خبرگزاری ایکنا، برای رفع نگرانی و دغدغه خانواده‌های ایرانی در این زمینه به تولید کلیپ‌های تخصصی آموزشی اقدام کرده است. حسین حق‌پناه، کارشناس سواد رسانه‌ای طی ۱۲ جلسه به بیان دانستنی‌های انیمیشنی برای خانوادهها می‌پردازد.
حسین حق‌پناه در دوازدهمین قسمت از این مجموعه به موضوع «چگونه انیمیشن مناسب انتخاب کنیم» پرداخته که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید و مشاهده می‌کنید.
در مجموع این گفت‌وگوهایی که در مورد شاخص‌ها و معیارهای انتخاب فیلم و انیمیشن مناسب برای کودکان و نوجوانان داشتیم، بارها به ضرورت گفت‌وگو، همراهی و انتخابگری رسیده و در مورد آن به بحث پرداختیم. اما در این بخش به طور اختصاصی در این رابطه صحبت می‌کنیم که وقتی متوجه شدیم که این شاخص‌ها مهم بوده و باید بدان‌ها دقت کنیم، باید چه کاری انجام دهیم. برای مثال اگر فیلمی را انتخاب کرده و فرزندان خواستار نمایش آن بودند، والدین باید دقیقا چه کاری انجام دهند؟ آیا باید تمامی این شاخص‌ها را بررسی کرده و پیگیری کنند؟
واقعیت اینجاست که خود والدین برای این موضوع کافی هستند. آنها با درنظر گرفتن شناختی که نسبت به فرزندان خود دارند و نیز با درنظر گرفتن کلیات این موضوع می‌توانند دقت کافی را به خرج دهند. اگر والدین پیش از تماشای فیلم‌ها از سوی فرزندان وقت گذاشته و فیلم‌ها را ولو بر روی دور تند تماشا کنند، می‌توانند به تصمیم برسند.
نکته بعدی اینجاست که سامانه‌ها و نظام‌هایی در فضای مجازی هستند که به خانوادهها در این زمینه کمک می‌کنند. یکی از این سامانه‌های داخلی که بیشتر به خانوادهها توصیه می‌شود، سایت کدومو است. به جز این سایت، مجموعه چی خوبه؟ وجود دارد که در حوزه انیمیشن فعال است. همچنین، سایت رامون وجود دارد که در این حوزه فعالیت می‌کند. به طور ویژه در سایت کدومو نظرات خانوادهها را نیز می‌توان مشاهده کرد.
والدین اگر پیش از تماشای انیمیشن از سوی فرزندان، این فیلم‌ها را مشاهده کرده و متوجه آسیبی شدند، می‌توانند نظرات خود را در این سایت درج کنند تا سایر خانوادهها از آن استفاده کنند. حتی در فضای خارج از کشور نیز نمونه‌هایی هستند که بخشی از آنها اصلاً مناسب کشور ما نسیت اما می‌توانیم از بخش‌های دیگر آنها نظیر توصیه‌ها و نظرات موجود استفاده کنیم. اگر خانوادهها به زبان انگلیسی تسلط دارند، سایت «common sense media» از سایت‌هایی است که می‌توانند از آن بهره داشته باشند. البته خانوادهها در رابطه با مسئله انحرافات جنسی باید با دید نقادانه برخورد کنند. لذا خانوادهها می‌توانند آگاهی قبل از مصرف را خود به دست آورده و یا اعتماد اولیه‌ای به مجموعه‌های مجازی داشته باشند.
خانوادهها تا حد امکان باید قدرت انتخابگری و خودکنترلی فرزندان را بالا ببرند. یعنی اینکه او بداند اگر صحنه‌ای را دید و یا با محتوای بدی مواجه شد که مناسب سن او نبوده و ترس و شبهه را به وی منتقل می‌کند، باید فضا را کاملاً امن دیده و به والدین رجوع کرده و سؤالات خود را از ایشان بپرسد. لذا گام بعدی همراهی حین مصرف است. والدین باید تا حد امکان با فرزندان خود فیلم ببینند و اگر نمی‌توانند وقت بگذارند، روی صحنه‌ها و تصاویر بزرگ این کار را انجام دهند و فرزندان به جای تبلت و گوشی فیلم‌ها را بر روی تلویزیون ببیند که اگر بزرگتری در خانه وجود دارد، بداند که فرزندش در حال تماشای چیست.
والدین باید از فرزندان خود به ویژه در سنین نوجوانی بخواهند که با هم به تماشای فیلم بپردازند. اما فرزندان ما هرچه بزرگتر می‌شوند، خود انتخاب کرده و به صورت فردگرایانه‌تر با این موضوع روبه‌رو می‌شوند. لذا گفت‌وگو قبل، بعد و حین تماشای فیلم‌ها و انیمیشن‌ها اهمیت بالایی دارد. والدین باید به فرزندان خود بیاموزند که فیلم‌ها و انیمیشن‌ها باید متناسب با رشد آنها باشد. بعضی فیلم‌ها جذاب و زیبا بوده اما آسیب‌زا هستند و اینجاست که می‌توان به این حدیث کریمه عمل کرد که «مَن كَرُمَت عَلَيهِ نَفسُهُ هانَت عَلَيهِ شَهوَتُهُ؛ هر كس براى خودش ارزش قائل باشد، شهوتش نزد او بى ارزش مى‌شود».
ممکن است فرزندان در جایی به سؤال و شبهه‌ای برسند و در این زمینه باید تفکر نقادانه آن تقویت شود که در اینجا والدین باید در کنار آنها بوده و به گفت‌وگو با آنها بپردازند. حتی والدین باید اشتباهات فرزندان را بپذیرند و به گفت‌وگو با ایشان بدون قضاوت و پیش‌فرض پرداخته و سعی کنند نکته صحیح را به فرزندان منتقل کنند. امیدواریم این گفت‌وگوها نقطه‌ای آغازین برای خانوادهها در جهت ایستادگی و تعهد برای تربیت رسانه‌ای فرزندان باشد و احساس کنند که خود کافی بوده و می‌توانند با این سر نخ‌ها همراهی و نظارت خوبی بر فرزندان داشته باشند و اگر جایی نیاز به کمک گرفتن داشته باشند، از نظامات و سایت‌های مربوطه استفاده کرده و مسئولیت اجتماعی خود را ایفا کنند.
والدین باید نظرات خود را در مورد فیلم‌ها و انیمیشن‌ها با سایر خانوادهها به اشتراک بگذارند تا محصولات سالم‌تری به دست آنها برسد. امیدوارم روزی برسد که شاهد سینمای خانوادگی و صنعت فیلم و انیمیشن‌سازی سالم در ایران باشیم.