دانایی و معرفت، انسان با نردبان دانایی و آگاهی به نام اخلاق، صعود می‌کند. لذا یکی از عوامل مهم در رشد اخلاقی انسان‌ها، آگاهی و دانایی است. سخن از «رشد اخلاقی» است و تردیدی نیست که در همه جا «رشد» با «معرفت و آگاهی» امکان‌پذیر است. اگر در جایی، فضیلت اخلاقی را مشاهده کردیم، اما در آن «معرفت» نبود، بدانیم که آن فضیلت، پشتوانه‌ای ندارد. امام صادق(ع) فرمودند: کسی که بدون آگاهی و بصیرت عمل کند همانند کسی است که به بیراهه می‌رود که تندروی جز دورتر شدن از راه اصلی برای او نفعی ندارد. پیامبر گرامی اسلام(ص) هم فرمودند: «مَن عَمِلَ علي غير عِلْمٍ كانَ ما يُفْسِدُهُ أكثَرَ مَمّا يُصلِحُ» کسی که بدون دانش عمل کند، پیش از آن که اصلاح کند، موجب فساد می‌شود. [آیت‌الله العظمی محفوظی، برگرفته از کتاب اخلاق اسلامی]