به گزارش ایکنا؛ علامه سیدمحمدحسین طباطبائی را میتوان بزرگترین متفکرین اسلامی دوران جدید ایران دانست. حضور ایشان در سه بعد عرفان، حکمت و قرآن در جهان جدید، راههای به تعطیلی کشانده شده اندیشه اسلامی را گشود. پیش از او قرآن مورد توجه نبود. حکایت عدم مهر پارادایم اصلی حوزه با فلسفه در برخورد با فرزند آیتالله خمینی(ره) بارها شنیدهایم اما علامه طباطبائی چنان اعتباری به قرآن و فلسفه داد که دیگر امروز چنین بیمهریهایی باید در خفا صورت گیرد.
علامه تنها به سنت حکمی ایرانی-اسلامی اعتبار مجدد نبخشید که در خود نوعی نگاه جدید داشت که باعث میشد دانشگاهیان، متجددان و روشنفکران نیز به آن کشیده شوند، این جذابیت کمابیش پس از علامه طباطبائی در کسی جمع نشده است.
یکی از نوآوریهای علامه طباطبائی در تفسیر معظم المیزان، بیان مقاصد و اهداف سورههای قرآن ارزیابی شده است. بر اساس یک پژوهش چنین کاری پیش از علامه در میان مفسران شیعه صورت نگرفته است.
توجه به اهداف سور قرآن میتواند راهی برای آشنایی با جهانبینی و چارچوب اندیشه قرآنی و اسلامی باشد. چنین توجهی در سایه روش قرآن به قرآن مفسر به دست آمده است. در پی بخشی از مقاله «بیان اهداف و مقاصد سورههای قرآن در تفسیر المیزان» نوشته محمدعلی زکی، دانشیار جامعهشناسی دانشگاه امام حسین(ع) در شماره 60 فصلنامه قرآنی کوثر منتشر شده است، از نظر میگذرد:
علامه محمدحسین طباطبائی نخستین مفسر شیعی بود که در تفسیر خود به اهدف و مقاصد سورهها و بلکه به ساختار سورهها توجه کرد.
وی با گشودن فصلی در ابتدای هر سوره با عنوان هدف و غرض اصلی سوره، این مسئله را بیان میکرد و لا به لای تفسیر خود مبانی نگرش ساختاری به قرآن را استوار کرده و روشهای راهیابی به اهداف سورهها را گوشزد کرد.
آنگاه آیات را بر اساس ساختار پذیرفته شده تفکیک کرد و به تفسیر آنها پرداخت. در ابتدای هر دسته از آیات غرض آنها را بیان کرده و نحوه ارتباط آنها را با هدف اصلی سوره ذکر میکرد.
کار سترگ علامه طباطبائی آثار مثبت نگرش هدفمند به سورهها را نشان داد و تاثیر شگرف مطالعه ساختاری سوره را در کشف نکات بدیع و کارآمد را به همگان اثبات کرده است.
نتایج پژوهش در خصوص دستهبندی موضوعی اهداف و مقاصد سورههای قرآن در مجلدات چهلگانه ترجمه فارسی تفسیر المیزان نشان از آن داشت که بیشترین غرضهای اصلی سورهها به ترتیب اختصاص به موضوعات حقانیت دعوت و رسالت پیامبر(ص) و تصلی خاطر(18 سوره)، قیامت (16 سوره)، خطاب به مومنین (12 سوره)، توحید خدای تعالی (11 سوره)، بشارت و انذار انسانها(9 سوره)، انسان(8 سوره)، اصول سه گانه دین اسلام (7سوره) دانستهاند.
انتهای پیام