وی با اشاره به سه محور اصلی مهر، حکمت و انسانیت افزود: با تحلیل محتوایی گلستان، بوستان، مجالس پنج‌گانه و دیگر آثار سعدی، می‌توان دریافت که آموزه‌های اخلاقی و اجتماعی او همچنان در تربیت نسل امروز کاربرد دارد.
عزیزی با اشاره به استقبال جهانی از آثار سعدی یادآور شد: وقتی آثار سعدی به زبان‌های اروپایی ترجمه شد، بسیاری آن را هم‌تراز با متون مقدس، چون تورات و انجیل دانستند و از حکمت شرقی سعدی شگفت‌زده شدند.
وی با اشاره به مضامینی همچون تربیت فرزند، مهرورزی، تواضع، نقد اجتماعی و قناعت در اشعار سعدی بیان کرد: سعدی داروی تلخ نصیحت را با شهد ظرافت درمی‌آمیزد و همین راز ماندگاری اوست.
استاد زبان و ادبیات فارسی درباره تمایز میان ثروت و توانگری گفت: توانگری به هنر است، نه به مال. بزرگی در درخشش اندیشه و نیت نهفته است، نه در سال‌های عمر. سعدی در یکی از سروده‌هایش آورده است: «توانگری نه به مال است پیش اهل کمال/ که مال تا لب گور است و بعد از آن اَعمال» و این سروده گواه نگاه متعالی سعدی به مال و دارایی است.
وی با اشاره به اینکه ثروت حقیقی در قناعت و کمال انسانی است، تصریح کرد: توانگری واقعی هنری‌ست درونی؛ کالایی که اگر برای تو هیچ نباشد، باز تو را بی‌نیاز می‌کند؛ همچنین سعدی در اشعارش به اهمیت لحظه اکنون اشاره دارد لذا این وقت را غنیمت بدانیم، وقت، چون شمشیری‌ست برنده است که اگر از آن غافل شویم، پشیمانی سودی نخواهد داشت.
عزیزی با اشاره به دیدگاه سعدی درمورد عدالت اجتماعی و حکمرانی گفت: در یکی از سروده‌های سعدی در گلستان آمده است: «کنون که نوبت توست‌ای ملک، به عدل گرای» با استناد به این سروده می‌توان گفت نقش سعدی در نقد قدرت و دعوت به عدالت برجسته بود.
وی با بیان اینکه سعدی را باید در هفت‌سالگی خواند و در هفتادسالگی فهمید، گفت: سعدی با زبان شعر، حاکمان را به راه راستی دعوت می‌کند و در نقد قدرت، دفاع از عدالت و اصلاح‌گری فرهنگی جایگاهی برجسته دارد همچنین نقش سعدی در تربیت اخلاقی نسل‌ها نیز مشهود است.
عزیزی با استناد به سخنان محمدرضا شفیعی کدکنی، سعدی را از سلسله سقایان معرفی کرد و افزود: رنج و ریشه‌داری تجربه را در آثارش وارد کرده و مفاهیمی، چون فتوت و ایثار را با جان خود درآمیخته است.
وی ضمن انتقاد از نظام آموزشی گفت: امروز تربیت انسان فراموش شده و جای آن را حفظیات و رقابت‌های سطحی گرفته است؛ امروز، متأسفانه مردم به‌ویژه نسل جدید از اشعار و آموزه‌های بزرگان ادب فارسی دور شده‌اند، استعداد بدون تربیت، دریغی بزرگ است و تربیت بدون عمق و ریشه، ثمری نخواهد داشت.
در پایان این مراسم، عزیزی با استناد به دیدگاه عرفانی مولانا، غزلی از سعدی درباره‌ی «آدمیّت» را قرائت کرد: «تن آدمی شریف است به جان آدمیت/ نه همین لباس زیباست نشان آدمیت»
همچنین، رضا شیخ‌محمدی با اجرای خوانش سنتی از اشعار سعدی، (غزل «وقتی دل سودایی، می‌رفت به بُستان‌ها») حال و هوای نشست را معنوی‌تر ساخت. این اجرای هنرمندانه با استقبال و تشویق حاضران همراه شد و پایانی باشکوه بر آیین بزرگداشت بود.
انتهای پیام