وی با بیان اینکه حضرت در این حکمت در رابطه با اهمیت دوستیابی سخن به میان آورده است، افزود: در این حکمت به موضوعی اشاره شده که هم جنبه اخلاقی و هم اجتماعی و تربیتی دارد.
این مفسر نهجالبلاغه با اشاره به روشهای کسب دوستی که حضرت امام علی(ع) در این حکمت از آن به عنوان «اكْتِسَابِ الْإِخْوَانِ» یاد کرده است، ادامه داد: «أَعْجَزُ» به معنای عاجزترین از ماده «عجز» است که حضرت در این حکمت عاجزترین مردم را کسی دانسته است که در به دست آوردن دوستان و اکتساب برادران دینی عاجز و ناتوان است.
سهرابی با یادآوری اینکه یکی از ناتوانترین مردم از جهت اجتماعی و اخلاقی و رفتاری آدمی است که نمیتواند دوستی برای خودش پیدا کند، اظهار کرد: دوستیابی یک مسئله مهم است چراکه انسان یک موجود اجتماعی است و بهطور طبیعی و غریزی متمایل به ارتباط با پیرامون خود و دیگران است و به طور طبیعی دلش میخواهد با اطرافیان خودش در ارتباط باشد.
وی در ادامه به دو رابطه نسبی و سببی انسان با دیگران اشاره کرد و گفت: علاوه بر رابطه نسبی انسان با خویشاوندانش، نوع دیگری از ارتباط نیز وجود دارد و آن ارتباط انسان با همسایگان و همکاران است و گاهی انسان از این حد فراتر رفته و حتی با حیواناتی مثل گربه و سگ و پرندگان نیز ارتباط عاطفی برقرار میکند.
سهرابی با بیان اینکه نیاز به ارتباط گرفتن با دیگران، طبیعت، محیط زیست و حتی حیوانات و پرندگان را خدا در طبیعت انسان قرار داده است، افزود: از دو کلمه «اكْتِسَابِ» و «الْإِخْوَانِ» آنچه برداشت میشود این است که منظور حضرت امام علی(ع) در این حکمت در یک دایره وسیعتری است انسان نیازمند به دوست و برادر دینی است.
وی با بیان اینکه یکى از مهمترین سرمایههای انسان در زندگى دوستان صمیمى است و این سرمایه نه تنها براى یارىکردن انسان در برابر مشکلات، بلکه براى انس گرفتن و از تجربهها و نظرات آنها بهرهگیرى کردن ضرورى است، اظهار کرد: در آیه 10 سوره حجرات معروف به آیه اخوت «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ» در این رابطه آمده است: «در حقيقت مؤمنان با هم برادرند پس ميان برادرانتان را سازش دهيد و از خدا پروا بداريد اميد كه مورد رحمت قرار گيريد.»
این کارشناس مذهبی با بیان اینکه امام علی(ع) میفرماید انسانی که با همه قهر است و توان این را ندارد با انسانی که همنوع خودش است ارتباط برقرار کند پس او عاجزترین مردم است، افزود: از نگاه امام علی(ع) عاجزتر از فردی که در دوستیابی ناموفق است، انسانی است که دوستی دارد اما او را از دست میدهد بنابراین باید تلاش کنیم دوستان و برادران دینی را برای خودمان به دست آوریم و در حفظ دوستی با آنان نیز کوشا باشیم.
وی در ادامه به برخی از ویژگیهای دوست خوب اشاره کرد و گفت: آیات و روایات بسیاری در رابطه با ویژگیهای دوست خوب به ما رسیده است اما یک ویژگی دوست خوب این است که اخلاق حسنه داشته باشیم و با بداخلاقی و زیر پا گذاشتن انصاف باعث نشویم دوستانمان از ما گریزان و قطع رابطه کنند.
سهرابی اظهار کرد: انسان باید تلاش کند دوستان خوبی با ویژگیهای خوب شامل اخلاق و ایمان برای خودش پیدا کند و اگر هم دوستانی دارد با برخورد شایسته و تعامل با آنان تلاش خود برای حفظ پیوند و رابطه دوستی را بهکار بگیرد و سعی کنیم با گشادهرویى، ادب و حُسن معاشرت دوستانمان را برای خودمان نگه داریم کمااینکه امام علی(ع) در حدیثی که خطاب به مردم فرموده است: «(اى مردم) شما نمىتوانید مردم را با اموال خود راضى نگه دارید، از اینرو ایشان را با خوشرویى و رفتار خوب راضى نگه دارید» همچنین در حدیثى که در غررالحکم آمده فرموده است: «مَنْ لا صَدیقَ لَهُ لا ذُخْرَ لَهُ؛ کسى که دوست ندارد ذخیرهاى ندارد.»
خبرنگار: مهناز عالی نژادیان
انتهای پیام