعیف است.
وی ادامه داد: مشکلات نگارشی بسیاری در داستان وجود دارد، با اینکه در آغاز کتاب به ویراستار اثر اشاره شده، توقع می‌رفت ویراستاری صحیحی از نحوه نگارش کتاب انجام شود.
این اثر دارای 3 فصل است که در فصل دوم آن مولف به بررسی و تحلیل رمان‌های برگزیده و بررسی و تحلیل ادبیات داستانی سیاست‌گرا پرداخته و طی آن 10 رمان را بررسی کرده است.
یادآور می‌شود، گروه زبان و ادبیات فارسی پژوهشگاه علوم انسانی در حوزه ادبیات داستانی معاصر ایران، پژوهش‌های مختلفی را انجام داده است که از آن جمله می‌توان به جریان شناسی ادبیات داستانی پس از انقلاب اسلامی اشاره کرد. یکی دیگر از این پژوهش‌ها، جریان شناسی ادبیات داستانی سیاسی پس از انقلاب است و این کرسی ترویجی از سلسله کرسی‌های نقد و مناظره پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی است که با نقد کتاب «رمان و سیاست؛ تحلیل ادبیات داستانی سیاسی پس از انقلاب اسلامی» همراه بود.