چهاردهم تیرماه از سال ۱۳۸۱ پس از تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، به عنوان «روز قلم» در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران ثبت شد.
البته توجه به قلم در سرزمین ما پیشینه‌ای دیرینه دارد. سده‌ها پیش در ایران باستان، تیرگان یکی از مهم‌ترین جشن‌های ایران باستان بوده که آیین‌های مخصوصی داشته و یکی از آن‌ها پاسداشت قلم بوده است.
در اهمیت قلم همین بس که خداوند نیز بر نامش قسم یاد می‌کند «ن وَ الْقَلَمِ وَ ما یَسطرُونَ!»: ن، سوگند به قلم، و آنچه را با قلم می‌نویسند. که آخرین پیام‌های خداوند در دینی که پایه‌اش بر خرد استوار است به خواندن (اقرأ بسم ربک الذی خلق) شروع می‌شود و به آنچه از قلم می‌تراود قسم یاد می‌کند.
قلم و نگاشته‌های جاودانی
سمانه سالاری، مديرعامل خانه مطبوعات خراسان‌جنوبی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی اظهار کرد: خداوند متعال به قلم و آنچه با قلم می‌نویسند و بر صفحه کاغذ نقش می‌بندد، سوگند می‌خورد.
وی افزود: دلیل عظمت قلم و نگاشته‌های قلم همان سوگندی است که خداوند بدان خورده است چراکه در قرآن کریم خداوند متعال به مظاهر عالم وجودی که خود خلق فرموده قسم می‌خورد.
مديرعامل خانه مطبوعات خراسان‌جنوبی بیان کرد: قلم وسیله‌ای است که نیات و منویات ارزشمند و یا بی ارزش آدمی را بر جریده روزگار ثبت می‌کند و برای آیندگان به یادگار می‌گذارد.
سالاری ادامه داد: امواج صوتی که حامل سخن است در فضا گم می‌شود نابود می‌شود، اما آنچه از اندیشه‌ها بر روی سنگ یا پوست یا کاغذ ثبت می‌شود همیشه پایدار می‌ماند، از نسلی به نسل دیگر می‌رسد و از دوره‌ای به دوره دیگر انتقال می‌یابد.
وی افزود: روز چهاردهم تیر روزی برای یادآوری حرمت، منزلت و قداست قلم و اصحاب قلم و مجالی برای پاسداشت نویسندگان و فعالان عرصه فرهنگ و اندیشه است، دستان پرتوانی که ماندگاری و خلق افکار را برعهده دارند.
مديرعامل خانه مطبوعات خراسان‌جنوبی بیان کرد: بی‌تردید پیشرفت‌ها و امتیازها و مزایای علمی، ادبی، دینی و فکری که جوامع پیشرفته کنونی از آن برخوردارند، مرهون کوشش و نگارش نویسندگان دیروز است و تنها آثاری جاودانی و ماندنی است که پایه استواری داشته و با ابدیت پیوند داشته باشد تا ماندنی شود و در کار اصلاح و اکمال فرد و اجتماع و جامعه منشاء ثمر باشد.
سالاری اظهار کرد: قلم برای تمام روزگاران اهمیت خاصی دارد و آن را نمی‌توان به هیچ دوره‌ای محدود كرد، در این دوره نیز همچنان قلم مهم‌ترین و موثرترین ابزار دخیره‌سازی اطلاعات به شمار می‌رود.
وی ادامه داد: اكنون برخلاف گذشته به دلیل ظهور رایانه و رشد گسترده تكنولوژی اطلاعات و استفاده از ابزارهای الكترونیكی، شرایط ابزار و مواد نوشتنی تغییر كرده است و فرهنگ حقیقی كه به وسیله تأثیر قلم بركاغذ شكل می‌گرفت، به فرهنگ مجازی در صفحه‌های رایانه تبدیل شده است.
مديرعامل خانه مطبوعات خراسان‌جنوبی تصریح کرد: با توجه به اینكه در گذشته تنها صاحبان قلم بر كاغذ می‌نوشتند و اینک در فضای مجازی می‌نویسند اما هنوز از رسالت مهم قلم كاسته نشده و بر ارزش آن بیش از پیش افزوده شده است.
سالاری اظهار کرد: بنابراین باید افرادی كه در جامعه كنونی در زمینه نوشتن گام برمی‌دارند، از قلمی شیوا و مناسب برخوردار باشند.
وی افزود: نویسندگان، خبرنگاران و اصحاب قلم نباید با نوشته‌های خود آزادی دیگران را مخدوش كنند و به اندیشه افراد آسیب بزنند.
مديرعامل خانه مطبوعات خراسان‌جنوبی بیان کرد: نهادها و مقررات قانونی با تعیین حد و مرز آزادی و سلیقه‌های شخصی می‌توانند آن‌ها را در چارچوب معینی هدایت كنند و در واقع باید در میان نویسندگان جامعه و گفتمان و كردار آنان همسان‌سازی وجود داشته باشد و از هرگونه تناقض پرهیز شود.
سالاری افزود: بنابراین با توجه به رشد آگاهی جامعه نویسندگان با وحدت در گفتار و نوشتار خویش می‌توانند به جایگاه واقعی خود دست یابند.
وی اظهار کرد: نقش دولت در حمایت از نویسندگان و اصحاب قلم، رعایت حقوق اهل قلم و پیگیری آن به وسیله دولت باید با جدیت همراه شود.
دولت حامی صاحبان اندیشه شود
مديرعامل خانه مطبوعات خراسان‌جنوبی خاطرنشان کرد: دولت می‌تواند با حمایت‌های مادی و معنوی خود از اصحاب قلم و ناشران در پیشرفت حوزه كتاب و سرانه مطالعه در كشور موثر باشد.
سالاری اظهار کرد: دولت به عنوان متولی بخش فرهنگ و هنر در جامعه نقش هدایتی را نیز برعهده دارد و ضروری است نویسندگان، رسانه‌ها و مخاطبان را در راستای تكامل انسانی و توحیدی هدایت كند.
وی یادآور شد: ارائه تسهیلات لازم به صاحبان اندیشه و ناشران و حمایت‌های اعتباری از آنان می‌تواند در صنعت چاپ تحول ایجاد كند و فرهنگ كتاب و كتابخوانی را در جامعه ارتقا دهد.
هرچند امروزه با روی کارآمدن فضای مجازی کتاب و کاغذ شاید آن معنای قبلی خود را نداشته باشد اما در همین فضای مجازی نیز نباید به گونه‌ای افسارگسیخته عمل کرد و هر سخنی را نوشت و نشر داد. این فضا نیز نیاز به نویسندگانی مدبر و آگاه دارد که ذهن جامعه را با کلماتی که خلق می‌کنند، به سمت مفاهیم اسلامی سوق دهند.
این روز فرصتی برای یادآوری منزلت افرادی است که با قلم خود در راه آزادی انسان‌ها، رفع ظلم، تردیج اندیشه‌های اسلامی و بیداری یک ملت تلاش کرده‌اند. گاهی قلم زدن و نگاشتن کلماتی از جنس انسانیت از ساعت‌ها نصیحت اثرگذارتر است.
زهرا حمیدی، خبرنگار ایکنای خراسان‌جنوبی
انتهای پیام