تولیت حرم احمدبن موسی(ع) ادامه داد: حضرت رضا(ع) در ادامه خطاب به شیعیان خود میفرمایند: «وَ مُرْهُمْ بِالصِّدْقِ فِی الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَة؛ در گفتار خویش راست گو باشند و امانت را ادا کنند وَ مُرْهُمْ بِالسُّکوت؛ سکوت را پیشه خود سازند». یکی از راههای اوج گرفتن انسان به سمت خدا، سکوت است. به تعبیر عرفانی، «صوم الصمت»، روزه سکوت گرفتن. معمولاً آنهایی که ارتباطشان با خدا بیشتر میشود و معنویاتشان بیشتر است، سکوتشان هم بیشتر است، برخلاف کسانی که مدام در حال حرف زدن هستند و تصور میکنند اینگونه میتوانند ارزش خود را بالاتر ببرند.
کلانتری افزود: «وَ تَرْک الْجِدَالِ فِیمَا لَا یعْنِیهِمْ» از جدال و نزاع بیهودهای که سودی برایشان ندارد، دوری کنند. «وَ إِقْبَالِ بَعْضِهِمْ عَلَی بَعْضٍ وَ الْمُزَاوَرَة فَإِنَّ ذَلِک قُرْبَة إِلَی» به همدیگر روی آورند و به دیدار و ملاقات هم بروند؛ زیرا این کار موجب نزدیکی به من است. متأسفانه چقدر در جامعه امروز، از صله رحم که مورد تأکید امام است، فاصله گرفتهایم.
بنا به گفته این استاد دانشگاه، حضرت رضا(ع) در ادامه به پیروان خود میفرمایند: «وَ لَا یشْغَلُوا أَنْفُسَهُمْ بِتَمْزِیقِ بَعْضِهِمْ بَعْضاً فَإِنِّی الَیتُ عَلَی نَفْسِی أَنَّهُ مَنْ فَعَلَ ذَلِک وَ أَسْخَطَ وَلِیاً مِنْ أَوْلِیائِی دَعَوْتُ الله لِیعَذِّبَهُ فِی الدُّنْیا أَشَدَّ الْعَذَابِ وَ کانَ فِی الاخِرَة مِنَ الْخَاسِرِینَ» یعنی خود را به دشمنی و بدگویی با یکدیگر مشغول نسازند؛ زیرا با خود عهد کردهام که اگر کسی چنین کاری انجام دهد و دوستی از دوستانم را ناراحت کند و به خشم آورَد، خداوند را بخوانم تا او را در دنیا با شدیدترین عذابها مجازات کند و در آن سرا نیز از زیانکاران خواهد بود.
وی با بیان اینکه «تَمْزِیقِ» یعنی آبروی یکدیگر را بردن، اظهار کرد: انسانهایی که در راستای تجسس و تخریب و آبروریزی دیگران میروند، هم در دنیا عذاب الهی شامل حالشان میشود و هم در آخرت، از خاسرین خواهند بود. «وَ عَرِّفْهُمْ أَنَّ الله قَدْ غَفَرَ لِمُحْسِنِهِمْ وَ تَجَاوَزَ عَنْ مُسِیئِهِمْ» به ایشان بگو: همانا پروردگار نیکوکارانشان را آمرزیده و از خطای گنهکارانشان درگذشته است؛ «إِلَّا مَنْ أَشْرَک بِی أَوْ آذَی وَلِیاً مِنْ أَوْلِیائِی أَوْ أَضْمَرَ لَهُ سُوءاً » مگر کسی که به خدا شرک بورزد یا دوستی از دوستانش را بیازارد یا کینه آنها را به دل بگیرد. «فَإِنَّ الله لَا یغْفِرُ لَهُ حَتَّی یرْجِعَ عَنْهُ فَإِنْ رَجَعَ عَنْهُ» به درستی که خداوند او را نخواهد بخشید تا آنکه از کردار ناشایست خویش دست بکشد. هرگاه از این اعمال نادرست دوری گزیند، آمرزش خدا را شامل خود گردانده است.
وی با بیان اینکه امام کسی را که مؤمنی را تخریب و آبروی او را ببرد، در کنار انسان مشرک قرار داده و میگوید خدا او را نمیبخشد مگر اینکه در همین دنیا پشیمان شود، توبه کند و برگردد، گفت: «وَ إِلَّا نُزِعَ رُوحُ الایمَانِ عَنْ قَلْبِهِ وَ خَرَجَ عَنْ وَلَایتِی وَ لَمْ یکنْ لَهُ نُصِیبٌ فِی وَلَایتِنَا وَ أَعُوذُ بِالله مِنْ ذَلِک» وگرنه روح ایمان از قلبش بیرون رفته و از «ولایت» ما خارج شده است و بهرهای از ولایت ما نخواهد برد.
تولیت حرم مطهر شاهچراغ(ع) گفت: تأکید حضرت رضا(ع) به حضرت عبدالعظیم(ع) برای ابلاغ این نکات به شیعیان و پیروان حضرت نشان میدهد که در سیره ایشان چقدر توجه به مکارم اخلاقی همچون؛ راستگویی، امانتداری، سکوت، ترک جدالهای بیهوده، بدگویی نکردن و حفظ حیثیت و آبروی مؤمن، دارای اهمیت است.
این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه به حدیث «سلسلةالذهب» اشاره کرد و گفت: امام رضا(ع) این حدیث را هنگام عبور از نیشابور به طرف مرو بیان کرد. راویان این حدیث همگی امامان معصوم هستند تا به پیامبر(ص)، جبرئیل و سرانجام به خداوند میرسد. «قال الله تعالی: لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ حِصْنِی فَمَنْ دَخَلَ حِصْنِی أَمِنَ مِنْ عَذَابِی قَالَ فَلَمَّا مَرَّتِ الرَّاحِلَةُ نَادَانَا بِشُرُوطِهَا وَ أَنَا مِنْ شُرُوطِهَا» خداوند جل جلاله میفرماید: «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» دژ و قلعه من است، پس هرکس که در قلعه من درآید از عذابم در امان است. چون مَرکب به راه افتاد [امام رضا(ع)] گفت: [البته] با شرایطش و من جزو شرایط آنم. به خاطر بیان جمله «وَ أَنَا مِنْ شُرُوطِهَا»، امام را مشرک خطاب کردند و ایشان را قبل از رسیدن به مرو، یک ماه زندانی کردند.
کلانتری در ادامه تفسیر امام رضا(ع) از سِلسِلَةُالذَّهَب، تأکید کرد: امام در حدیث قدسی سِلسِلَةُالذَّهَب، این نکته را به مردم متذکر شدند که اینگونه نیست که هرکس از راه رسید بتواند وارد قلعه توحید شود، بلکه باید از مسیر خودش عبور کند و همانا مسیر ورود به حصار توحید، ولایت اهل بیت(ع) است، اما متأسفانه در آن زمان که امام، مسیر ورود به حصار توحید را به مردم یادآوری کرده بود، عدهای جاهل میگفتند ایشان مشرک است، در روزگار خودمان هم اینگونه هست، یعنی همان تفکری که ۱۲۴۰ سال پیش حضرت علیبن موسی الرضا(ع) را بهخاطر این جمله، مشرک نامید و زندانی کرد، امروز همان تفکر در بخشی از جهان اسلام حضور فعال دارد و آنهایی که زائران حضرت احمدبن موسی(ع) را به گلوله میبندند، پیروان همین تفکر هستند.
وی در پایان سخنان خود تأکید کرد: باب توحید و شرط ورود به قلعه توحید، ولایت است. حال سؤالی که مطرح میشود این است که چه چیزی باعث میشود ما از این قلعه، برگردیم و از دین خارج شویم؟ امام در این روایت مطرح میکنند که اگر کسی آبروی مؤمنی را لکهدار و تخریب کرد و بهجای توبه، بر همان رویه غلط، اصرار کرد، از ولایت اهل بیت(ع) خارج میشود که این همانا خروج از قلعه توحید است و شخص آن حصار امن الهی را از دست میدهد.