به گزارش ایکنا، آیت‌الله حسین مظاهری پیامی را به کنگره بزرگداشت مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی ارسال کرد.
متن پیام به شرح زیر است:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ
قال الله سُبحانه و تَعالی: «إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ»
برگزاری این همایش که به منظور تکریم از مقام علمی شیخ مؤسس و استاد الاساتید حضرت آیت‌الله العظمی آقای حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی «قدّ‌س‌الله نفسه‌الزّکیّه» و زعامت این عالم عالی‌مقام بر حوزۀ علمیّۀ اراک، و همزمان با نودمین سال رحلت آن فقیه بلند پایه تشکیل گردیده است، موجب مسرت و ان‌شاءالله مایۀ خیر و برکت خواهد بود.
ضمن قدردانی از متصدیان و دست‌اندرکاران محترم و شما شرکت‌کنندگان گرامی در این کنگره، سه نکته را به اختصار در این مجال کوتاه عرضه می‌نمایم:
یکم: شخصیّت مرحوم آیت‌الله العظمی آقای حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی «رضوان‌الله‌تعالی‌علیه» حقّاً و انصافاً، شخصیّتی جامع «علم و عمل و عقل» بود و سرّ توفیقات بزرگ این عالم عامل عاقل در طیّ دورۀ زعامت حوزۀ علمیّۀ اراک و سپس حوزۀ علمیّۀ قم و در کوران حوادث گوناگون، همین جامعیّت شخصیّت بی‌نظیر ایشان است: «ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ».
این فقیه برجسته از حیث مقام علمی، علاوه بر درک محضر اعاظم عالیقدر حوزه‌های علمیّۀ کربلای معلی و سامراء و نجف اشرف نظیر حضرات آیات‌الله العظام فاضل اردکانی، میرزای بزرگ شیرازی، سید محمد فشارکی، میرزا محمدتقی شیرازی، آخوند خراسانی و سیدمحمدکاظم طباطبایی«قدس‌الله‌اسرارهم»، خود نیز در سعی و مجاهدت علمی، دارای مرتبه‌ای ممتاز بودند و اگرچه به سبب مسئولیّت‌های فراوان و حوادث و سوانح گوناگون، تألیفات پرشماری از قلم شریف آن عالم فرزانه صادر نگشته، ولی کتاب شریف «درر الفوائد» این فقیهِ اصولیِ بزرگ، در میان کتب دانش اصول فقه، همچون درّ گران‌بهایی می‌درخشد و کتابی است که در عین اختصار، بسیار مفید و کاربردی است و همواره مورد توجه فقها و اصولیانِ پس از ایشان و از جمله استاد عظیم‌الشّأن ما، سیّدالطائفه، حضرت آیت‌الله العظمی بروجردی «رضوان‌الله‌علیه» بوده است.
از سوی دیگر شاگردان بزرگ و بی‌نظیری که در مکتب علمی این استاد عالی‌مقام در حوزه‌های علمیّۀ کربلا و اراک و قم تربیت یافته‌اند و هر یک حقّاً آیتی از آیات الهی بوده‌اند، به روشنی دلالت بر عظمت مقام علمی آیت‌الله العظمی حائری دارد.
در جنب این مرتبت علمی و دانشی، مقام قدس و تقوا و زهد و معنویّت آیت‌الله العظمی حائری یزدی «قدّسسرّه» تا بدانجاست که همه شاگردان عظیم‌القدر ایشان و نیز سایر اعاظمِ معاصرِ آن آیت تقوا و آن تندیس اخلاص، تحت تأثیر پارسایی و زهد و حسن خلق و بردباری ایشان بوده‌اند و بر عظمت روحی و معنوی استاد بزرگ و بزرگوارِ خود، شهادت داده‌اند.
در کنار این دو مرتبت علمی و عملی، مرتبت عقلی و فکری و درایت آیت‌الله العظمی حائری یزدی نیز انصافاً حیرت‌انگیز است.
مقام فطانت و کیاست ایشان مصداق بارز سخن بلند امیر بیان، امیرالمؤمنین علی«سلام‌الله‌علیه» است که: «اَلْمُؤْمِنُ هُوَ الكَيِّسُ الْفَطِن»؛ و اگر این فرزانگی و حکمتِ عقلانی در منظومۀ شخصیّتی این فرزانۀ روزگار نبود، ایشان قطعاً در زعامت و مسئولیّت‌های خطیر خود تا بدین پایه، برخوردار از تأیید و تسدید و توفیق نمی‌شدند.
آری، بی‌شک این جامعیّت علمی و عملی و عقلیِ شیخ بزرگوار «قدّسسرّه»، شخصیّتی کاملاً ممتاز و برجسته از ایشان ساخته و پرداخته بود که در تاریخ مشعشع حوزه‌های علمیّه، مایۀ عزّت و سربلندی و افتخار و اعتزاز اسلام و مسلمین گردیده است.
دوم: حضور پر خیر و برکت آیت‌الله العظمی حائری یزدی در اراک در دو نوبت خصوصاً در نوبت دوم، مایه عظمت و ارتقای حوزه علمیّۀ اراک گردید و فضلا و بزرگان آن روزگار از گوشه و کنار، با هدایت و حمایت آن عالم جلیل و مدبّر، جذب این حوزه پر رونق شدند و حوزه علمیه اراک در آن دوره، اعاظمی همچون حضرات آیات‌الله العظام سید محمدتقی خوانساری، سیداحمد خوانساری، سیدمحمدرضا گلپایگانی، شیخ محمدعلی اراکی و بالاخره شخصیّت دوران‌ساز ما یعنی استاد عظیم‌الشّأن، حضرت امام خمینی «قدس‌الله‌اسرارهم» را در دامان خود و در تحت تربیت شیخِ عالی‌مقام پرورش داد؛ و حتی ایشان پس از رحلت جناب صاحب عروه، محقّقِ طباطبایی «اعلی‌الله‌مقامه» در نجف اشرف، دعوت برای بازگشت به عتبات و عهده‌دار شدن مرجعیّت عامّه را نپذیرفته و در پاسخ این دعوت‌ها و حتّی در پاسخ به نامۀ استاد بزرگ خود آیت‌الله العظمی میرزا محمدتقی شیرازی «طاب‌ثراه»، اقامت در ایران و حوزه علمیه اراک را وظیفه خود تلقی فرموده و با آن درکِ والای بی‌نظیر خود، از قرار گرفتن ایران و ایرانیان در آن دوره در مسیر تباهی و انحطاط فکری اظهار نگرانی می‌کند و با موقعیّت‌شناسی و مسئولیّت‌پذیری، وظیفه خود را استمرار و حضور در حوزه علمیه اراک تشخیص می‌دهد و بدین ترتیب با عظمت یافتن این حوزه، طولی نکشید که حوزه علمیه اراک، مادر حوزه علمیه مقدسه قم شد. «وَ البَلَدُ الطَّيِّب‌ُ يَخرُج‌ُ نَباتُه‌ُ بِإِذن‌ِ رَبِّه‌ِ».
سوم: و اما هجرت آیت‌الله العظمی حائری یزدی «رضوان‌الله‌علیه» به قم، عشّ آل‌محمّد «صلوات‌الله‌علیهم‌اجمعین» و تأسیس حوزه علمیه قم؛
این هجرت مقدس نظیر هجرت تاریخی شیخ‌الطائفه‌الامامیة، حضرت شیخ طوسی «اعلی‌الله‌مقامه» از بغداد به نجف اشرف بود که مایه تأسیس حوزه علمیه مقدسه نجف اشرف گردید.
با اقامت شیخ مؤسس در قم، اعاظم شاگردان ایشان نیز از حوزه علمیه اراک به حوزه علمیه قم منتقل گردیده و در کنار شاگردان دیگر آن استاد عالیقدر نظیر آیات عظام سیدصدرالدین صدر، میر سیدعلی یثربی، سیداحمد زنجانی، ملاعلی معصومی همدانی، سیدابوالحسن رفیعی قزوینی، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، سیدرضا بهاء‌الدینی، شیح محمدجواد انصاری همدانی، میرزا هاشم آملی و استاد عظیم‌الشأن ما، داماد شیخ مؤسس آیت‌الله العظمی سیدمحمدمحقق داماد و سایر اعاظم «قدس‌الله‌اسرارهم»، رونق‌افزای حوزه علمیه قم گردیده و هر یک از آنان بعداً از ستارگان درخشان آسمان علم و فقاهت و مرجعیّت و حکمت و معرفت گردیدند و راه نورانی استاد جلیل خود را استمرار بخشیدند.
آیت‌الله مؤسس پس از هجرت به قم، مهم‌ترین مسئولیت خود را در مدیریت و زعامت این حوزه مقدسه و تثبیت و تحکیم و پیشرفت آن می‌دانست و از این جهت با درک و تشخیص حکیمانۀ خود، حوزه علمیه قم را از کنار بحران‌ها و حوداث بزرگ آن دوره نظیر حاکمیت ننگین و استبدادی پهلوی اول، جنگ جهانی و تبعید مراجع عظام نجف به ایران در جریان رویارویی با دولت استعمارگر انگلیس، به سلامت عبور داد و با کیاست و فطانت بی‌نظیر خود و پرهیز از سیاست‌زدگی، این حوزه تازه رونق گرفته را از گزند سوانح دوران حفظ کرده و آن را تحکیم نمود و حوزه علمیه قم را تبدیل به یک مکتب فکری و علمی شاخص در عداد مکتب نجف، مکتب سامرا، مکتب اصفهان، مکتب خراسان و نظایر آن گردانید.
شهر مقدس قم گرچه از دیرباز و حتی از عهد ائمه معصومین «سلام‌الله‌علیهم» و در مقاطع گوناگون حوزه علمیه با اهمیّتی داشته است، اما در دوره شیخ مؤسّس، از اعتبار و شکوفایی و رونق بی‌نظیری برخوردار گردید و در ردیف یکی از چند حوزۀ علمیه درجه اول جهان تشیّع قرار گرفت.
و البته مرحوم آیت‌الله العظمی حائری «قدس‌سره» در این دوره، فقط و صرفاً به مسئولیّت زعامت حوزه علمیه قم همّت نگماشت، بلکه در کنار آن، ارتقای فرهنگ و اجتماع شهر قم را نیز وجهه همت خود قرار داده و به موضوع مهم رفاه مردم و امور اجتماعی و خیریّه و احتیاجات بلَد و اهل بلد نیز پرداخته و از تأسیس بیمارستان و کارخانه و تأمین برق گرفته تا ساخت مسکن برای بی‌پناهان و احداث قبرستان عمومی در شهر مقدس قم، اقدامات ماندگار و باقیات صالحاتی را به یادگار نهادند که هنوز هم در این دیار مقدس باقی و موجب خیر و برکت بوده است و ریشه در همان درک والای شیخ مؤسس از واقعیّات اجتماعی و توجه به نیازهای جامعه و ضرورت برقراری رفاه و آبادانی برای مردم دارد.
درود و سلام و رحمت و رضوان خداوند بر روح مطهر این عالم عامل فرزانه دوران که برکات وجودی‌اش به لطف خداوند و عنایت اولیای الهی «سلام‌الله‌علیهم» خصوصاً حضرت سید‌الشهدا «ارواحنا‌فداه» چنان فراگیر بوده است که پایانی ندارد.
از خداوند تعالی علو درجات شیخِ بزرگوارِ مؤسس و استمرار سیره و مسیره تابناک ایشان را مسئلت کرده و بار دیگر از همه متصدیان برگزاری این همایش خصوصاً از نماینده محترم ولی فقیه و امام جمعۀ معزز اراک «دامت‌برکاته» که با اهتمام عالیه خود این کنگره را سامان و ترتیب داده‌اند، صمیمانه تشکر و قدردانی نموده و عزّت و سعادت همگان را خواستارم.
و السّلام علیه و علیکم و رحمة‌الله و برکاته.
انتهای پیام