طاهری در مورد اهداف حج با اشاره به آیه ۹۷ شریفه سوره آل‌عمران، «فیهِ آیاتٌ بَیِّناتٌ مَقامُ إِبْراهیمَ وَ مَنْ دَخَلَهُ کانَ آمِناً وَ لِلَّهِ عَلَی النَّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَیْهِ سَبیلاً وَ مَنْ کَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ عَنِ الْعالَمینَ» گفت: در این آیه دستور انجام حج به همه مردم داده شده است و از آن تعبیر به یک بدهی و دین الهی شده است که بر ذمه عموم مردم می‌باشد و تنها شرطی که در آیه برای وجوب حج ذکر شده مساله استطاعت است که با تعبیر «مَنِ اسْتَطاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا» (کسی که توانایی راه پیمایی بسوی خانه کعبه داشته باشد) بیان شده است و در پایان آیه، برای تأکید و بیان اهمیت مسئله حج، می‌فرماید: کسانی که کفران کنند و این دستور الهی را نادیده بگیرند و به مخالفت برخیزند در حقیقت به خود زیان می‌رسانند، زیرا خداوند از همه جهانیان بی‌نیاز است.
وی به نقش و تأثیر حج در زندگی فردی و اجتماعی اشاره و تأکید کرد: حج اجتماعی است که نتیجه آن پیشرفت انسان‌ها و تبادل اطلاعات با یکدیگر بوده و تاُثیرات فردی حج به طور کلی عبارتند از: ایجاد ارتباط نزدیکتری بین انسان و خداوند، تقوا و دوری از گناه، اخلاص و دوری از ریا، خود سازی، سلامت بهداشت فردی وروانی و دوری از مال حرام.
فلسفه حج
معاون قرآن وعترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل در رابطه با فلسفه حج اظهار کرد: حج در لغت به معنای قصد و آهنگ و تردد و در اصطلاح طواف کعبه کردن به نیت عبادت و از واجبات دین است. مهم‌ترین و سودمندترین فلسفه حج اظهار عبودیت و بندگی به پیشگاه خداوند متعال بوده و اهمیت و جایگاه حج در اسلام بسیار مشهود است و در آیات بسیاری به این ارزش اشاره شده و پاداشی که خداوند در ازای انجام این عبادت جمعی قرار داده نشانگر اهمیت آن است. اسرار حج در تک تک اعمال آن از جمله در احرام بستن، گفتن لبیک، طواف، کعبه، استلام حجر، ایستادن در کنار مقام ابراهیم(ع)، نوشیدن آب زمزم، سعی میان صفا و مروه، رفتن به منا، وقوف در عرفات، قربانی کردن و ... نهفته است.
طاهری در ادامه افزود: حج در واقع شناخت اساس و پایه مذهب بزرگ ابراهیمی است. دعوت به آیین خالص ابراهیم(ع) که از شائبه هرگونه عقیده شرک‌آمیز مبرا است و عمل را برای خلوص نیت استوار می‌سازد. هدف حج، دلبستگی به معبود حقیقی و گسستن از همه و نهایتاً به خدا عشق ورزیدن و از غیر او بیزاری جستن است.
نکات اخلاقی وآموزه‌های حج
معاون قرآن وعترت اداره‌کل فرهنگ وارشاد اسلامی استان اردبیل حج را به عنوان یک منبع نیروی معنوی و عاطفی مسلمان دانسته و افزود: حج انسان را از فروتنی و تقوا در برابر خدا و تصمیم به اطاعت و پشیمانی از نافرمانیاش پُر می‌سازد و عاطفه محبت به خدا و رسول خدا(ص) و یاران و پیروان او را در وی سیراب می‌گرداند.
وی تصریح کرد: حج مشق و تمرین ناملایامت زندگی است. سفر حج در‌بردارنده درس تحمل سختی‌ها، دوری از وطن، جدایی از خویشان و چشم‌پوشی از فراغت زندگی میان خانواده و دوستان است و این خود تربیتی است برای فرد مسلمان در تحمل دشواری‌ها و ناگواری‌های زندگی.
طاهری گفت: حج آموزش و تمرین عملی اصول متعالی انسانیت مورد نظر اسلام برای هر فرد مسلمان است. حج به فرد مسلمان امکان می‌دهد تا شاهد بزرگترین و پرشکوهترین گردهمایی سالیانه اسلامی باشد، انجمنی که نه از طرف پادشاه یا رئیس حکومت یا جمعیتی، بلکه از سوی خدای جهانیان بدان فراخوانده شده است. در گردهمایی حج، یک مسلمان برادران خود را از پنج قاره دنیا می‌بیند که سرزمین‌ها، رنگ‌ها و زبان‌هایشان متفاوت است و تنها پیوند اسلام و ایمان آنان را دور هم جمع کرده است تا شعار واحدی را سر دهند؛ «لَبَّیكَ الّلهُمَّ لَبَّیكَ، لَبَّیكَ لاشَریكَ لَكَ لَبَّیكَ».
فرهنگ‌سازی حذف ولیمه
وی اظهار کرد: دین اسلام یک دین کامل فطرى و الهى است. رفع نیاز و مشکلات و گرفتارى انسان‌ها را یکى از برنامههاى بنیادى و اساسى خود اعلام کرده و به اجر و پاداش دنیوى و اخروى اجراکنندگان این برنامه حیاتى و انسان‌ساز اشاره مىکند. خدمت به خلق خدا، در فرهنگ تعالیم قرآن و عترت، ارزش و ثواب فراوانی دارد. حتی در روایات، دستگیری از دیگران و گره گشودن از کار مردم، نسبت به برخی اعمال عبادی نظیر حج یا عمره مستحب، از ثواب والاتری برخوردار است.
مرحوم کلینی روایتی در کتاب شریف کافی از امام صادق(ع) نقل می‌کند که ابان‌بن تغلب می‌گوید: از امام صادق(ع) شنیدم که فرمودند: هرکس خانه خدا را طواف کند، خداوند عزوجل شش هزار حسنه برای او می‌نویسد و شش هزار گناه از او می‌آمرزد و شش هزار درجه به وی عطا می‌فرماید و شش هزار حاجت از او برآورده می‌سازد. سپس فرمودند: «قَضَاءُ حَاجَةِ الْمُؤْمِنِ أَفْضَلُ مِنْ طَوَافٍ وَ طَوَافٍ حَتَّى عَدَّ عَشْراً؛ گره‌گشایی از کار یک مؤمن، ده برابر این طواف فضیلت دارد!». ولیمه از اعمال مستحبات است که در حد یک مهمانی کوچک کفایت می‌کند و هزینه‌هایی مانند هتل و تنوع غذایی بالا، پارچه نویسی و ... الزامی ندارد. لذا حاجیان عزیز به جای هزینه ولیمه و هزینه‌های دیگر مهمانی‌ها می‌توانند بر اساس آیه «مَن جَاءَ بِالحَسنَةِ فَلَهُ عَشرُ أَمْثَالِهَا» در کار خیر مشارکت کنند.
حج وسبک زندگی
طاهری اظهار کرد: همه اعمال حج درس زهد نسبت به دنیا و تذکری برای معاد است، سفر حج از ابتدا تا انتها چکابی است که زائران همه احکام نورانی اسلام را انجام می‌دهند. از پیامد‌های حج در سبک زندگی می‌توان به حل مشکلات مردم، نیکی و احسان به یکدیگر، کسب روزی حلال، نداشتن ریا در کارها، تربیت اسلامی فرزندان، برقراری وحدت، انس و الفت بین همه مسلمانان و مردم و در نهایت قرب الهی اشاره کرد.
انتهای پیام