به گزارش ایکنا، حضور زائران ایرانی در عمره مفرده یکی از مقولاتی است که به شدت تحت تأثیر روابط سیاسی دو کشور ایران و عربستان قرار دارد.
از آنجایی که حج تمتع یک واجب شرعی است، مسئولان هر دو کشور بر عدم تأثیر مسائل و روابط سیاسی بر حضور زائران ایرانی در حج تمتع تأکید دارند و حتی در بدترین شرایط روابط سیاسی دو کشور نیز، اقدامات لازم برای حضور زائران ایرانی در حج از سوی هر دو کشور انجام می‌شود، اما عمره عبادتی مستحب است و از این رو در بسیاری از موارد، شاهد تعطیل شدن عمره زائران ایرانی به دلایل مختلف هستیم.
در حال حاضر حدود پنج میلیون و ۸۰۰ هزار نفر ایرانی در نوبت عمره مفرده قرار دارند و سال ۹۰ ـ۹۱ آخرین ثبت‌نام عمره مفرده در ایران انجام شده است و با توجه به تعطیلی اعزام زائران عمره از سال 94، سال‌هاست که دارندگان فیش‌های عمره مفرده پشت نوبت اعزام قرار دارند.
روز گذشته اعلام شد، در نتیجه گفت‌وگوهای انجام شده، جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی توافق کردند طی حداکثر دو ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارتخانهها و نمایندگی‌ها را بازگشایی کنند. این اقدام عملاً تمام موانع موجود برای اعزام زائران به عمره مفرده را از بین می‌برد و با توجه به اینکه مسئولان حج و عمره ایران طی چند سال اخیر تنها مشکل راه‌اندازی عمره را نبود کنسولگری در عربستان اعلام می‌کردند، با راه‌اندازی سفارتخانه ایران در عربستان می‌توان امید قطعی داشت که عمره نیز از سرگرفته شود.
عمره چگونه و چرا تعطیل شد؟
تعرض به دو زائر نوجوان
۱۷ فروردین سال ۹۴ دو مأمور سعودی در فرودگاه جده عربستان به دو نوجوان ایرانی که در حال بازگشت به کشور بودند تعرض کردند. پس از این اتفاق وزارت امور خارجه کاردار عربستان را احضار و شکایتی علیه این دو مأمور خاطی ارسال و خواستار مجازات آنها شد. در پی رسانه‌ای شدن این موضوع واکنش‌های شدیدی در کشور بروز و ۲۴ فروردین ماه ۹۴ عملیات عمره متوقف شد.
ایران اصرار داشت به سرعت دادگاه آن دو مأمور خاطی برگزار و اشد مجازات برای آنها تعیین شود اما علی‌رغم اصرار ایران، پس از گذشت حدود یک سال حکم مأموران خاطی صادر و این افراد به چهار سال زندان، هزار ضربه شلاق و انفصال از خدمت محکوم شدند.
سقوط جرثقیل/ فاجعه منا
در همان سال(۱۳۹۴) سقوط جرثقیل در مسجدالحرام و در ادامه فاجعه منا که به کشته شدن هزاران زائر در طول برگزاری حج تمتع منجر شد، رخ داد. ایران دولت عربستان را مسئول مستقیم کشته شدن صدها حاجی ایرانی و هزاران حاجی از سراسر دنیا دانست اما دولت عربستان فقط مسئولیت کشته شدن زائران در پی سقوط جرثقیل را پذیرفت و اعلام کرد که به کشته‌شدگان سقوط جرثقیل غرامت پرداخت خواهد کرد اما فاجعه منا را یک حادثه و نتیجه ازدحام زائران اعلام کرد و حاضر به عذرخواهی و پرداخت غرامت نشد.
اعتراض و ورود به سفارت عربستان در تهران و مشهد
رخدادهای سال ۹۴ با اعدام شیخ نمر باقر النمر، روحانی شیعه مخالف دولت عربستان ادامه پیدا کرد. رخدادی که در ایران واکنش‌های زیادی در پی داشت. پس از انتشار خبر اعدام این روحانی شیعه معترضان ایرانی در مشهد، پرچم عربستان را از ساختمان کنسولگری این کشور پایین کشیده و مواد آتش‌زا به ساختمان کنسولگری عربستان پرتاب کرده‌اند. در تهران نیز (۱۲ دی‌ماه) تجمع در مقابل سفارت صورت گرفت و عده‌ای وارد ساختمان سفارت شدند، پرچم عربستان را پایین آوردند و سفارت را به آتش کشیدند.
قطع کامل روابط دیپلماتیک
در پی این اقدامات عربستان اعلام کرد روابط دیپلماتیک و تجاری خود را با ایران قطع و دیگر پروازی بین دو کشور برقرار نخواهد شد اما این قطع ارتباط سفر ایرانیان به مراسم حج را دربر نمی‌گیرد اما سال بعد (۹۵) علی رغم اینکه طبق روال سال‌های گذشته مسئولان حج و زیارت ایران از متقاضیان حج تمتع ثبت نام به عمل آورده بودند، پس از تأخیر طولانی عربستان در دعوت و انعقاد قراردادهای حج، سازمان حج و زیارت زیارت ایران طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: به دلیل استمرار کارشکنی‌های دولت سعودی زائران عزیز جمهوری اسلامی ایران از حضور در مراسم حج تمتع سال‌جاری محروم می‌شوند که مسئولیت آن بر عهده دولت عربستان سعودی است.
با شرایط پیش آمده عملاً صحبت در خصوص ازسرگیری عمره ممکن نبود به ویژه اینکه ایران دیگر در عربستان کنسولگری فعال نداشت و در صورت بروز هرگونه مشکلی برای زائران ایرانی، عملاً امکان دفاع از حقوق زائران و کمک به آنها در عربستان فراهم نبود.
در ادامه شیوع کرونا موجب تعطیلی عمره برای زائران تمام کشورها شد اما با فروکش کردن کرونا، عربستان پذیرش عمره‌گزاران را از سر گرفت اما این مسئله شامل زائران ایرانی نمی‌شد چون همچنان ایران در عربستان کنسلوگری فعال نداشت.
تا اینکه روز گذشته 19 اسفندماه با بیانیه‌ای رسمی ازسرگیری روابط دیپلماتیک دو کشور اعلام شد که نویدبخش اعزام زائران ایرانی به عمره پس از عملیات حج تمتع سال 1402 است.
انتهای پیام