رضا توکلی، بازیگر سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرنگار
ایکنا با بیان اینکه سریالهای مناسبتی ماه رمضان بهترین فرصت برای جذب تماشاگر است، اظهار کرد: مجموعههای نمایشی که در ماه رمضان روی آنتن شبکههای سیما میرود، عموماً بیشترین مخاطب را دارد، حتی میتوان گفت ظرفیت تماشاگران سریالهای نوروزی هم به اندازه سریالهای ماه مبارک نیست. زیرا پس از افطار عموم مردم در منزلهایشان هستند و ترجیح میدهند اوقات فراغت خود را به استراحت و دیدن برنامههای تلویزیون اختصاص دهند.
وی افزود: این ظرفیت این اجازه را میدهد تا سریالهای ماه رمضان با تماشاگر بسیار زیادی روبهرو شوند، اما باید توجه داشت، الزاماً اینگونه نیست این برنامهها تماشاگر پسند باشند، زیرا اکنون گستره انتخاب مخاطبان بسیار وسیع است و مخاطب مختار است تا با عوض کردن کانال به دنبال برنامه مورد علاقهاش باشد.
این بازیگر در پاسخ به این سؤال که برنامههای مطلوب باید چه ویژگیهایی داشته باشند تا مخاطب را جذب کنند گفت: تجربه نشان داده سریالهایی که محور آن خانواده است، قادرند با تماشاگر بیشتر ارتباط برقرار کنند، بهشرطیکه قصه درام پردازی مناسب داشته باشد. در این قبیل آثار باید از مستقیمگویی پرهیز شود، زیرا این آسیب میتواند یک اثر را به قهقرا بکشاند.
بازیگر سریال «سفر سبز» درباره تجربیات حضور خود در آثار مناسبتی گفت: من در آثار مناسبتی بسیار حضور داشتهام که آخرین آن سریال «برادر» بود. این کار در زمان خود با استقبال خوب تماشاگران مواجه شد، چون خانوادهای که در آن ترسیم میشد از جنسی بود که عموم مردم آن را درک میکنند، اما در برخی سریالها متأسفانه سراغ قشری میرویم که بخش اندکی از مردم را در بر میگیرد، به همین جهت طبیعی است که تماشاگر نتواند با آن آثار ارتباط برقرار کند.
توکلی با بیان اینکه سریالهای طنز هم قادرند انتخاب خوبی برای پخش در ماه رمضان باشند، گفت: سالهای پیش عموماً یک کار طنز در ایام ماه مبارک از تلویزیون پخش میشد، اما مدتی است دیگر این آثار روانه آنتن نمیشود و البته تماشاگر نیاز دارد حداقل یک سریال طنز در این ایام تماشا کند تا از این طریق بتوان شادی و نشاط را به خانه مردم آورد. مثلاً زمانی که سریالهای رضا عطاران در ماه رمضان پخش میشد شاهد اتفاقات خوبی در میان مخاطبان بودیم و حتی برخی دیالوگهای فیلم در بین تماشاگران رواج پیدا میکرد.
وی در پاسخ به سؤالی دیگر که آثار مناسبتی باید از چه موضوعاتی بپرهیزند، گفت: در مجموعههای نمایشی باید سبکی از زندگی ترسیم شود که مردم با آن مأنوساند وگرنه با به تصویر کشیدن تجملات و زندگیهای بسیار مرفه مخاطب عام کمتر با اثر ارتباط برقرار میکند، البته منظور صرفاً پرورش روحیه فقرگرایی نیست زیرا در دستورات دینی هم به تلاش برای زندگی بهتر توصیه شده است، ولی این مسئله نباید بهگونهای باشد که آلام مردم را نادیده بگیریم.
این بازیگر در ادامه تأکید کرد: اینکه تصور کنیم در ماه رمضان حتماً باید 4 یا 5 سریال روانه آنتن شود، تصور اشتباهی است که این روزها به شدت با آن درگیریم. اگر بتوانیم در طول ماه مبارک رمضان حداقل دو اثر موفق پخش کنیم بهتر از آن است که چندین سریال ضعیف روانه آنتن کنیم. در ضمن مردم عموماً سعی میکنند برای سحر بیدار شوند و بنابراین عمده سریالهایی که از ساعت 10.30 به بعد پخش میشود مخاطب چندانی ندارند.
توکلی ادامه داد: پرداختن به مشکلات اجتماعی یکی از رسالتهای سریالهای ماه رمضان است و مخاطبان باید مشکلات و دغدغههای خود را در برنامههای نمایشی ببینند. این اتفاق حتماً نباید در قالب یک اثر جدی رخ دهد، بلکه به زبان طنز هم میتوان به این قبیل موضوعات اشاره کرد. این رویکرد به هیچ وجه نقش سیاهنمایی ندارد، چون برخی مواقع میشنویم که مخاطب روزهدار نباید با دیدن برخی مسائل آزرده شود. این نکته صحیح است اما میتوان آثاری را تولید کرد که در آن سیاهنمایی نشود و مسائل مردم نیز به ظرافت در آن مطرح شود.
وی افزود: به نظرم برای خلق یک اثر خوب اولین گام مهم پرداختن به یک فیلمنامه مناسب است و در ادامه به کارگردانی ختم میشود، چون سناریوی خوب مطمئناً از تحریف و کلیشهنگاری هم دور خواهد ماند. در این میان آثار مناسبتی ماه رمضان باید با مشاوره کارشناسان خبره نگاشته شوند، اما در بحث کارگردانی جدا از تخصص که شرط اصلی است کارگردان باید موضوعش اثرش را به طور کامل باور داشته باشد.
وی در پایان گفت: چند سال پیش من در یک سریال ماورایی به نام «او یک فرشته بود» ایفای نقش کردم. آن مجموعه با استقبال فراوانی روبرو شد و در ادامه نیز کارهای مشابه آن روی آنتن رفت، اما چند سالی است که دیگر چنین آثاری ساخته نمیشود. زیرا پس از موفقیت یک اثر آنقدر آثار مشابه تولید میکنیم که اصل موضوع را زیر سؤال میبریم و البته این روزها با توجه به رونق امکانات سینمایی جای این قبیل آثار در برنامهسازیهای تلویزیون خالی است.