تواضع و بی‌رغبتی به دنیا؛ ویژگی عالم الگو

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسین مؤمنی، استاد و خطیب حوزه علمیه، هشتم شهریور در مراسم بزرگداشت علمی شش تن از استادان حوزه و دانشگاه؛ حضرات آیات و حجج اسلام سیدکمال فقیه ایمانی، محمد علی فیض گیلانی، عبدالحسین محمودی، سیدجواد طالقانی، مهدی پیشوائی و محمد رضا حکیمی؛ که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: حیات طلبگی اهمیت دارد و علما متصف به اوصافی هستند که رسیدن به آن بسیار مهم است؛ قرآن کریم در آیه 28 سوره فاطر برخی از ویژگی‌های آنها را بیان کرده: «إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ» یا در آیه 39 احزاب؛ «الَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَيَخْشَوْنَهُ وَلَا يَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ وَكَفَى بِاللَّهِ حَسِيبًا.»

وی اظهار کرد: ما یک خوف داریم و یک خشیت. خوف عارض شدن حالتی بر انسان است که بر اثر امور مادی ایجاد می‌شود، ولی اگر برای خدا و از خدا و در برابر عظمتش باشد خشیت است. امام صادق(ع) در روایتی فرمودند: «الخشیة میراث العلم والعلم شعاع المعرفة و قلب الایمان»؛ انصافا بالاترین امتیاز در سیره این علمایی که مجلس امروز برای آنها برپا شده، خشیت در برابر عظمت و جلال و جبروت پروردگار است؛ این افراد اهل تواضع و خضوع و خشیت بودند و این خشیت به دلیل به دست آوردن حقیقت علم است و بدین ترتیب کسی که خشیت ندارد به او عالم گفته نمی‌شود.

مؤمنی تصریح کرد: از امام صادق(ع) نقل شده که علم نوری است که خدا در قلب کسانی که می‌خواهد آنها را هدایت کند قرار داده است؛ عالم کسی است که حقیقت ربوبیت در وجود او متجلی شود و به مقام عمل برسد. راوی سؤال کرد که حقیقت ربوبیت چیست؟ حضرت فرمودند که 3 چیز و عالم کسی است که این سه مورد در وجود او بارز باشد؛ اول؛ برای خود ملکیتی قائل نباشد و هر چه دارد آن را از خدا بداند و در این صورت هیچ‌گاه به خودبرتربینی و غرور و ریا مبتلا نخواهد شد، هر چه هست به خدا تعلق دارد و هرچه مشیت خدا باشد آن را می‌پذیرد.

وی افزود: دوم اینکه از خود تدبیری نیندیشد و کمال تدبیر را به خدا واگذارد و صددرصد در برابر فرمان خدا تسلیم باشد و همّ و غم او ترک محرمات و انجام واجبات باشد. سوم اینکه در بسیاری از موارد از ما سؤال می‌شود که باید چه کسی را و با چه ویژگی‌هایی الگوی زندگی خود قرار دهیم، طبق فرمایش امام صادق(ع)، باید کسی را الگو قرار دهیم که ما را از کبر به تواضع سوق دهد و کسی که به طلبه نگاه از بالا به پایین دارد، قطعا تواضع ندارد. بنده در وجود این عالمان شش‌گانه این صفت را دیدم. وقتی به محضرشان مشرف می‌شدیم، به قدری از آنها تواضع می‌‌دیدیم که من طلبه کوچک را شرمنده می‌کردند. نگاه از بالا به پایین ممنوع است؛ علم متعلق به ذات مقدس خداوند و نیز تقوا و فروتنی فیض الهی است. ویژگی دیگر عالمان الگو این است که ما را از ریا به سمت اخلاص دعوت کنند؛ اینها خدا را می‌بینند و غیرخدا برای آنها مهم نیست و هر قدمی که برمی‌دارند و هر قلمی که می‌زنند برای خداست و ما در وجود این شش عالم چنین روحیه‌ای را سراغ داشتیم.

مؤمنی اظهار کرد: در مورد یکی از اساتید نقل شده است که کتابش را به فردی داد که آن را چاپ کند و آن فرد کتاب را به نام خودش چاپ کرد؛ مدتی بعد این استاد، جلد دوم کتاب را به منزل این فرد برد و گفت که جلد دوم را هم چاپ کن. وقتی آن شاگرد دلیل را پرسید استاد فرمود که اگر قرار است خدا بداند که می‌داند. برخی کمترین تعلقی به اثرشان ندارند و  می‌گویند که ما به دنبال اجر و ثواب آن هستیم نه عنوان. اولین چیزی هم که در هنگام مرگ از انسان گرفته می‌شود عنوان است. ویژگی دیگر عالم الگو، ایجاد یقین به جای شک در افراد است که در سیره عملی همه این استادان وجود دارد. همچنین بی‌رغبتی به عناوینی چون استاد و ملا و زخارف دنیا، حسن خلق و متصف بودن به مکارم اخلاق و نیز دستگیری از طلاب و رسیدگی به امور آنها از دیگر ویژگی‌های عالم اسوه است. 

مؤمنی با بیان اینکه در این ایام شاهد تنگی معیشت شدید طلاب هستیم، گفت: بنده معلم حوزه هستم و با طلاب رفت و آمد دارم و این دغدغه را با همه وجود درک می‌کنم. همچنین موضوع دیگر نگرانی در مورد آینده است. صاحب ما امام زمان(عج) است و فراموش نکنیم که باید وظیفه طلبگی خود را انجام دهیم و بقیه را به امام(ع) واگذاریم. امام رضا(ع) در روایتی فرمودند که امام در تمامی امور پناهگاه مردم است و به ما که سرباز ائمه(ع) هستیم، قطعاً توجه خواهند کرد.