حامد ولیزاده، داور مرحله مقدماتیِ کشوری چهلوششمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم در گفتوگو با ایکنا، با اشاره به اینکه مسابقات سراسری قرآن سازمان اوقاف، سطح بسیار بالایی در مقایسه با دیگر مسابقات داخلی و حتی خارجی دارد و امسال هم طبق سنوات گذشته شاهد حضور افرادی از اقصی نقاط کشور هستیم، گفت: سطح مسابقات قابل قبول و سطح متسابقان بسیار خوب بود، اگرچه که تغییر آنچنانی در اجرای قاریان احساس نمیشد.
حائز رتبه اول سیوسومین دوره مسابقات بینالمللی جمهوری اسلامی ایران گفت: مهمترین ضعف نبود انگیزه است. گویی دوستان شرکتکننده از چند جهت انگیزهای برای دریافت رتبه اول ندارند. این اتفاق هم به دلایل نبود فرصت آموزش یا کافی نبودن میزان جوایز و موارد تشویقی است. حتی دوستان با بالاترین سطح قرائت نیز، به این فکر میکنند که با دریافت رتبه اول به چه امکاناتی دست خواهند یافت؟ لذا زمانی که نوع تشویقها را با مسابقات بینالمللی در دیگر کشورها مقایسه میکنند، انگیزه خود را از دست میدهند.
قاری بینالمللی کشورمان درباره نقاط قوت این مسابقات گفت: حضور استعدادهای ناب را ازجمله نقاط قوت دانست، البته تمام کسانی که در این مسابقات شرکت میکنند، استعداد دارند، اما اینکه استاد ندارند یا آموزش ندیدهاند هم میتوان در نظر گرفت. در هر صورت اینکه همه آنها مستعد هستند، جز نقاط قوت است.
ولیزاده درباره کشف و بروز استعداد در این رقابتها گفت: به دلیل اینکه عموماً متسابقان بالای ۱۸ سال هستند، تلاوتشان سر و شکل خودش را گرفته است و کسانی رتبه میآورند که تجربه زیادی دارند. این کشف معمولاً زمانی اتفاق میافتاد که در مسابقات دانشآموزان یا دانشجویان، استعدادهای ویژهای شناسایی میشد. در این مسابقات شاهدیم که برخی دوستان بین سه تا 10 بار شرکت کرده و دارای تجربه بوده و بعضاً صاحب رتبه هستند. اما تاکنون پدیده خاصی را شاهد نبودیم، مگر اینکه در مرحله فینال شاهد این پدیدهها باشیم و دوستان در این مرحله خودشان را ویژهتر نشان دهند.
داور مرحله مقدماتی چهلوششمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم در رابطه با برگزاری این مسابقات در دو فاز مجازی و حضوری و اثر آن در برگزاری مسابقات گفت: حضوری بهتر است. هر چه بتوان مراحل مسابقات را بیشتر کرد، قطعاً انتخاب فردی که اول میشود به ایدهآل نزدیکتر است. به نظر میتوان در بخش فینال نیز دو مرحله تعریف کرد.
وی درباره چرایی تلاوتهای تکراری و بعضاً شبیه به هم متسابقان گفت: از زمانی که فضای مجازی در زندگیها آمد، عملاً انتشار فایلهای صوتی و تصویری به نسبت بیشتر شد و طبیعتاً شما دسترسی راحتتری به تلاوت افرادی که در مسابقات رتبه آوردهاند یا میآورند دارید؛ لذا طبیعی است برای کسی که میخواهد این مسیر را طی کند، خیلی آسانتر است که تلاوت نفر برگزیده در دورههای قبل را گوش بدهد و تکرار کند.
قاری بینالمللی کشورمان ادامه داد: البته شبیهخوانی یک شیوه است، اما در آن افراط زیاد است و لذا شیوه اوجگیری، خواندن و حتی سبک و سیاق خواندنشان شبیه هم شده است. این باعث شده که مسابقات از حالت مکتبهای اصیلی که ما در مصر شاهد بودیم، فاصله بگیرد و امروز گویی همه در یک مکتب به تکرار افتادند و همین امر موجب شده تا خلاقیت در این عرصه به شدت پایین بیاید.
ولیزاده تصریح کرد: مادامی که قاری خود را وابسته به کلیشه کرده باشد، خودش را فراموش خواهد، اما در انتها میبیند که خیلی از این کلیشهخوانیها برایش مناسب نبوده است، اگرچه این روش مسیری برای شروع است و مناسب است قاری مبتدی تلاوت مسابقهای گوش کند، اما نباید به یک عادت تبدیل شود. قاری باید با خلاقیت و برنامهریزی تلاوت خود را شکل دهد.
وی با توصیهای به متسابقان راهیافته به مرحله نهایی گفت: در فصول سرد سال هستیم. عموما در این فصل به دلایلی چون سرماخوردگی، صدا تحت تاثیر قرار میگیرد که باید مراقب بود. دوم اینکه تلاوتشان را خاص و ویژهتر کنند آن هم با نوآوری، وگرنه با سیاقی که در تلاوتهای این مرحله شنیدم، نمیتوان انتظار کشف پدیدهای را داشت.