دوره سلجوقی از نظر فکری از جایگاه خاصی در تاریخ ایران برخوردار است. در این پژوهش به جریان تفکر ذیل چهار جریان فقه و شریعت، تصوف، علوم عقلی و فلسفی و اندیشه سیاسی و اندرزنامه‌نویسی پرداخته شد.
جریان فکری فقه و شریعت در دوره سلجوقی جایگاه خود را در مقام جریانی مسلط تثبیت کرد. تصوف شریعت‌محور نیز در این دوره موفق به نظریه‌پردازی در مبانی فکری خود شد، ولی در دوره سوم سلجوقی تصوف سکری که به حاشیه رانده شده بود، مجال رشد یافت.
جریان فکری عقل‌محور و فلسفی نیز در این دوره به‌واسطه بازبینی انتقادی در میراث فکری مکتب فکری ابن‌سینا، با شریعت امتزاج یافت و بخش دیگری از آن نیز ذیل تصوف قرار گرفت و در قامت حکمت اشراقی ظاهر شد. اندیشه سیاسی و اندرزنامه‌نویسی نیز در این دوره به بالندگی رسید و حاملان چنین سنت فکری به نظریه‌پردازی درباره نظام پادشاهی و دامنه اختیارات آن پرداختند و در کنار آن، اندرزهایی برای حکمرانی بهتر به حاکمان سیاسی دادند.
انتهای پیام