بهترین دعای زمان رؤیت هلال، دعای چهل و سوم صحیفه سجادیه است همچنین خواندن هفت مرتبه سوره «حمد» وارد شده است.
از أموری که بر آن تأکید شده، سه روز روزه گرفتن در هر ماه است. مرحوم علامه مجلسی در زادالمعاد می‌گوید: مطابق مشهور، این سه روز، پنجشنبه اول ماه و پنجشنبه آخر ماه و چهارشنبه اول از دهه وسط ماه است.
شب اول ماه: دو رکعت نماز بجا آورد، به این نحو که در هر رکعت پس از سوره «حمد» و سوره «انعام» را بخواند. سپس از خداوند متعال بخواهد که او را از هر ترسی و هر دردی ایمن گرداند.
روز اول ماه: خواندن نماز اول ماه که آن دو رکعت است، در رکعت اول بعد از حمد سی مرتبه سوره «توحید» و در رکعت دوم بعد از حمد سی مرتبه سوره «قدر» بخواند و بعد از نماز صدقه‌ای در راه خدا بدهد، هرکس چنین کند، سلامت خود را در آن ماه از خداوند متعال گرفته است.
اگر كسى بخواهد از بلاهاى نازله اين ماه، محفوظ بماند، چنانكه محدث فيض و غير او فرموده اند، هر روز ده مرتبه بخواند:يَا شَدِيدَ الْقُوَى وَ يَا شَدِيدَ الْمِحَالِ يَا عَزِيزُ يَا عَزِيزُ يَا عَزِيزُ ذَلَّتْ بِعَظَمَتِكَ جَمِيعُ خَلْقِكَ فَاكْفِنِي شَرَّ خَلْقِكَ يَا مُحْسِنُ يَا مُجْمِلُ يَا مُنْعِمُ يَا مُفْضِلُ يَا لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَ نَجَّيْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذَلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ.
اى سخت نيرو،و سخت كيفر،اى عزيز،اى عزيز،اى عزيز،همه آفريدگانت در برابر عظمت خوار گشته، مرا از شهر آفريدگانت كفايت كن، اى نيكوكار، اى زيباكار، اى نعمتبخش، اى افزونكن، اى كه معبودى جز تو نيست، منزهى تو، من از ستمكارانم، پس دعايش را مستجاب كرديم، و او را [اشاره به رهايى حضرت يونس از دل ماهى] از اندوه نجات داديم و اين‌چنين مؤمنان را نجات مىدهيم، درود خدا بر محمد و خاندان پاک و پاكيزهاش.
سيدابن طاووس از كتاب‌هاى اصحاب ما اماميه نقل كرده است كه در روز سوم خواندن دو ركعت نماز مستحب است كه در ركعت اول سورههاى «حمد» و «انا فتحنا» و در ركعت دوم سورههاى «حمد» و «توحيد» خوانده و پس از سلام صد مرتبه صلوات، و صد مرتبه «اللّهم العن ال ابى سفيان» و صد مرتبه استغفار بگويد، آنگاه حاجت خود را بخواهد.
سيّد ابن طاووس براى هلال اين ماه دعايى روايت كرده است که نگارنده کتاب «المنتخب» چنین نقل کرده است: «اللَّهُمَّ أَنْتَ اللَّهُ الْعَلِیمُ الْخَالِقُ الرَّازِقُ وَ أَنْتَ اللَّهُ الْقَدِیرُ الْمُقْتَدِرُ الْقَادِرُ؛ خداوندا، تو خداى آگاه، آفریننده و روزى‌رسان هستى و تو خداى توانا مقتدر و توانمندى.»
«أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ عَلَى آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُعَرِّفَنَا بَرَکَهَ هَذَا الشَّهْرِ وَ یُمْنَهُ؛ از تو درخواست مى‌کنم که بر محمد و آل محمد درود فرستى و ما را با برکت و خجستگى این ماه آشنا گردانى. وَ تَرْزُقَنَا خَیْرَهُ وَ تَصْرِفَ عَنَّا شَرَّهُ وَ تَجْعَلَنَا فِیهِ مِنَ الْفَائِزِینَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ؛ و خیر آن را به ما روزى کنى و از شرّ آن باز دارى و ما را از رستگاران در آن قرار دهى، اى مهربان‌ترین مهربانان.»
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ عَلَى آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْنِی أَکْثَرَ الْعَالَمِینَ قَدْراً وَ أَبْسَطَهُمْ عِلْماً وَ أَعَزَّهُمْ عِنْدَکَ مَقَاماً وَ أَکْرَمَهُمْ لَدَیْکَ جَاهاً؛ خداوندا، بر محمد و آل محمد درود فرست و مرا در نزد خود بلندمرتبه‌ترین، دانشمندترین، سرفرازترین، آبرومندترین و برترین همه‌ى جهانیان قرار ده.»
«کَمَا خَلَقْتَ آدَمَ ع مِنْ تُرَابٍ وَ نَفَخْتَ فِیهِ مِنْ رُوحِکَ وَ أَسْجَدْتَ لَهُ مَلَائِکَتَکَ؛ همان گونه که حضرت آدم-سلام بر او-را از خاک آفریدى و از روح خود در او دمیدى و به فرشتگان دستور دادى تا در برابر او سجده‌کننده.»
«وَ عَلَّمْتَهُ الْأَسْمَاءَ کُلَّهَا وَ جَعَلْتَهُ خَلِیفَهً فِی أَرْضِکَ؛ و همه‌ى نام‌هایت را به او آموختى و جانشین خود در زمین قرار دادى. وَ سَخَّرْتَ لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً مِنْکَ وَ کَرَّمْتَ ذُرِّیَّتَهُ وَ فَضَّلْتَهُمْ عَلَى الْعَالَمِینَ؛ و همه آنچه را که در آسمان‌ها و زمین است، مسخر و رام او گردانیدى و فرزندان او را گرامى داشته و بر جهانیان برترى دادى.»
«اللَّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ وَ مِنْکَ النَّعْمَاءُ وَ لَکَ الشُّکْرُ دَائِماً؛ خدایا، ستایش تو را است و نعمت از تو است و سپاس جاودانه تو را. یَا لَطِیفاً بِعِبَادِهِ الْمُؤْمِنِینَ یَا سَمِیعَ الدُّعَاءِ ارْحَمْ وَ اسْتَجِبْ؛ اى کسى که به بندگان مؤمن لطف دارى، اى شنواى دعا، بر من رحم آر و دعایم را مستجاب کن.»
«فَإِنَّکَ تَعْلَمُ وَ لَا أَعْلَمُ وَ تَقْدِرُ وَ لَا أَقْدِرُ وَ أَنْتَ عَلَّامُ الْغُیُوبِ؛ زیرا تو مى‌دانى و من نمى‌دانم و تو مى‌توانى و من نمى‌توانم و تو از همه‌ى نهانى‌ها آگاهى. فَاجْعَلْ قَلْبِی وَ عَزْمِی وَ هِمَّتِی [وَ نِیَّتِی] وَفْقَ [وقف] مَشِیَّتِکَ وَ أَسِیرَ أَمْرِکَ؛ پس دل، تصمیم و همت [نیّت]مرا موافق [وقف]خواست خود و اسیر خویش بگردان.»
«اللَّهُمَّ إِنِّی لَا أَقْدِرُ أَنْ أَسْأَلَکَ إِلَّا بِإِذْنِکَ وَ لَا أَقْدِرُ إِلَّا أَسْأَلُکَ بَعْدَ إِذْنِکَ خَوْفاً مِنْ إِعْرَاضِکَ وَ غَضَبِکَ؛ خدایا، من جز به اذن تو نمى‌توانم چیزى از تو بخواهم و بعد از اذن تو نمى‌توانم از تو نخواهم. زیرا از روى برگرداندن و خشم تو بیم دارم.»
«فَکُنْ حَسْبِی یَا مَنْ هُوَ الْحَسْبُ وَ الْوَکِیلُ وَ النَّصِیرُ؛ پس خود براى من بس باش، اى کسى که کافى و کارگزار و یاور من هستى. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ عَلَى آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَلَى جَمِیعِ مَلَائِکَتِکَ الْمُقَرَّبِینَ وَ أَنْبِیَائِکَ [وَ] الْمُرْسَلِینَ وَ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ؛ خداوندا، بر محمد و آل محمد و بر همه فرشتگان مقرب و پیامبران مرسل و بندگان شایسته‌ات درود فرست اى مهربان‌ترین مهربانان.»
«یَا جَالِیَ الْأَحْزَانِ یَا مُوَسِّعَ الضِّیقِ یَا مَنْ هُوَ أَوْلَى بِخَلْقِهِ مِنْ أَنْفُسِهِمْ؛ اى برطرف‌کننده‌ى اندوه‌ها، اى گسترنده‌ى تنگناها، اى کسى که از خود آفریده‌ها به آن‌ها سزاوارتر هستى. وَ یَا فَاطِرَ تِلْکَ الْأَنْفُسِ أَنْفُساً وَ مُلْهِمَهَا فُجُورَهَا وَ التَّقْوَى نَزَلَ بِی یَا فَارِجَ الْهَمِّ هَمٌّ ضِقْتُ بِهِ ذَرْعاً؛ اى آفریننده‌ى جان‌ها به صورت جان و الهام‌کننده‌ى بدى و تقوا به آن، اى گشاینده‌ى اندوه، اندوهى بر من فرود آمده است که نمى‌توانم در برابر آن ایستادگى کنم.»
«وَ صَدْراً حَتَّى خَشِیتُ أَنْ یَکُونَ عَرَضَتْ فِتْنَهٌ؛ و سینه‌ام در اثر آن به تنگ آمده است، به حدى که مى‌ترسم فتنه‌اى بر من عارض شده باشد. یَا اللَّهُ فَبِذِکْرِکَ (تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ) صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ عَلَى آلِ مُحَمَّدٍ وَ قَلِّبْ قَلْبِی مِنَ الْهُمُومِ إِلَى الرَّوْحِ وَ الدَّعَهِ؛ اى خدایى که دل‌ها با یاد تو آرام مى‌گیرد، بر محمد و آل محمد درود فرست و دل مرا از اندوه‌ها نجات ده و به سوى آسایش و آسودگى انتقال ده.»
«وَ لَا تَشْغَلْنِی عَنْ ذِکْرِکَ بِتَرْکِکَ مَا بِی مِنَ الْهُمُومِ إِنِّی إِلَیْکَ مُتَضَرِّعٌ؛ و مرا با غم‌هایم تنها مگذار تا مبادا از یادت بازمانم، من به درگاه تو تضرع مى‌کنم. أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی لَا یُوصَفُ إِلَّا بِالْمَعْنَى بِکِتْمَانِکَ عن [فِی] غُیُوبِکَ ذِی النُّورِ؛ به آن اسم تو که با معنا توصیف مى‌شود و آن را در غیب پوشیده‌اى و داراى نور است.»
«وَ أَنْ تُجْلِیَ بِحَقِّهِ أَحْزَانِی وَ تَشْرَحَ بِهِ صَدْرِی بِکُشُوطِ الْهَمِّ یَا کَرِیم؛ از تو خواستارم به حق آن اندوه‌هاى مرا بزدایى و با کنار زدن دلتنگى دلم را بگشایى، اى کریم.»
اعمال مشترک اول هر ماه در ابتدای ماه صفر نیز قابل توجه است از جمله: دعا و اینکه در زمان دیدن هلال خواندن دعای هلال وارد شده است. حداقل آن است که سه مرتبه بگوید: «اللّهُ اَکْبَر» و سه مرتبه «لا إلهَ الَّا الْلّه» و سپس بگوید: «اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذی أذْهَبَ شَهْرَ کَذا وَ جاءَ بِشَهْرِ کَذا.»
منبع: مفاتیح الجنان
انتهای پیام