صفحه نخست

فعالیت قرآنی

سیاست و اقتصاد

بین الملل

معارف

اجتماعی

فرهنگی

شعب استانی

چندرسانه ای

عکس

آذربایجان شرقی

آذربایجان غربی

اردبیل

اصفهان

البرز

ایلام

خراسان جنوبی

بوشهر

چهارمحال و بختیاری

خراسان رضوی

خراسان شمالی

سمنان

خوزستان

زنجان

سیستان و بلوچستان

فارس

قزوین

قم

کردستان

کرمان

کرمانشاه

کهگیلویه و بویر احمد

گلستان

گیلان

لرستان

مازندران

مرکزی

هرمزگان

همدان

یزد

صفحات داخلی

کد خبر: ۴۱۱۹۹۸۱
تاریخ انتشار : ۱۷ بهمن ۱۴۰۱ - ۰۸:۵۹

در عصر تکنولوژی که بیشتر از هر زمان دیگری درگیر دنیا و گرفتاری‌های آن شده‌ایم؛ وقوف در اعتکاف و سکون و آرامش آن به انسان کمک می‌کند که در خلوت با جانان به جلای جان برسد.

به گزارش ایکنا از قزوین، این روزها در میانه‌ ماه مبارک رجب و هم‌زمانی آن با دهه مبارک فجر، فضای جامعه آکنده از عطر و شور انقلاب و اعتکاف است. هر کسی به‌نوعی سعی کرده خود را به این میهمانی معنوی برساند؛ برخی توفیق حضور داشتند، برخی در لباس خادمی ظاهر شدند و برخی هم به دلایلی در خانه ماندند و دل‌هایشان را روانه مساجد کردند.

آنچه امسال بیش از سال‌های گذشته به‌ چشم می‌خورد حضور پرشور دهه هشتادی‌ها و نودی‌هاست؛ دانش‌آموزان و دانشجویانی که از رویش‌های انقلاب‌ هستند؛ راستی اعتکاف هم از رویش‌های انقلاب است و به واسطه حاکمیت اسلامی و به برکت انقلاب در کشور ما برگزار می‌شود و عمر آن به حدود بیست سال می‌رسد که به‌صورت جدی در سراسر کشور اجرا می‌شود.

خوشبختانه هر سال مساجد بیشتری پای کار برگزاری اعتکاف هستند چون هرچه سطح جامعه بالاتر می‌رود مردم برای فهم احکام خدا تشنه‌تر می‌شوند و خوشا به سعادت آن‌ها که توفیق دارند این روزها در خانه خدا دور از هیاهوی جامعه، در خلوت خود به راز و نیاز با معبود و سرچشمه آفرینش بپردازند.

تنفس در هوای اعتکاف

اگرچه توفیق معتکف شدن در مساجد و بهره‌مندی از فضای معنوی اعتکاف را نداشتم اما در مساجد شهر قزوین که پذیرای معتکفین بودند گشتی زدم.

حضور بانوان در مقایسه با اعتکاف سال ۹۸ و قبل از شیوع کرونا رشد چشمگیری داشت به گفته مسئولان اعتکاف امسال هزار و ۴۰۰ معتکف در مساجد شهر قزوین حضور دارند که ۴۰۰ نفر آنان را آقایان تشکیل می‌دهند که در مسجد‌النبی(ص) شهر قزوین وقوف کرده‌اند.

۲۵۰ نفر از بانوان در اعتکاف عمومی مسجد جامع عتیق حضور دارند و ۳۰۰ دانش‌آموز دختر هم در مسجد حضرت موسی‌بن‌جعفر(ع) خیابان حیدری معتکف شده‌اند. 200 مادر و کودک در قالب اعتکاف خانوادگی در مسجد محمد رسول‌الله(ص) حضور دارند. ۲۵۰ بانوی معتکف هم در مسجد امام‌ خمینی(ره) شهرک میرداماد به عبادت و راز و نیاز با خدای متعال مشغول‌اند.

در بازید از معتکفین هر لحظه با صحنه‌های جالبی مواجه می‌شدم، دانش‌آموزان کلاس درس خود را به اعتکاف آورده بودند و در زمان‌های مختلف به مطالعه دروس خود می‌پرداختند تا از کلاس و هم شاگردی‌ها عقب نمانند. برخی مهم‌ترین داشته‌های زندگی را با خود به همراه آورده بودند که آن قرآن و کتب ادعیه بود. یکی آمده بود تا به خودسازی بپردازد و به اوج تقرب الهی برسد.

با دست خالی آمده‌ام

دیگری می‌گفت با دست خالی آمده‌ام و امید به بخشش خدا و نزدیکی به او را در دل می‌پرورانم. مادری انتظار تحول داشت، آمده بود تا ارتباط خود و خدا را تمدید و تجدید کند. جوانی می‌گفت به اعتکاف آمده تا هر خطا و گناهی که در یک سال گذشته از او سر زده و موجب نارضایتی خدا و رنجش دل امام زمان(عج) شده را جبران کند.

خانمی که تجربه اول حضورش در اعتکاف بود بیان کرد روز اول اعتکاف دغدغه‌هایی داشتم و ایراداتی گرفتم، اما روز‌های بعد وقتی متأثر از این فضا شدم گویی تلنگری برای من بود که این وابستگی‌ها را کنار بگذارم، احساس می‌کنم در اعتکاف روحم بزرگ شده و به شدت گذشته درگیر ظواهر و مادیات نیستم.

دختران جوان در جست‌وجوی حال خوب، سر از اعتکاف در آورده بودند؛ آن‌ها می‌گفتند با پا نیامده‌ایم بلکه دل ما را به سمت خدا کشانده است. دختران دانشجو می‌گفتند آمده‌ایم تا سه روز به‌ دور از دوستان متفاوت و رنگارنگ و دوره‌ها و فضای مجازی با همنشین دائمی و واقعی خود کمی صحبت کنیم، گرچه جدایی از فضای‌ مجازی سخت است اما برای رسیدن به اهداف بزرگ باید راه‌های سخت را تجربه کرد.

هر کسی با انگیزه‌ ویژه خود معتکف شده و روزه بود و تشنه‌ خلوت با خدا؛ جالب آنجا بود که برخی معلمان با شاگردانشان آمده بودند تا تمرین عملی خداشناسی داشته باشند، آمده بودند تا آنچه را که در قالب دروس دینی برای دانش‌آموزانشان تدریس می‌کردند را در سه روز اعتکاف به‌صورت عملی به آن‌ها نشان دهند.

آمادگی برای سربازی امام زمان(عج)

اعتکاف سفره خلوت با جانان است هم معنویت دارد هم صمیمیت. همه آمده بودند ارتباط خود را با خدا قوی‌تر کرده و آمادگی برای سربازی امام زمان(عج) را در خود ایجاد کنند.

فضای مساجد سرشار از راز و نیاز و عشق به معبود بود. معتکفین در حال پرورش روح بودند تا به اوج معنویت برسند. مسجد به خانه‌ عشق و دلدادگی با حضرت دوست تبدیل شده بود، مردم در پی پاکسازی درون برای ارتباط بهتر با معبود بودند. وقوف کرده بودند تا تیرگی‌ها را فروریخته و روح خود را صیقل دهند.

بزرگترها ظهور امام زمان(عج)، سرافرازی ایران اسلامی و عاقبت به‌خیری جوانان را دعا می‌کردند. جالب بود که حتی نوجوانان هم که هنوز پا در وادی گناه و عصیان نگذاشته‌اند اعتکاف را بهترین زمان برای خودسازی می‌دانستند.

شاید به ذهن ما خطور نکند اما نوجوان ۱۵ ساله آمده تا با مناجات شبانه و دعاهای سحرگاهی انس خود با خدا و اهل‌بیت(ع) بیشتر کند؛ با دیدنشان به یاد نوجوانانی افتادم که در دوران دفاع مقدس تاریخ تولد خود را در شناسنامه‌ها تغییر می‌دادند تا بتوانند اجازه حضور در جبهه‌های نبرد و مقابله با دشمنان را پیدا کنند؛ آن‌ها که خیلی جلوتر از سن و سالشان به معارفی دست یافته بودند که همگان حسرت آن را می‌خوردند.

در اینجا انسان دوباره متولد می‌شود و فصلی جدید از نو شدن را آغاز می‌کند، من هم با روی سیاه به این فضا آمدم تا بتوانم از انفاس قدسی معتکفین برای رسیدن به خدا راهی باز کنم.

در اعمال شرعی ما اعتکاف از اعمال مستحبی دین محسوب می‌شود، اما اگر نذر باشد یا قَسم شرعی خورده‌ باشیم واجب می‌شود. اعتکاف یعنی حداقل سه روز و ۲ شب به قصد عبادت و نزدیکی به خداوند در مسجد بمانیم، روزه بگیریم و عبادت کنیم و از مسجد خارج نشویم.

شروع اعتکاف با اذان صبح است؛ اعتکاف معمول ما از سحرگاه سیزدهم ماه رجب آغاز و تا غروب روز پانزدهم ادامه دارد. هر زمانی می‌توان معتکف شد غیر از روز عید فطر و عید قربان که روزه گرفتن در آن‌ها حرام است. اما بهترین زمان برای اعتکاف ۱۰ روز پایانی ماه مبارک رمضان است.

هر کاری که موجب باطل شدن روزه شود اعتکاف را هم باطل می‌کند علاوه بر آن اگر موقع اعتکاف بدون ضرورت از مسجد خارج شویم یا با کسی به قصد غلبه و اظهار برتری بحث کنیم، مواد معطر یا گیاهان خوشبو را بو کنیم و یا خرید و فروش انجام دهیم اعتکاف ما باطل می‌شود. نکته مهم آن‌که ضرورتی ندارد تمام مدت اعتکاف را در حال عبادت باشیم بلکه اجازه داریم مطالعه کنیم یا با دیگر معتکفان صحبت کنیم و یا به استراحت بپردازیم.

بازسازی و خودسازی

اعتکاف اعمال عبادی برای خداست؛ ترکیبی از روزه و وقوف در مسجد که باید‌ها و نباید‌ها به آن حال و هوای خاصی بخشیده است. نیت و قصد برای این وقوف بسیار مهم است؛ برخلاف تصور عامه، اعتکاف اعمال فراوان و گسترده‌ای ندارد و مهمترین عمل اعتکاف، وقوف در مسجد و رعایت آداب آن و روزه است.

همه عجایب اعتکاف در همین سادگی آن خلاصه شده است، وقوف در مسجد تأنی و تأمل و دقایقی به فکر فرو رفتن است، در هیاهوی این دنیا و در سرعت زندگی سه روز توقف می‌کنیم برای نگاه به‌ گذشته و تصویرسازی آینده؛ خوشا به حال کسی که توفیق این بازسازی و خودسازی نصیب او شده است.

برخی اوقات اعتکاف لازمیم چون این وقوف و توقف یک عبادت است. اعتکاف و حج مشابهت‌های بسیاری دارند؛ حج با وقوف در صحرای عرفات آغاز می‌شود و اعتکاف با وقوف در مسجد، در هر دوی آن‌ها توصیه شده به آینه نگاه نکنیم، عطر استفاده نکنیم چون می‌خواهیم سه روز از زندگی جدا شده و به تنظیمات اولیه خلقت انسان بازگردیم.

اعتکاف و نوع زندگی در آن می‌تواند مدلی جالب برای شکل و ماهیت زندگی در دنیای کنونی باشد، تجربه‌ آن که به‌ دور از ابزار مدرن و دنیای مجازی هم می‌توان به حال خوش دست یافت، حال خوشی که حاصل گذران وقت با افراد مجازی و فانی نیست بلکه سه روز با خدایی هم‌صحبت می‌شویم که همه‌ هست و نیست و دنیا و آخرت ما در دست اوست.

گزارش از سحر محمدعلیخانی

انتهای پیام