حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدحسین خادمیان، چهره ماندگار تبلیغ و خطیب برجسته کشور، در گفت‌وگو با ایکنا؛ در پاسخ به سؤالی مبنی بر راهکار‌های عملی در رویارویی خانواده و فرزندانشان با آسیب‌ها و آثار فضای مجازی گفت: بخشی از مسائلی که امروز در مواجهه با فضای مجازی شاهد هستیم معطوف به حاکم و بخش دیگر آن معطوف به خود ماست. متأسفانه در بخشی که مربوط به حاکم است دولتمردان ابتدا ابزار و ادوات را وارد می‌کنند و بعد از آن می‌خواهند فرهنگ‌سازی کنند. در این جریان فرهنگ بسیاری از مسائل را نمی‌دانیم و زمانی که استفاده غلط بدون فرهنگ عادت شد می‌گوییم که چرا فرهنگ این موضوعات نیست.
وی با ذکر مثالی ادامه داد: سال‌های متمادی در امتحان گواهینامه رانندگی به هیچ‌وجه به بستن کمربند ایمنی توجه نمی‌کردیم، زیرا در آن زمان کسی نمی‌گفت که کمربند ایمنی را ببندید و جزئی از آداب رانندگی نبود و بدین ترتیب گواهینامه هم صادر می‌شد. در نهایت مردم سال‌ها بدون توجه به بستن کمربند ایمنی رانندگی کردند، اما اکنون که تأکید می‌شود کمربند ایمنی را ببندید وگرنه جریمه می‌شوید، هنوز فرهنگ استفاده از آن فراگیر نشده است، در حالی که بستن آن یک اصل در ایمنی و رانندگی است؛ حتی امروز هم اگر جریمه نبستن کمربند ایمنی را نیروی انتظامی حذف کند، خیلی‌ها کمربند نخواهند بست؛ تمام این اتفاقات به خاطر این است که ابزار قبل از فرهنگ آن وارد کشور می‌شود و بعد از آن فرهنگ تعلیم داده می‌شود.
چهره ماندگار تبلیغ تصریح کرد: امروز در حوزه فضای مجازی بخش گسترده‌ای از اتفاقاتی که با آن روبه‌رو هستیم به دلیل ضعف فرهنگی خانواده‌ها در مواجهه با این ابزار است. امروز خانواده باید به شناختی برسد که خوب و بد را در شرایط فعلی درک کند و در این شرایط باید دید که خانواده تا چه حد تلاش می‌کند که خوب و بد بودن را نشان دهد و خودشان و فرزندانشان را با خوبی تطبیق دهد.
شناختی که باید به آن برسیم
حجت‌الاسلام خادمیان افزود: خانواده‌ها امروز به این فکر رسیده‌اند که تحصیلات عالیه ضمانتی برای آینده و شغل فرزندانشان است و لذا با این نگاه سرمایه‌گذاری می‌کنند و فرزندانشان را در کلاس‌های مختلف و یادگیری آموزش‌های گوناگون ثبت‌نام می‌کنند و از معلم خصوصی گرفته تا کتاب آموزشی را برای آن‌ها فراهم می‌کنند تا اینکه فرزندانشان به رشد تحصیلی برسند و در آینده بتوانند شغل خوبی داشته باشند؛ بر همین اساس اگر خانواده‌ها در بحث‌های تربیتی و اخلاقی هم به همین شناخت برسند آن‌وقت است که برای خوب شدن فرزند و خانواده هزینه، مدیریت و ایستادگی می‌کنند.
این استاد حوزه با تأکید بر اینکه اگر خانواده خوبی‌ها را بشناسد، آن وقت برای دور کردن بدی‌ها از خانواده به نحو احسن اقدام خواهد کرد، گفت: مشهور است که پیغمبر مشغول خوردن خرما بود. در همین حال مادری فرزندش را برای پرخوری در خوردن خرما به دلیل بیماری وی به نزد پیغمبر(ص) آورد و به ایشان عرض کرد یا رسول‌الله فرزند من بسیار در خوردن خرما پرخوری می‌کند. حضرت فرمودند که برو و فردا بیا؛ فردا نزد پیامبر (ص)، رسیدند و حضرت توصیه‌هایی را درباره کم خوردن خرما به آن بچه کرد؛ در این بین اصحاب سؤال کردند که یا رسول‌الله چرا این توصیه‌ها را روز قبل نکردید، فرمود: به دلیل اینکه آن روز مقابل من خرما بود و خودم مشغول خوردن آن بودم و اگر به آن بچه می‌گفتم قطعاً او قبول نمی‌کرد.
وی اضافه کرد: اگر پدر و مادر ساعت‌ها با تلفن همراه سرگرم باشند و حتی زمان رسیدگی به امور خانه و تربیت فرزند را صرف وقت‌گذرانی در فضای مجازی و یا فضا‌های مخرب کنند و فرزندان این رفتار آن‌ها را ببینند و بعد به آن‌ها توصیه کنند که مشغول این فضا نشوید، قطعاً فرزندان این کار را انجام می‌دهند. حکومت می‌گوید تلگرام ممنوع و فیلتر شده است، اما برخی خودشان از فیلترشکن استفاده می‌کنند و به حضور در آن ادامه می‌دهند، اما بعد توصیه می‌کنند که مردم استفاده نکنند؛ لذا بخشی از این مسائل به رفتار و اعمال ما برمی‌گردد.
وقتی پدر و مادر‌ها به هم تذکر می‌دهند آن را از یکدیگر بپذیرند
خطیب برجسته کشور با ذکر حدیثی بیان کرد: موسی‌بن‌جعفر(ع)، فرمود: «پدر و مادر در خانواده اول باید به هم تذکر بدهند تا فرزند تذکر را بشنود.» پدر و مادر اگر ابتدا به هم تذکر بدهند و فرزندشان بشنود، قطعاً اثرگذار خواهد بود. نکته بعدی اینکه وقتی پدر و مادر‌ها به هم تذکر می‌دهند آن را از یکدیگر بپذیرند و اگر در مواردی زن به شوهرش می‌گوید که فلان مسئله غلط است، شوهر نباید بحث کند و یا اگر شوهر موردی را بیان می‌کند که اشتباه است، زن نباید در مورد آن بحث کند؛ اگر با هم مجادله و بحث کنند و به تعبیر امام باقر(ع) «مراع» کنند، دقیقاً این رفتار را فرزندان هم می‌آموزند و در مواقعی که به آن‌ها می‌گویند که این کار را نکن برای خودش دلیل می‌آورد و از کار اشتباهش دفاع می‌کند، چراکه هرکس دلیلش برای خودش محترم، مستدل و متقن است و اگر دلیلش را ضعیف می‌دانست مطرح نمی‌کرد تا شکست بخورد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین خادمیان تأکید کرد: اگر زهر و آب جوش در مقابل بچه باشد آیا آن‌ها را از بچه دور نمی‌کنیم؟ پدر و مادر‌ها هم در مواجهه با سم‌های مهلک و مواردی که به روحیه و ذهن کودک و خانواده آسیب می‌زند باید مقاومت کنند. گاهی خانواده‌ها نمی‌دانند که برخی از موارد برای فرزندان و خودشان سم است و به راحتی از آن استفاده می‌کنند.
استدلالی که بر آن تأکید می‌کنند
این استاد حوزه اظهار کرد: برخی از وقایع تلخی که امروز در مدارس رخ می‌دهد و اولیا از آن اعلام نارضایتی می‌کنند اثر همان تربیتی است که خودشان آن را خواسته‌اند. استدلالشان که بر آن تأکید می‌کنند این است که بچه آزاد باشد و باید همه چیز را بداند و با هر ابزاری آشنا باشد. یکی از مدیران مدارس می‌گفت: «اولیا بر آن‌ها نقد می‌کردند که چرا کلاس تقویتی قرآن در مدارس می‌گذارید و چه اجباری دارد که بچه قرآن بخوانند و یا نخوانند؟ دین که اجباری نیست...»؛ جالب اینجاست همین اولیا امروز که رهزن‌های تربیتی در مدارس و یا محل‌های آموزشی را می‌بینند فریاد یا اسلاما بلند می‌کنند که آیا مدرسه اسلامی باید این طور باشد؟ دریغ از اینکه مدرسه فضایی اسلامی دارد و خود آن‌ها اسلامی بودنش را نخواسته‌اند.
باید بدانیم که در مواجهه با فضای مجازی کدام موارد سم است
وی ادامه داد: اول باید بدانیم که در مواجهه با فضای مجازی کدام موارد سم است و بعد هر طور که شده خودمان و فرزندانمان را از آن سم جدا کنیم. در مرحله پایانی اگر همه این کار‌ها را کردیم و نشد و همه موانع را در مقابل رسیدن فرزند به خطرات ایجاد کردیم و راه‌های رسیدن به رشد فکری، علمی و دینی او را هموار کردیم و باز هم فرزند راه نادرست را انتخاب کرد دیگر چاره‌ای نیست؛ فرزند نوح هم با وجود تلاش‌های حضرت راه نادرست را انتخاب کرد و سرنوشتش را تغییر داد. ائمه اطهار(ع) در حوزه تربیت حد تام، تمام و کمال را اجرا کرده‌اند و فراگیری و پیگری آن‌ها به فرد بستگی دارد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین خادمیان در پایان گفت: سال‌هاست که رهبر معظم انقلاب به فضای مجازی تأکید می‌کنند و ابزاری است که به واسطه آن حتی می‌توان به رشد و سعادت اهل ایمان کمک کرد، کما اینکه بسیاری از بزرگواران ما از این ابزار استفاده کرده و می‌کنند؛ اما ضرورتاً باید آن را شناخت و فرهنگ مواجهه و رویارویی با خطرات و فواید آن را به درستی تبیین کرد؛ بنابراین بهترین عمل و توصیه در مواجهه با فضای مجازی این است که بتوانیم با حضور جدی و کامل به تسلط محتوایی و شکلی در این فضا دست پیدا کنیم تا در کنار این اقدامات به آن حقیقتی که موجب رشد دینی، فکری، اقتصادی و اخلاقی جامعه می‌شود برسیم و آن را تبیین و اجرا کنیم.
گفت‌وگو از وهاب خدابخشی
انتهای پیام