به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با گسترش فزاینده اقبال مردم به شبکه‌های اجتماعی و در عین حال رقابت رسانه‌های گوناگون داخلی و خارجی بر سر انتشار یا تحلیل اخباری که جامعه را مستقیماً تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد، داشتن یک «ملاک» برای اعتنا و اعتماد کردن به آن خبر، بیش از پیش لازم است و جامعه اسلامی می‌تواند با استفاده از آموزه‌های قرآنی، ملاک‌هایی را برای تشخیص خود اتخاذ کند؛ در این راستا، حجت‌الاسلام محمدتقی مبشری، مدیر گروه معارف نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های کشور در گفت و گو با ایکنا درباره این موضوع گفت: از جمله مسائلی که در دین اسلام به آن توجه شده، صداقت و امانت‌داری است که این دو مورد، در تولید و انتقال خبر کاربرد دارند، امروز با تعدد مراکزی مواجه هستیم که تولید خبر می‌کنند و ما باید معیارهایی داشته باشیم تا بتوانیم خبر قابل اعتنا را از غیر آن تشخیص بدهیم.
مبشری افزود: از جهت عقلی ما یک بحث کلی داریم، کسانی هستند که با باورها و اعتقادات مذهبی ما تضاد آشکار دارند، پس طبیعتا نمی‌شود انتظار داشت در انتقال پیام و خبر، صداقت به خرج دهند البته نه این که هر چه می‌گویند دروغ باشد بلکه برای جلب مخاطب، اخبار دقیق و درستی هم دارند اما به واسطه اعتمادسازی که انجام داده‌اند، لا به لای اخبار خود، دروغ‌های بزرگ یا اخباری را با جهت‌دهی مطلوب خودشان منتشر می‌کنند، مخاطب با توجه به آن اخبار صادق، اشتباهی این اخبار کذب را هم می‌پذیرد. اگر بخواهم جمع‌بندی کنم در رسانه‌هایی که با باورهای ما دشمنی دارند، احتمال صحت یا کذب بودن یک خبر باید برابر انگاشته شود.
وی تاکید کرد: «حسن سابقه» مساله مهمی است، رسانه‌هایی که سال‌ها به دشمنی با ملت ما مشغول بوده‌اند، مثلاً رسانه‌ای مثل بی بی سی که علیه کشور ما سابقه کودتا دارد و منافعش همیشه به استکباری بودن معروف است چگونه ممکن است دلسوز ما باشد؟ خوی استکباری غرب که همه جهان را برای خود می‌خواهد، رسانه‌هایش را هم طبیعتاً در مسیر همان اهداف به کار می‌گیرد.
مبشری در ادامه گفت: اما در طرفی دیگر با اخباری مواجه‌ایم که از رسانه‌های مورد اعتماد و همسو بیان می‌شود، مثلاً رسانه ملی برای بنده این گونه است، البته نه به این معنا که هر چه می‌گویند کامل و دقیق است یا اگر اشتباهی کنند، خدای‌ناکرده عمدی باشد بلکه گاهی بنا به مصالحی که بعضاً امنیتی هم هستند ناچار هستند همه خبر را بیان نکنند که در هر جامعه‌ای هم وجود دارد، حتی در بعضی کشورها برای ردگیری یک مساله امنیتی خبری کاملا دروغ را پخش می‌کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه بیان کرد: از نظر شرعی وقتی به متون دینی خود نگاه می‌کنیم، معیار کلی داریم که: برای دروغگو بودن یک فرد، همین کافی است که هر چه می‌شنود بیان کند، افرادی بدون دقت کافی هر خبری را منتشر و عده‌ای دیگر همین خبر را دهان به دهان نقل می‌کنند، پس یک خبرنگار برای تولید خبر باید از منابع موثق آن را تهیه کند و تا از اعتبار آن اطمینان حاصل پیدا نکرده، آن را منتشر نکند. مخاطب هم باید خبر را حتما مورد تحلیل قرار دهد.
مبشری افزود: یک بحثی در حدیث‌شناسی داریم به نام تواتر، یعنی یک حدیث را چند راوی نقل کرده‌اند؟ همین بحث فقهی را می‌شود ذوقاً به عالم رسانه تعمیم داد؛ زمانی که چند منبع، خبری را بیان کنند و از نظر ما، اجتماع همه آن منابع بر کذب محال باشد، می‌توان به خبر مذکور اعتنا و اعتماد کرد، پس تواتر رسانه‌هایی که «ثقه» باشند در حجیت یک خبر رسانه‌ای قابل توجه است، به طور مثال چند روزنامه از نظر رسانه‌ای برای ما یک اعتمادی ایجاد کرده‌اند و می‌دانیم که سوگیری شخصی ندارند، این یعنی این رسانه‌ها «ثقه» هستند و تواتر این‌ها خودش یک مولفه برای مقبولیت خبر خواهد بود.
مدیر گروه معارف نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های کشور تاکید کرد: خبری که از رسانه‌های داخلی و خارجی منتشر می‌شود باید مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد، این که گوینده خبر چه رسانه‌ای باشد، مهم است اما به همین میزان، محتوای خبر هم اهمیت دارد که به تحلیل عقلانی ما بستگی دارد؛ پس مهم این است که پس از شنیدن خبر، تحلیل خبر آغاز شود، این تحلیل موجب رشد انسان می‌شود و او دیگر یک ضبط کننده نخواهد بود، بنظر بنده بصیرت داشتن یعنی همین قدرت تحلیل اخبار.
مبشری در ادامه در پاسخ به این سوال که آموزش سواد رسانه‌ای امروز چه جایگاهی در دانشگاه‌های کشور دارد، گفت: متاسفانه یکی از ضعف‌های ما است و خیلی قوی‌تر باید در این زمینه برای دانشجویان کار شود و مقام معظم رهبری خیلی وقت پیش به مسئولان نظام درباره اهمیت این موضوع تذکر داده بودند، در حال حاضر ما یک میز معارف مخصوص اساتید معارف در فضای مجازی داریم که جدیدترین شبهه‌ها را آنجا پاسخ می‌دهیم و جدیدترین کتاب‌ها را هم به اشتراک می‌گذاریم، همین بحث را برای دانشجویان هم پیگیری می‌کنیم به گونه‌ای که تلخیص و نقد کتاب هایی که دشمن برای مقابله با اعتقادات جوانان ما رواج داده است، انجام شود، ما وقتی در استان‌ها حضور پیدا می‌کنیم و بعد از شنیدن درد دل آن‌ها این میز را معرفی می‌کنیم، تعجب و تشکر می‌کنند.