به گزارش ایکنا از اصفهان، به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، حجت‌الاسلام محمدرضا امامی‌نژاد، مبلغ تخصصی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، در گفت‌وگویی به مناسبت روز بزرگداشت شیخ مفید، اظهار کرد: ابوعبدالله محمد بن نعمانی حارثی عکبری بغدادی ملقب به شیخ مفید، از بزرگان فقهای شیعه در سده‌های چهارم و پنجم هجری است. این عالم در سال ۳۳۶ هـ.ق. در روستایی به نام عُکبرا دیده به جهان گشود.
وی ادامه داد: پدرش او را به بغداد برد تا علم بیاموزد و پس از مدتی به محضر بزرگانی چون شیخ صدوق، محمد بن جنید اسکافی، ابو علی صولی، ابوغالب رازی، ابن قولویه قمی و... راه یافت و از آنان بهره گرفت و با استعداد و هوش فوق العاده‌ای که داشت، خیلی زود به مقام‌های عالی علمی نائل شد.
این مبلغ حوزوی افزود: در کرخ بغداد، کرسی درسی پایه‌گذاری کرد و شاگردانی چون سید مرتضی علم‌الهدی، سیدرضی، نجاشی، شیخ طوسی، ابن حمزه و... را پرورش داد که بعدها هر یک از ناموران بزرگ جهان اسلام و مایه فخر تشیّع شدند.
حجت‌الاسلام امامی‌نژاد خاطرنشان کرد: شیخ مفید در کلام، فقه و جدل بسیار زبردست بود و با پیروان همه مذاهب با جلالت و عظمت مناظره می‌کرد. وی در سال ۴۱۳ هـ.ق. در بغداد دیده از جهان فروبست. از شیخ مفید آثار ارزشمندی به جای مانده که نجاشی ۷۸ اثر نام می‌برد. شمار زیادی از آثار شیخ در باب معارف اسلامی و امامت و مهدویت بوده و از جمله نوشته‌های ارزشمند وی، کتاب الارشاد فی معرفة حجج اللّه علی العباد است.
وی ادامه داد: جناب شیخ مفید از اولین نایبان عام امام عصر علیه‌السلام در آغاز غیبت کبراست. وی از چهره‌های شاخص علمی شیعه در زمینه‌های فکری، فقهی، اعتقادی و... محسوب می‌شود و در صحنه اجتماعی و سیاسی، زعیم عالی‌قدر، ولی‌فقیه و رهبر مقتدر و جامع‌الشرایط آن برهه زمانی خاص و حساس بوده است.
این مبلغ بیان کرد: فعالیت‌های علمی و عملی شیخ مفید یک الگو و اسوه برای مدیران حوزه‌های علمیه امروز است.
وی در توضیح شاخصه‌های نظر علمی شیخ مفید، گفت: شناسایی درست و دقیق مسائل علمی و اعتقادی جامعه، به خصوص راجع به غیبت امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف؛ شناسایی نیازهای فکری و مسائل فقهی مبتلابه جامعه؛ شناسایی شبهات و انحرافات و وارونگی‌های الغائی از طرف دشمنان، تولید محتوای علمی با سبک و روش متناسب با مخاطب و تربیت نیروی علمی و کادرسازی تخصصی، در مقابل مواردی که در منظر اول به آن اشاره شد، از جمله شاخصه‌های نظر علمی شیخ مفید است.
این مبلغ تخصصی اذعان داشت: کرسی درس شیخ مفید در شهری بود که فضای تفکری معتزله و عقل‌گرایی بر آن حاکم بود. وی نه تنها مسلط بر مبانی و منابع منقول و معقول مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام بود، بلکه نظرات و آراء مخالفان را نیز خوب می‌شناخت.
وی تأکید کرد: این عالم با استفاده از روش عقل‌گرایی معتزله که روش غالب بر حوزه‌های علمیه بغداد بود، توانست با مهارت و تسلط تمام بر این روش، ضمن اقناع مخالفان، اصول و مبانی شیعه را با دلیل و استدلال متین و منطقی ارائه و مطرح کند.
حجت‌الاسلام امامی‌نژاد خاطرنشان کرد: شیخ مفید با حلم و شرح صدر فراوان توفیق یافت مخالفان فکری و نظری خود را نیز به انصاف و تبعیت از حق واصل نماید، این روش ممتاز شیخی است که الحق والانصاف می‌توان به او لقب معلم و استاد شیعه را داد.
وی بیان کرد: حوزه‌های علمیه امروز نیاز بیشتری به الگوگیری از این روش شیخ مفید دارد، امروز کلام جدید و فلسفه غرب روش رایجی است که طلاب و مبلغین دینی با این روش می‌توانند منابع اصیل و غنی قرآن و اهل‌بیت علیهم السلام را در جهان امروز مطرح و منتشر کنند.
این مبلغ حوزوی اضافه کرد: یکی دیگر از روش‌های علمی شیخ مفید که می‌تواند برای حوزه‌های علمیه جنبه الگویی داشته باشد، روش مناظره با مخالفان است.
وی اظهار کرد: این آسیب بزرگی است که گاهی حوزویان و طلاب به بهانه وحدت بین شیعه و سنی می‌گویند تاریخ را فراموش کنیم و از اصول اعتقادی و فکری خود دست کشیده و برای موفقیت در انتخابات و مسائل سیاسی و جلب نظر اهل‌سنت، مثلا معنای مولی در جمله «من کنت مولا فعلی مولاه» را به معنی دوست بیان می‌کنند و یا اصل تبری را که یکی از فروع دین است، به منظور رعایت تقیه کنار می‌گذارند و بالعکس برخی دیگر بدون رعایت تقیه و اهمیت به مسئله وحدت بین مسلمین به لعن و سب و توهین به مقدسات و پیروان دیگر مذاهب اسلامی می‌پردازند.
حجت‌الاسلام امامی‌نژاد اضافه کرد: سیره شیخ مفید نمونه بارزی از روش و سیره علمی و عملی صحیح در این زمینه است. او با کمال ادب و حسن معاشرت با دیگر مذاهب اسلامی معاشرت داشت، به گونه‌ای که مورد احترام شیعه و سنی بود و بعد از حیاتش در تشییع جنازه مطهرش شیعه و سنی شرکت کردند، ولی در عین حال با تشکیل مجالس مناظره و پرسش و پاسخ، رسالت علمی خود را انجام می‌داد و به دفاع و محافطت از عقاید و تفکرات شیعی می‌پرداخت و ذره‌ای از مبانی و اصول مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام کوتاه نمی‌آمد.
وی بیان کرد: از دیگر روش‌های به یادگار مانده از جناب شیخ مفید، روش اعتدالی او در عقل‌گرایی و نیز صحت و درستی استفاده از اخبار و روایات است.
حجت‌الاسلام امامی‌نژاد تصریح کرد: در حوزه‌های علمیه گاهی افراط در عقل‌گرایی صورت می‌گیرد و به احادیث و روایات بی‌توجهی می‌شود و گاهی بالعکس، عقل را کنار گذاشته و بدون هیچ تحلیل و بررسی عقلی، روایات و احادیث مطرح می‌شود، اما آثار شیخ مفید نشان می‌دهد که ایشان پایه‌گذار مکتب اعتدال در علوم عقلی و نقلی بوده و به خصوص آثار ایشان در تفسیر عقلی و روایی آیات قرآن، راهگشای حوزویان و مفسرین قرآن است.
وی با بیان اینکه سومین سبک و روش شیخ مفید، قبول مسئولیت‌های اجتماعی و در عین حال غافل نشدن از درس و بحث طلبگی است، تأکید کرد: از دیگر مسائل حوزوی ما همین معضل است، گاهی طلاب ما چنان سرگرم قیل‌و‌قال‌های علوم نظری و فکری حوزه شده که از مسائل روز و به اصطلاح (مستحدثه) غافل‌اند و بر خلاف آنها، عده‌ای از طلاب که یک‌سره درس و بحث را کنار گذاشته و به مناصب و مسئولیت‌های اجتماعی مشغول شده‌اند و اتصالشان به حوزه قطع شده است.
این مبلغ تخصصی گفت: جناب شیخ مفید میان این دو را به خوبی جمع کرده بود، هم رهبری علمی شیعه را داشت و هم هدایت اجتماعی را و آخرین نمونه از روش‌های الگویی شیخ مفید که در این مجال مختصر قابل طرح است، محور قرار دادن قرآن در برنامه‌های آموزشی معارف دینی است، شیخ مفید با درک عمیق از قرآن کریم دارای یک نظام فکری قویم بود(ان هذا القرآن یهدی للتی هی اقوم).
وی ادامه داد: شیخ مفید روش تفسیری کلامی و عقلی منحصر به فردی داشت و در مباحث تاریخی، روایی، اعتقادی، فقهی، مناظرات و ... خود به شکل ماهرانه‌ای از آیات قرآنی استفاده می‌کرد.
حجت‌الاسلام امامی‌نژاد با بیان اینکه رمز ماندگاری آثار جناب شیخ مفید، شدت اتصال و پیوند با قرآن است، خاطرنشان کرد: نیاز امروز حوزه‌های علمیه، بازنگری آثار بزرگانی مانند شیخ مفید و با روش‌شناسی مدیریت ایشان در آموزش و پرورش طلاب و شاگردانی چون سیدمرتضی، سیدرضی و شیخ طوسی است.
وی در پایان عنوان کرد: محوریت قرآن در علوم مختلف حوزوی، ضامن سالم ماندن حوزه‌های علمیه از افراط و تفریط و نفوذ افکار التقاطی می‌شود.
انتهای پیام