حجت‌الاسلام والمسلمین حسین مصطفوی‌زاده، کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات شرعی، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره سیره اقتصادی امام رضا(ع) اظهار کرد: با توجه به شخصیتی که حضرت امام رضا(ع) داشتند و دورانی که در آن زندگی می‌کردند نکات بسیار زیادی را می‌توان درباره سیره ایشان بیان و درس‌هایی بسیاری را برای دوره معاصر استخراج کرد. یکی از مسائلی که در آن زمان به شدت خود را نشان می‌دهد طمع دشمن برای ضایع کردن جایگاه امام معصوم(ع) در نظر شیعیان است.
وی افزود: شیوه‌ای که دشمن در پیش می‌گیرد این است که وی را به طمع دنیا برای ولایتعهدی دعوت می‌کند و خود مأمون در صحبت‌هایش این موضوع را تبیین کرده که تا قبل از این شیعیان، امام را صرفاً در اندیشه آخرت می‌دیدند که دنیا را در اختیار نداشت لذا ما دنیا را در اختیار وی قرار می‌دهیم تا اعتبار خود را در نزد مردم از دست بدهد. در مقابل، امام رضا(ع) با سیاست بسیار مدبرانه‌ای که در پیش گرفتند و ناشی از خلق وخوی امامت و نه ریاکاری یا امثالهم بود شرایطی ایجاد کردند که خود مأمون بعد از مدتی متوجه شد نمی‌تواند به اهداف خود برسد بلکه روز به روز ارزش و قرب امام معصوم در نزد مردم بیشتر می‌شود و مردمی که قبلاً چندان وی را نمی‌شناختند بیشتر با ایشان آشنایی پیدا می‌کنند.
کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات شرعی ادامه داد: ایشان با همان هیبت پیامبر اسلام(ص) برای نماز حرکت می‌کرد و وقتی مأمون متوجه این ماجرا می‌شود در نیمه راه، امام را بر می‌گرداند. در دوره معاصر یکی از نکاتی که دشمن برای آن برنامه‌ریزی می‌کند و برخی از مسئولان به آن گرایش دارند اشرافیت و زراندوزی است. یکی از مسائلی که باعث می‌شود مردم، مسئولان را از خود بدانند این است که مثل خود مردم زندگی کنند. دشمن به روش‌های مختلف مسئولان را به اشرافی‌گری تشویق می‌کند و مثلا می‌گوید شأن شما بالاتر از این است و همین باعث می‌شود مسئولی که تا قبل از انتخاب شدن، جزئی از مردم به حساب می‌آمد بعد از انتخابات، نوع تفکر، نوع نگاه و زندگی وی بسیار تغییر و به سمت اشراف و زراندوزان گرایش پیدا کند.
حجت‌الاسلام مصطفوی‌زاده یادآور شد: امام رضا(ع) در تمام دوران عمر خود، نشست و برخاست با مردم و مخصوصاً فرودستان جامعه را ترک نکردند و جزئی از مردم بودند. ایشان در مقابل اشراف و متکبران جامعه همانند مأمون، فضل بن سهل و امثالهم با اقتدار رو به رو می‌شدند لذا آنها امکانش را پیدا نکردند که از رفتار امام سوء استفاده کنند. آن حضرت در کنار این مسائل و مقوله دشمن‌شناسی، نسبت به مسائل اقتصادی جهان اسلام هم توجه داشتند تا محبان اهل بیت(ع) نسبت به اقتصاد خود بی‌تفاوت نباشند.
وی بیان کرد: درباره سیره اقتصادی امام رضا(ع) چند مطلب قابل توجه است که یکی توجه به مقوله کار است که در سیره ایشان و بقیه اهل بیت(ع) به طور کامل دیده می‌شود. در روایتی در کتاب «تحف العقول» از امام نقل شده که فرمودند: کسی‌که برای طلب روزی برای خانواده خود تلاش می‌کند مقامی بالاتر از مجاهد در راه خدا دارد. از سوی دیگر نسبت به مالی که کارگر به دست می‌آورد هم دستوراتی بیان می‌کند از جمله اینکه آن را با اسراف هدر ندهید بلکه در اقتصاد، مشی اعتدالی داشته باشید و نه اسراف و نه خساست به خرج دهید.
کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات شرعی تصریح کرد: حضرت امام رضا بارها به آیه 67 سوره فرقان اشاره می‌کنند که خدای متعال در این آیه فرموده است: «وَالَّذِينَ إِذَا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا؛ و كسانىاند كه چون انفاق كنند نه ولخرجى مى‌كنند و نه تنگ مىگيرند و ميان اين دو روش حد وسط را برمىگزينند» در واقع بندگان خدا، نه اهل اسراف و نه خساست بلکه بین این دو هستند و حضرت امام(ره) هم به یاران خود در مورد این قضیه تأکید می‌کردند. در روایتی از ایشان نیز آمده است که مخارج خانواده، حد وسط میان دو روش ناپسند یعنی اسراف و خست است. اینها نکاتی هستند که در دنیای معاصر نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
حجت‌الاسلام مصطفوی‌زاده یادآور شد: در کنار این مسائل، در سیره اقتصادی امام رضا(ع) توجه به فقرا، نیازمندان و نزدیکان خود انسان بسیار مورد توجه قرار گرفته است. امروزه که در اثر تحریم‌های استکبار جهانی و بی‌تدبیری برخی مسئولان، فشار اقتصادی زیادی به مردم وارد است بهترین کار توجه به توصیه‌های امام است. کمک کردن به شکل آبرومندانه به افرادی که نیازمند هستند از مسائلی است که ما را به امام رضا(ع) نزدیک می‌کند و خوشنودی وی را به همراه خواهد آورد.
وی تأکید کرد: این روزها که به دلیل شیوع ویروس کرونا امکان زیارت علی‌ابن موسی‌الرضا فراهم نیست فرصتی برای برخی از هیئت‌ها که قبلاً افراد را برای زیارت اعزام می‌کردند فراهم شده که این پول‌ها را هزینه فقرا کنند. نکته دیگر اینکه در این ایام متوجه برخی افراد هستیم که با حرص و طمع به دنبال مال اندوزی هستند؛ موضوعی که توسط آن حضرت به شدت مورد نکوهش واقع شده است لذا افرادی که دنبال زراندوزی هستند و مدعی‌اند که محب اهل بیت(ع) هستیم باید در جریان باشند که این زراندوزی توجیه شرعی ندارد و موجب ناراحتی امام هشتم است.
کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات شرعی درباره تواضع و مردم‌داری امام هشتم اظهار کرد: تواضع در مقابل مردم از نکات مهم در سیره آن حضرت است تا جایی‌که حتی زمانی حمام رفتند و فردی که وی را نمی‌شناخت درخواست کرد پشت وی را کیسه بکشد و امام نیز همین کار را انجام داد. چنین سطحی از مردم‌داری نیاز امروز ماست چراکه مردم ما ستمدیده و با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستند. ایستادگی حضرت در مقابل خواسته‌های مستکبران، الگویی برای مسئولان ما در دنیای معاصر است لذا مسئولان باید طبق نظر مقام معظم رهبری با شجاعت در مقابل مستکبران بایستند. مسلماً در این شرابط جامعه اسلامی پیروز و سربلند خواهد شد.
انتهای پیام