به گزارش ایکنا، این روز‌ها کانون‌های فرهنگی ـ هنری مساجد میزبان اولین رویداد ملی فهما (فرهنگ و هنر مساجد ایران) است، رویدادی که بیش از ۲۳ هزار کانون فرهنگی در مساجد شهر‌ها و روستا‌های ایران در آن مشارکت داشته و اطلاعات آثار خود را در سامانه مسجد ثبت کردند.
در دو مرحله داوری در بخش پاسداشت مناسبت‌های ملی ـ مذهبی، ۵۹۴ کانون به مرحله نهایی راه یافتند که از این تعداد ۲۲۹ کانون مستندات و آثار خود به دبیرخانه این رویداد ارسال کرده‌اند.
به گفته حجت‌الاسلام والمسلمین حبیب ارزانی، رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور، در مرحله داوری رویداد ملی فهما، کانون‌های برتر و شایسته تقدیر انتخاب شده و در قالب ۱۸ عرصه معرفی می‌شوند. تمامی کانون‌ها در سامانه بچه‌های مسجد ثبت شده‌اند و از این میان بالغ بر ۳۵ درصد از کانون‌ها، روستایی و به ویژه متعلق به روستا‌های مناطق محروم هستند.
به گزارش ایکنا، نخستین جلسه داوری مرحله نهایی رویداد فهما ظهر دیروز در محل ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی مساجد کشور با حضور داورانی از سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه علمیه قم و آستان قدس رضوی برگزار شد.
در این جلسه آثار مرتبط با بخش پاسداشت مناسبت‌های ملی ـ مذهبی از سوی داوران حاضر مورد ارزیابی قرار گرفت. ۲۰ هزار امتیاز برای کانون‌ها مشخص شده است که از این میان دو هزار و ۱۰۰ امتیاز به پاسداشت مناسبت‌های ملی و مذهبی توسط کانون‌های فرهنگی در مساجد اختصاص یافته است.
بر همین اساس، داوری در بخش ارتقای فرهنگ، کتاب و کتابخوانی، غنی‌سازی اوقات فراغت، سرود، ارتقای فعالیت‌های قرآن و عترت، محصولات و آثار فضای مجازی، خلاقیت و نوآوری، فیلم و ساماندهی و شبکه‌سازی نیز از امروز ۲۷ بهمن‌ماه آغاز می‌شود و تا چهارشنبه ۳۰ بهمن‌ماه ادامه می‌یابد.
اهمیت فهما در مردم‌محور شدن مدیریت مساجد
علی‌اصغر سیدآبادی، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، با اشاره به انتقاد از دولتی شدن مساجد، به ایکنا گفت: اتفاق بسیار مهمی است که کانون‌ها دوباره مساجد را مردم‌محور و اتفاقات آن را در سطح ملی مطرح کنند.
وی افزود: کانون‌های فرهنگی مساجد برنامه‌ریزی‌های محلی برای خود کرده و در رویداد فهما امکان طرح آن در عرصه ملی را پیدا می‌کنند. این موضوع موجب می‌شود تا برنامه‌ریزی برای مساجد از پایین به بالا رخ دهد و افراد فعال در این مساجد در سطح کشور مطرح شوند.
سیدآبادی بیان کرد: از درون این رویدادها پیشنهاد‌های خلاقانه متعددی استخراج می‌شود و تجارب مساجد موفق به یکدیگر منتقل و سبب مشارکت بیشتر افراد در امور مساجد و احیا و رشد فعالیت‌های هنری و فرهنگی می‌شود.
نقش فهما برای ارزیابی مسجد در گام دوم انقلاب
حجت‌الاسلام والمسلمین حجت گنابادی‌نژاد، رئیس سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی، نیز گفت: کانون‌های فرهنگی یکی از رویش‌های انقلاب اسلامی است و ظرفیت خوبی محسوب می‌شود که با سنگر مسجد و تأثیرگذاری و نقش‌آفرینی حوزه فرهنگ بعد از انقلاب و تاریخ نهضت حضرت امام خمینی(ره) به وجود آمده و باید با یک دید توانمند به آن توجه کرد.
وی افزود: از مهمترین فواید این رویداد این است که توانمندی‌های خود را ارزیابی کرده و متناسب با افق‌های فرارو که مهمترین آن گام دوم انقلاب است، با کمک کانون‌های فرهنگی، طراحی و سازماندهی مناسب داشته باشیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین گنابادی‌نژاد از جمله اقدامات مطلوب مساجد را توجه به مناسبت‌های اصیل دانست و گفت: توجه به این مناسبت‌ها نباید صرفاً شکل کمی داشته باشد، بلکه باید در حوزه محتوا و تحلیل آن، تربیت نیروی انسانی و شبکه‌سازی بین ظرفیت‌های مساجد نیز فعالیت انجام شود.
داور مرحله نهایی رویداد ملی فهما در ادامه با بیان اینکه هشت شاخص اصلی برای ارزیابی آثار در نظر گرفته شده است، گفت: قرآن و عترت، بزرگداشت مناسبت‌های ملی و مذهبی، کتاب و کتابخوانی، اوقات فراغت، شبکه‌سازی و ساماندهی، رسانه و فضای مجازی، ابتکار و خلاقیت و هنری و ادبی شاخص‌های ارزیابی این رویداد محسوب می‌شود. همچنین ۳۳ شاخص فرعی نیز از میان ۱۱۰ شاخص پیش‌بینی شده برای این رویداد انتخاب شده است.
تأثیر تعدد دستگاه‌های فرهنگی بر فعالیت مساجد
حجت‌الاسلام والمسلمین سعید روستاآزاد، معاون فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و از داوران مرحله نهایی فهما نیز در رابطه با این رویداد، اظهار کرد: فعالیت‌های هنری و فرهنگی مساجد از جمله فعالیت‌های درخشان انجام شده است، ارزیابی آثار نشان می‌دهد اطلاعات مناسبی بین ستاد کانون‌ها وجود دارد. باید بیش از این میزان فعالیت شود تا بتوان به هدف اصلی یعنی اثرگذاری فرهنگی در جامعه دست یافت.
حجت‌الاسلام والمسلمین روستاآزاد اظهار کرد: در حال حاضر فهما متمرکز بر کمیت و تعداد فعالیت‌هاست و البته این اقدام اهمیت دارد، اما اگر بر کیفیت هم تأکید کنیم، می‌توانیم نتیجه بهتری را دریافت کنیم. این طرح باید مورد سنجش قرار گیرد و با توجه به تعداد دستگاه‌های فرهنگی در کشور و مجموعه‌های دخیل در امور مساجد، یک گزارش از یک مسجد به همه آن‌ها ارسال می‌شود؛ این تعدد موجب بیشترین خسارت بر کارکرد‌های مسجد می‌شود.
داور فهما یادآور شد: کسانی که به مسجد روح می‌دهند، فعالان حاضر در مسجد هستند. هرجا امام مسجد، هیئت امنا و مجموعه‌های فرهنگی در کنار هم قرار گیرند به مساجد تراز نزدیک می‌شویم. بر عکس، اگر این عناصر به جای کنار هم قرار گرفتن از یکدیگر منفک شوند، نمی‌توان از این مساجد انتظار فعالیت موفقیت‌آمیزی داشت.