به گزارش ایکنا به نقل از ورلد آرکیتکچر، نخستین مسجد دوستدار محیط زیست اروپا، سال 2019 در شهر کمبریج واقع در ۸۰ کیلومتری شمال لندن به طور رسمی کار خود را آغاز کرد. در مراسم افتتاح این مسجد جمعی از رهبران دینی و سیاسی از جهان اسلام و مقامات محلی حضور داشتند.
این مسجد که توسط دیوید مارکس، معمار مشهور انگلیسی طراحی شده است، چنانکه کمیته علمی ناظر بر مدیریت آن می‌گوید از زمان اتمام کار ساخت و ساز در اوایل سال 2019، تا به امروز محیط زیستی‌ترین مسجد در کل قاره اروپا به شمار می‌رود.
راز منحصربهفرد بودن این بنای برجسته سازگار با محیط زیست و انتشار کربن در حد صفر با اتکا به یک طراحی مهندسی است که استفاده از نور را کاهش می‌دهد، زیرا دریچه‌های شیشه‌ای در سقف ساختمان اجازه ورود مقدار زیادی نور طبیعی و تهویه بدون نیاز به استفاده از خنک‌کننده‌ها یا فن برقی را می‌دهد.
اندک لامپ‌هایی که در این بنا مورد استفاده قرار می‌گیرند به گونه‌ای طراحی شده‌اند که سازگارتر با محیط زیست باشند و با انرژی خورشیدی تغذیه می‌شوند، زیرا بر روی سقف مسجد ده‌ها پنل خورشیدی نصب شده است که از بیرون قابل مشاهده نیستند.
در زیرزمین این مسجد، پمپ‌های آب مخصوصی کار می‌کنند که انرژی کمی مصرف می‌کنند و گرمایش عمومی را با بازده بالا فراهم می‌کنند؛ در حالی که پمپ‌های دیگر، آب باران را در مخازن مخصوص جمع‌آوری می‌کنند که این آب برای استفاده در وضو و آبیاری گیاهان تصفیه می‌شود.
در سال 2009، شرکت معماران مارکز بارفیلد Marks Barfield Architects برنده مسابقه طراحی ساختمان این مسجد شد. ایده آنها ساخت مسجد به عنوان مکانی آرام در میان بیشه‌ای از درختان بود که در آن پیوند بین عناصر محلی و اسلامی از طریق جهان طبیعت بیان می‌شود.
دیوید مارکس، معمار این بنا گفته است: ما نمی خواستیم ماکت یا تقلیدی از مساجد دیگر بسازیم. فرصت انجام کاری کاملا منحصر به فرد ما را هیجان زده کرد. با خود گفتیم اکنون که جمعیت مسلمان قابل توجهی در انگلیس وجود دارد، زمان آن رسیده است که بررسی کنیم که چه کار تازه‌ای می‌توانیم انجام دهیم.
وی تصریح کرد که برای قرن‌ها، مساجد در سراسر جهان با مصالح ساختمانی، شرایط بومی، فرهنگی و آب و هوایی محلی سازگار شده‌اند. در نهایت اینگونه بود که آنها از سنت‌های معماری دینی اسلامی و انگلیسی الهام گرفتند بدون اینکه برای توسعه ایده یک مسجد قرن بیست و یکمی به سبک انگلیسی واهمه داشته باشند.
مسجد با ساختار چوبی به عنوان ویژگی منحصر به فرد با استفاده از پوب صنوبر که منحنی و چند لایه است ساخته شده است. به گفته معماران، ستون‌های چوبی یا درخت‌ها با استفاده از یک ساختار طاقی مشبک هشت ضلعی در هم تنیده که تداعی‌کننده معماری گوتیک انگلیسی است، به سقف می‌رسند. نمونه مشابه آن در کلیسای کوچک کالج کمبریج در نزدیکی آن استفاده شده است.
هندسه هشت ضلعی مناره اشاره‌ای به هنر اسلامی است و نمادهای قوی اسلامی دارد. این سازه نماد چرخه دم و بازدم معروف به «نفس الهی» است.
این مسجد همچنین دارای چراغ‌های سقفی در بالای درختان است که باعث ایجاد یک نمازخانه غرق در نور می‌شود. مسجد کمبریج با هدف پایداری زیست‌محیطی و نگرانی‌های زیست‌محیطی در طراحی آن ساخته شده است، زیرا مسلمانان احساس می‌کنند که حفاظت از محیط‌زیست ضروری است، چون هدیه‌ای از جانب خداوند است.
مسجد که به طور طبیعی توسط نورگیرهای بزرگ روشن می‌شود و نور آن با لامپ‌های LED کم مصرف تکمیل می‌شود، دارای سلول‌های فتوولتائیک در سقف است که به تولید انرژی تجدیدپذیر از نور خورشید کمک می‌کند. همچنین سیستم گرمایش و سرمایش آن از طریق پمپ‌های حرارتی بسیار کارآمد که انرژی بسیار بیشتری نسبت به انرژی مصرفی تولید می‌کنند، تأمین می‌شود.
عبدالحکیم مراد، مدیر این مسجد اظهار کرد که تمدن اسلامی اسراف را به عنوان کفران نعمت‌های الهی رد می‌کند و بنابراین در ساخت مسجد جدید در اینجا در کمبریج، ما در خط مقدم جنبش زیست‌محیطی محلی قرار داریم.
سال 2021، مسجد مرکزی کمبریج تنها مسجد در بین ۵۴ برنده مؤسسه سلطنتی جوایز ملی معماران بریتانیا (RIBA) بود. این جوایز به طراحان بهترین ساختمان‌های جدید بریتانیا که اصول طراحی و اقتصادی را به طور کامل رعایت کرده، داده می‌شود و اولین بار در سال ۱۹۶۶ اهدا شد. به گفته داوران RIBA، این مسجد نشان داده است چگونه معماری می‌تواند فلسفه و سنت‌های مذهبی و فرهنگی را با استفاده از عناصر مدرن تلفیق کند.
انتهای پیام