ترک معصیت؛ بالاترین ذکر عملی

به گزارش ایکنا از همدان، سجاد قره‌باغی، حافظ و قاری قرآن کریم در سخنانی با اشاره به نکات اخلاقی جزء سیزدهم قرآن کریم، با اشاره به آیه ۲۸ سوره مبارکه رعد، اظهار کرد: خداوند در این آیه از قرآن‌کریم می‌فرماید «الَّذِينَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ ۗ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ [بازگشتگان به سوی خدا] کسانی [هستند] که ایمان آوردند و دل‌هایشان به یاد خدا آرام می‌گیرد، آگاه باشید! دل‌ها فقط به یاد خدا آرام می‌گیرد.»

با تدبر در این آیه متوجه هستیم، ذکر فقط ذکر زبانی نیست و هر کاری که با یاد خداوند انجام بگیرد ذکر است. خواه آن ذکر صدقه‌ای باشد و یا از کار انسانی گره‌گشایی کند که اگر با یاد خداوند انجام بگیرد و یا انسان با یاد خداوند از حرامی دوری گزیند آرامش به زندگی انسان روانه خواهد شد.

آیت‌الله بهجت در این‌باره می‌گوید هیچ ذکری بالاتر از ذکر عملی نیست و هیچ ذکر عملی بالاتر از ترک معصیت نیست. اگر انسان از حرام‌های الهی دوری کند، این مطلب زمینه ساز آرامش در زندگی او خواهد شد. 

آیه ۵۳ سوره یوسف از آیات مشهور در زمینه نفس اماره است، که خداوند در این آیه شدت خطر این نفس را با عبارت «إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ» بیان می‌کند. راه چاره برای رهایی از این نفس نیز این است که انسان به دنبال رحمت خداوند باشد. اگر انسان کارهایی که زمینه جلب رحمت خداوند را فراهم می‌کند باشد،از شر این نفس در امان خواهد ماند.

از دیگر آیات اخلاقی جزء سیزدهم آن است که انسان از رحمت خداوند نباید ناامید شود، در آیه ۸۷ سوره یوسف خداوند می‌فرماید «يَا بَنِيَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ ۖ إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ ای پسرانم! بروید آن گاه از یوسف و برادرش جستجو کنید و از رحمت خدا مأیوس نباشید؛ زیرا جز مردم کافر از رحمت خدا مأیوس نمی‌شوند.»

بر اساس این آیه ناامید نشدن از رحمت خداوند یکی از مهم‌ترین ویژگی های اخلاقی جزء سیزدهم قرآن کریم این است که مسلمانان از رحمت خداوند ناامید نمی‌شوندو بر عکس قوم کافران از رحمت خداوند ناامید هستند. در آیه ۹۷ سوره یوسف نیز خداوند می‌فرماید «قَالُوا يَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئِينَ گفتند: ای پدر! آمرزش گناهانمان را بخواه، بی‌تردید ما خطاکار بوده‌ایم.»

از این آیه بر می‌آید امام هر زمانی حکم پدری بر گردن امت دارد، به عبارتی در هر عصری امام و رهبر آن زمان پدر معنوی همه امت به شمار می‌رود بنابراین بر اساس این آیه از قرآن کریم باید از امام عصر(عج) بخواهیم برای امت مسلمان دعا و طلب مغفرت داشته باشند.

در آیه ۱۰۱ یوسف که اشاره به دعای حضرت یوسف دارد، از خداوند می‌خواهد که ایشان را به مقام صالحان ملحق کند. در حقیقت حضرت یوسف پس از طی امتحانات سختی که پشت سر می‌گذارد از خداوند طلب مقام صالحان را دارد این مطلب نشان می‌دهد که مقام صالحان بسیار مقام والایی است.

در ادامه جزء سیزدهم آیات ۱۹ تا ۲۴ سوره رعد قرار دارند که خداوند ویژگی‌های اولی الالباب یا صاحبان خرد را در آن بیان می‌کند که یکی از ویژگی‌های این افراد این است که با خوبی بدی را دفع می‌کنند که در جای جای قرآن کریم به این مطلب اشاره می‌شود که اهل ایمان و تقوا افرادی هستند که به بهترین نحو با خوبی پاسخ بدی را به انسان‌ها می‌دهند نه اینکه بدی را با بدی پاسخ دهند‌. این مطلب را در سیره معصومین می‌بینیم آن هنگام که شخصی به امام حسن مجتبی(ع) توهین کرد و امام در قبال این حرکت از ایشان خواست که مهمان حضرت باشد و این مطلب تفسیر عملی این آیه از قرآن کریم است.