وی یکی ازمهم‌ترین دلایل خودکشی را جهل دانست و افزود: جهل در امر خودکشی به معنای ندانستن این‌که چرا کشتن نفس و گرفتن حیات از خود زشت است. کسانی که این کار را انجام می‌شود قبح را برای خودشان از بین برده‌اند. اگر بتوانیم این قبح را احیا کنیم از خودکشی دست برمی‌دارند.
این استاد سطح عالی حوزه با معرفی دلایلی از قرآن کریم برای فهم قبح خودکشی و رفع این جهل، بیان کرد: حیات انسان جلوه رحمت و مهربانی خدا به او است. کسی که این نعمت را با خودکشی از خود سلب می‌کند، در واقع خود را ملعون می‌کند. لعنت شدن یعنی محروم شدن از نعمت خدا. خداوند در آیه ۱۵۶ سوره مبارکه اعراف می‌فرماید: «وَرَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ، رحمتم همه چیز را فرا گرفته است.» لکن انسان‌ها هستند که خودشان را با رفتار خودشان محروم می‌کنند. خودکشی نیز از همین نوع محروم کردن خود است.
وی با بیان یکی دیگر از مصادیق قرآنی، افزود: خداوند در آیات ۲۹ و ۳۰ سوره مبارکه نساء می‌فرماید: «وَلَا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا. وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ عُدْوَانًا وَظُلْمًا فَسَوْفَ نُصْلِيهِ نَارًا وَكَانَ ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرًا، و خودکشی نکنید؛ زیرا خدا همواره به شما مهربان است. و هر که خوردن مال به باطل و قتل نفس را از روی تجاوز [از حدود خدا] و ستم [بر خود و دیگران] مرتکب شود، به زودی او را در آتشی [آزار دهنده و سوزان] درآوریم و این کار بر خدا آسان است.» رحیم، صفت مشبهه است و نشانه همیشگی بودن محبت خدا نسبت به بندگانش است.
شهیدی‌فیاض با بیان دلیلی دیگر اظهار کرد: خودکشی ظلم بر نفس و عدوان با نفس است. نفس ما آنقدر عزیز است که خدا هرگز راضی نیست خودمان به خودمان ظلم کنیم و کسی که این را انجام می‌دهد مستحق عذاب است. آتش جهنم، آتشی است که از درون خود انسان‌ها مشتعل می‌شود و آتش بیرونی نیست.
وی با بیان مصداق قرآنی این دلیل تبیین کرد: خداوند در آیه ۶ سوره مبارکه تحریم می‌فرماید:« يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَيْهَا مَلَائِكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ، اى كسانى كه ايمان آورده ايد خودتان و كسانتان را از آتشى كه سوخت آن مردم و نگهاست حفظ كنيد بر آن [آتش] فرشتگانى خشن [و] سختگير [گمارده شده] اند از آنچه خدا به آنان دستور داده سرپيچى نمى كنند و آنچه را كه مامورند انجام مى دهند.» پس معلوم می‌شو. کسی که مرتکب به ظلم بر نفس می‌شود آن هم خودکشی که بالاترین حد آن است، درون خود را از آتش پر می‌کند.
این استاد سطح عالی حوزه با معرفی سومین دلیل، بیان کرد: توجه به این نکته که نفس ما امانت الهی است، جهل نسبت به قبح عمل خودکشی را رفع می‌کند. قتل نفس، خیانت در امانت خداست و این خیانت، گناه عظیمی است. امانت به چه چیزی گفته می‌شود که مُکَرَّم و عزیز است. خداوند در آیه ۷۹ سوره ص جان انسان را از از روحی که خود او را در ما دمیده می‌داند و می‌فرماید:« فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ، پس چون او را [كاملا] درست كردم و از روح خويش در آن دميدم سجده كنان براى او [به خاك] بيفتيد.»
وی چهارمین و آخرین دلیل را اینگونه معرفی کرد: خودکشی نوعی مبارزه با حکمت خدا از خلقت و آفرینش انسان است. خودکشی برهم زدن هدف خدا از خلقت من است. در پاسخ به این سوال که انگیزه خدا چه بود که ما را افرید، ۲ جنبه وجود دارد؛ انگیزه خدا محبت به انسان بود که دست به آفریدن زد. مصداق این موضوع در سوره هود آیه ۱۱۹ است:« إِلَّا مَنْ رَحِمَ رَبُّكَ وَلِذَلِكَ خَلَقَهُمْ وَتَمَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ، مگر كسانى كه پروردگار تو به آنان رحم كرده و براى همين آنان را آفريده است و وعده پروردگارت [چنين] تحقق پذيرفته است [كه] البته جهنم را از جن و انس يكسره پر خواهم كرد.»
شهیدی‌فیاض درباره جنبه دوم ادامه داد: جنبه دوم این است که خدا از ما چه می‌خواهد؟ اول غرض این است که ما هم به خدا برای رشد خودمان محبت کنیم. رحمت خدا گونه است؛ رحمت جبری و رحمتی که با اختیار خود به سمت خود جذب می‌کنیم. قرآن کریم در سوره مائده می‌فرماید:« فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ، خدا به زودی گروهی را می آورد که آنان را دوست دارد، و آنان هم خدا را دوست دارند؛ در برابر مؤمنانْ فروتن اند، و در برابر کافرانْ سرسخت و قدرتمندند، همواره در راه خدا جهاد می کنند، و از سرزنش هیچ سرزنش کننده ای نمی ترسند. این فضل خداست که به هر کس بخواهد می دهد؛ و خدا بسیار عطاکننده و داناست.»
وی علاوه بر قبح، انگیزه دوم برای اقدام به خودکشی را بی‌ایمانی به آخرت دانست و گفت: قرآن کریم در همین باره، در سوره انعام آیه ۱۲، بیان می‌کند:« قُلْ لِمَنْ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ قُلْ لِلَّهِ كَتَبَ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا رَيْبَ فِيهِ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ، بگو آنچه در آسمانها و زمين است از آن كيست بگو از آن خداست كه رحمت را بر خويشتن واجب گردانيده است يقينا شما را در روز قيامت كه در آن هيچ شكى نيست گرد خواهد آورد خودباختگان كسانى اند كه ايمان نمى آورند.»
شهیدی فیاض درباره آخرین انگیزه‌ها، افزود: فقدان صبر در مصیبت‌ها و مشکلات از سومین انگیزه خودکشی است. قرآن بسیار به این نمونه از انگیزه پرداخته است. این صبر، باعث برانگیخته شدن رحمت‌های ویژه الهی به بنده صابر خواهد شد. انگیزه چهارم، عذاب وجدان و یاس از امید در زندگی است که منجر به خودکشی می‌شود. این عذاب وجدان باتوجه به مغفرت و مهربانی خدا در بخشش گناهان برطرف می‌شود.
وی در پایان با معرفی آخرین علت و انگیزه خودکشی و ارائه یک راهکار عملی برای رهبران دینی تاکید داد: پنجمین علت، احساس کرامت نفس نداشتن است. امام علی(ع) در همین باره می‌فرمایند: «کسی که احساس کرامت نفس ندارد و خودش را پست می‌داند، ممکن است دست به هر کار خطرناکی بزند لذا از او بر حذر باشید.» وظیفه رهبر دینی معرفت و نور دادن به جامعه تاریک اطراف خودش است. آن‌ها باید ریشه این را با آگاهی بخشیدن به مردم بخشکانند.
انتهای پیام