به گزارش ایکنا، به مناسبت ایام اربعین حسینی، پای درس گفتار «سلوک حسین(ع)» از زبان عباس تقویان، عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) نشسته‌ایم تا مروری بر درس‌های عملی از زندگی و سیره امام حسین(ع) برای زندگی امروز بشر داشته باشیم.
عباس تقویان در هفتمین قسمت از این مجموعه به موضوع «ادب گفتار انسان» پرداخت که مشروح آن را در ادامه می‌شنوید و می‌خوانید.
«یکی دیگر از ابعاد شخصیتی وجود اقدس امام حسین(ع)، موضوع ادب گفتار و نحوه تعامل گفتاری انسان با دیگران است. بسیاری از آسیب‌های اجتماعی ناشی از نحوه سخن گفتن است؛ گاهی در پی کلام و کلمه‌ای که بیان می‌شود، آثار و تبعات جبران‌ناپذیری متوجه انسان می‌شود لذا باید خیلی مراقب سخن گفتن خود باشیم.
در یکی از فرمایشات گهربار سیدالشهدا(ع) که در کتاب «کنز الفوائد» نوشته «شیخ ابوالفتح، محمد بن علی بن عثمان کراجکی طرابلسی» یکی از علمای اهل سنت؛ نقل شده است که سیدالشهدا به عبدالله بن عباس(عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف، پسرعموی پیامبر بوده و مادرش لبابه دختر حارث بوده و کنیهاش ابوالعباس است و یکی از کسانی بود که در مکه و قبل از عاشورا امام حسین(ع) را همراهی می‌کرد و از نزدیکان ایشان بودند البته به دلایلی در رکاب امام حسین(ع) قرار نگرفت و فردی بود که به امام حسین(ع) توصیه کرد که شما به‌جای امنی پناه برده و به کوفه نروید چون آنجا مکان خطرناکی است ولی امام حسین(ع) با آن روشن‌بینی و روشن‌ضمیری که داشتند این درخواست ابن عباس را قبول نکردند) می‌فرمایند: «يَا بنَ عَبّاسٍ، لا تَكَلَّمَنَّ في ما لا يَعنيكَ؛ فَإِنَّني أخافُ عَلَيكَ فيهِ الوِزرَ و لا تَكَلَّمَنَّ في ما يَعنيكَ حَتّى تَرى لِلكَلامِ مَوضِعا؛ فَرُبَّ مُتَكَلِّمٍ قَد تَكَلَّمَ بِالحَقِّ فَعيبَ.» اى ابن عباس! در آنچه سودى به تو نبخشد، سخن مگو كه من می‌ترسم گناهى بر دوش تو باشد و بدان چه سود بخشد، تنها هنگامى سخن بگو كه براى گفتار، فرصت را مناسب بينى، كه بسا گوینده‌ای به‌حق سخن گويد؛ اما مورد نكوهش قرار گيرد.
«يَا بنَ عَبّاسٍ، لا تَكَلَّمَنَّ في ما لا يَعنيكَ» یعنی درباره چیزهایی که فایده‌ای برای تو ندارد حرف نزن و سخن نگو؛ بسیاری اوقات انسان حرفی می‌زند که هیچ فایده‌ای ندارد. این آموزه را از بزرگان داریم که آدمی تا زمانی که محملی برای سخن گفتن وجود ندارد، حرف نزند حتی حرف‌های مباح. خیلی وقت‌ها حرف هم ممکن است آسیبی نداشته باشد و مباح است اما تنها وقت انسان را تلف می‌کند لذا تا زمانی که دلیل قانع‌کننده‌ای برای سخن گفتن انسان وجود ندارد، نباید سخن بگوید.
در فرمایش لقمان حکیم به فرزندش نیز آمده است که: «یَا بُنَیَّ إِنْ کُنْتَ زَعَمْتَ أَنَّ الْکَلَامَ مِنْ فِضَّةٍ فَإِنَّ السُّکُوتَ مِنْ ذَهَبٍ» فرزندم اگر سخن گفتن از جنس نقره باشد سکوت کردن از جنس طلاست.
«فَإِنَّني أخافُ عَلَيكَ فيهِ الوِزرَ و لا تَكَلَّمَنَّ في ما يَعنيكَ حَتّى تَرى لِلكَلامِ مَوضِعا» یعنی حتی در آنجایی هم که ممکن است سخن گفتن به نفعت هم باشد اما موضعی نیست که این سخن را بگویید و البته کلام حق است اما گفتنش ممکن است فتنه‌ای به راه بیندازد این سخن را به زبان جاری نکن. ممکن است انسان خوشحال شود که این حرف را بزند و حتی ممکن است به نفع شخصی او هم باشد ولی اگر این سخن باعث ایجاد اختلاف و فتنه می‌شود این سخن را نباید به زبان جاری کند. این یکی از آموزه‌های اخلاقی وجود اقدس سیدالشهدا(ع) است که واقعاً می‌تواند در زندگی شخصی و اجتماعی ما بسیار کارساز و کارآمد باشد امیدوارم که این فرمایشات در وجود ما تجلی و تجسم داشته باشد و این فرمایشات را در عینیت زندگی خود مصداق بخشیم.»