به گزارش ایکنا؛ حجتالاسلام والمسلمین احمد آکوچکیان، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه(رشد) در نشست بیستوششم پژوهش کارگاهی «فلسفه اصول و روششناسی اندیشه دینشناخت پیشرفت» گفت: فهم دین و اساسا هر مکتب الهیاتی حیات، به ناگزیر با معیار فهم نوعی، داوری میشود و دامنه فهم شخصی تنها در اوصاف گزارشی و زبانی و تصویری آن مجال حضور دارد، البته سخن از فهم نوعی گفتن به مفهوم سخن متناسب با هاضمه عموم گفتن نیست.
وی ادامه داد: فهم نوعی یعنی فهم نوع عقلا که اساسا و به ناگزیر وامدار اصول، شاخصهها و معیارهایی است. معیارهای یاد شده در یک جدول ضرب یا ماتریس چند وجهی قابل تفکیک است از جمله اینکه تفکیک معیارها به معیارهای بیروندینی و دروندینی و به تعبیری معیارهای عقلانی و وحیانی.
آکوچکیان با بیان اینکه هرگونه نظریهپردازی دینی و معطوف به حیات انسانی، دارای بنیان فلسفه دینی معین با مسئلهمحوری خواهانی تغییر و پیشرفت است، عنوان کرد: دامنه حقانیت یک نظر و کارکرد دروندینی آن، وامدار اعتنای رفتوبرگشتی میان عقل و وحی به مثابه دو منبع مرجع آن است و سنت آلالبیت(ع) الگوی معیار در کیفیت نسبت عقل و وحی است.
این محقق با بیان اینکه حق حضور یک نظر در میان آراء ضرورت تام پیوستگی تاریخی آن با تاریخ علم است، گفت: منطق دلالت و به طور خاص علم اصول استنباط، منظومه دانش روششناختی مرجع در داوری در باب کیفیت استنباط است و منطق دلالت در حقیقت منطق مبنای معیار در حیث استنادی و حجیت یک نظر دینشناخت است.
آکوچکیان با اشاره به دومین بردار تحلیل تصریح کرد: تفکر به مثابه یک فرآیند از تفکر معطوف به حوزه نظر تا تفکر معطوف به حوزه عمل و به تعبیری، تفکر به مثابه یک رویدادگی به مثابه یک فرآیند و یک اتفاق حیاتی است، در این صورت هرگونه نظریهپردازی دینی معطوف به حیات انسانی، لزوما در فرآیند از پارادایم تا برنامه عمل تغییر را شامل است.
وی افزود: هرگونه سامان پارادایمی یک نظریۀ شناختی، بایستی در سطوح پنجگانه (از مبانی فلسفه دینی تا معرفتشناختی تا هستی انسانشناختی تا فلسفههای مضاف و تا روششناسی) یک پارادایم، یک فرآوری هماهنگ داشته باشد.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه فرآیند تفسیر متن دارای سه گام پیوسته استنباطی، استنتاجی و استطباقی است، اظهارکرد: زیرساز متدولوژیک هرگونه تفسیر متن مقدس، رویکردی مسئلهمحور است؛ به این قرار تفسیر متن و یا تفسیر موضوعی در اسم نام تفسیر دارند. پژوهش مسئلهمحور پژوهش معیار است و تفاسیر تخصصی کلامی فقهی عرفانی و از این قبیل در حقیقت در لایه استنتاجی فرآوری شدهاند.
آکوچکیان با بیان اینکه تجلی هستی مطلق برای امکان رازورزی و نازورزی آدمیان در زبان دین بوده است، عنوان کرد: زبان کتاب کریم زبان فراتاریخی این رازورزی و نازورزی است؛ هر زبانی به جز زبان عربی نیز، خاص بودن این زبان را در معرض نقد میگذاشت و موضوعیت فلسفه دینی ندارد، بلکه موضوعیت معرفتشناخت دارد.
وی تاکید کرد: هرگونه تفسیر متن، به حجم و کیفیتی از فهم رشد و مقتضای جنس خاصی از زندگی است که نشانه کردن این جنس خاص از زندگی، فصلی از فرهنگ و الگوی زیستی هر انسانی است؛ گفتمان و زبان زیست دین، به ناگزیر در میان میآید و از همینروست که ادبیات اهل دینداری انبیایی و قرآنی با ادبیات دیگر سالکان ادیان دیگر دارای وجوه فارق کاملا معینی است.
انتهای پیام