وی تصریح کرد: «کریمه» صفت خداوند متعال، رسول‌خدا، فرشتگان الهی و صفت اولیا الهی است که در قرآن کریم این صفت کریم بودن توصیف و تعریف شدند. کریم یعنی شخصیتی که نگاه، رفتار، بینش و عطای او کریمانه است و آنچه که از منش و بیان او انشعاب و ایجاد می‌شود، با محور کرامت و بزرگواری است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: حضرت معصومه(س) هم برای شیعیان و غیرشیعیان و اساسا برای جهان و عالم تکوین، از خداوند متعال و ذوات مقدس اهل‌بیت(ع) فیوضات، برکات و عنایات الهی را دریافت کرده و با کرامت به دیگران افاضه می‌کنند.
وی در پاسخ به علت نام حضرت معصومه(س) و انواع عصمت، ابراز کرد: «معصومه» صفتی از اوصاف انبیا خدا، اولیا خدا و ائمه طاهرین است. ما ۲گونه عصمت داریم؛ عصمت رسمی که لازم لاینفک نبوت، رسالت و امامت است یا لازمه لاینفک ذوات مقدس اهل‌بیت(ع) است. این نوع عصمت، عصمت مطلقه است که برای حضرت معصومه(س) نیست چون پیغمبر و امام نیستند.
اکبری افزود: اما نوع دیگری از عصمت که برای اولیا خدا و مقربین درگاه الهی است و از نظر کمالات الهی و معرفت الهی لازم و واجب است. از همین رو، حضرت معصومه، عصمت را دارند و از نظر رسمی معصوم نیستند و در ردیف انبیا و ائمه طاهرین قرار ندارند اما در واقع، با توجه کمالات نفسانی حضرت(س)، عصمت را دارا بوده و معصومه هستند.
وی مقام عصمت را صرفا برای انبیا و اهل‌بیت(ع) ندانست و با اشاره به اختصاص نوعی از عمصت برای مقربین درگاه الهی، افزود: لذا صفاتی مانند عصمت و علم لدنی منحصر به نبوت و امامت نیست بلکه اولیا، صالحین، بزرگان درگاه خداوند متعال می‌توانند به این صفات نائل شوند. دلایل بر عصمت حضرت معصومه(س)، نام‌گذاری ایشان از سوی امام معصوم(ع)، زیارتنامه ایشان و کمالاتی است که خداوند متعال به حضرت(س) هم از لحاظ نسبی و سببی عطا کرده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در پاسخ به این سوال که ویژگی زیارتنامه حضرت(س) چیست، بیان کرد: از خصوصیات ویژه حضرت معصومه(س)، زیارتنامه مأثوره ایشان از امام معصوم(ع) است. زیارتنامه‌ای که امروزه در دسترس ما است، انشاء از محضر امام رضا(ع) است. ۴ امام در فضیلت و بزرگی حضرت معصومه(س) سخن گفته‌اند؛ امام صادق(ع)، امام موسی‌کاظم(ع)، امام رضا(ع) و امام جواد(ع). این‌ها نشان‌دهنده کمالات الهی و نفسانی و درجه قرب حضرت(س) به درگاه پروردگار و همچنین نشان از واسطه فیض بودن ایشان نسبت به عموم دارد.
وی با بیان مصادیق روایی تصریح کرد: امام صادق(ع) قبل آنکه حضرت معصومه(س) به دنیا بیایند، فرمودند:«از دامن موسی‌بن جعفر فرزندی بدنیا می‌آید و در شهر قم مدفون می‌شود و می‌تواند تمام شیعیان را شفاعت کند.» همچنین از امام موسی‌بن جعفر روايتی رسیده که حاکی از مقام علمی حضرت معصومه(س) است، هنگامی که پاسخ سوال شیعیان امام کاظم(ع) را در نبود ایشان دادند و وقتی‌که پاسخ حضرت معصومه به گوش امام کاظم(ع) رسید ۳بار با تاکید فرمودند:«فداها أبوها»
اکبری با اشاره به فرازهایی از زیارتنامه ایشان گفت: فرازهای ابتدایی از زیارتنامه حضرت(س) سلام به انبیا است و نکته قابل توجه این است که برای عرض ارادت و ادب به محضر حضرت معصومه(س)، باید به انبیا سلام کنیم. در واقع با سلام که نام خداوند است و در آیه ۲۳ سوره مبارکه حشر آمده است:«هُوَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ الْمُتَكَبِّرُ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يُشْرِكُونَ» به حضرت، عرض ادب می‌کنیم.
وی ادامه داد: این نوع سلام دادن به حضرت معصومه(س) یعنی اینکه ایشان در ردیف انبیا بوده زیرا هم واسطه فیض و هم معصوم هستند. نکته دیگر این است که سلام دادن به اهل‌بیت(ع) در زیارتنامه ایشان به صورت مخاطب است و این حاکی از عظمت بارگاه ملکوتی حضرت(س) است و این حرم، حرم اهل‌بیت است. انوار اهل‌بیت عصمت و طهارت تلألو کرده و عظمت و قداست این حرم مطهر را مضاعف کرده است.
اکبری با استناد به روایتی، قم را حرم اهل‌بیت(ع) دانست و اظهار کرد: در حدیث و روایتی از امام صادق(ع) نیز آمده است که می‌فرمایند:« خداوند حرمی دارد كه «مكه» است، پيامبر خدا را هم حرمی است كه «مدينه» است وامير المؤمنين هم حرمی دارد كه «كوفه» است و ما امامان حرمی داريم كه «قم» است. بزودی بانويی از فرزندان من به نام «فاطمه» در آنجا مدفون خواهد شد كه هر كس او رازيارت كند، بهشت برايش واجب می‌شود.»
وی افزود: از همین رو بزرگان فرموده‌اند که وقتی به حرم مشرف می‌شوید، زیارت جامعه کبیره را بخوانید. از آیت‌الله بهجت(ره) سوال شد که آیا امام زمان(عج) به حرم حضرت معصومه مشرف می‌شوند؟ ایشان پاسخ دادند: «امام عصر به حرم عمه جانشان روزی چند بار مشرف شده و همواره مورد عنایات ایشان است.»
این استاد حوزه و دانشگاه از وجود ۱۷ دعا در زیارتنامه حضرت(س) خبر داد و ابراز کرد: دعا به عظمت حضرت(س) اشاره داشته و نشان از واسطه فیض بودن او دارد. دعا نیز در دین ما آنقدری اهمیت دارد که در روایتی از پیامبر(ص) داریم که می‌فرمایند: «الدُّعاء مُخُّ العباده؛ دعا مغز عبادات است.»
وی ادامه داد: همچنین امیرالمؤمنین علی(ع) ذیل دعا کمیل می‌فرماید: «يَا سَرِيعَ الرِّضَا، اِغْفِرْ لِمَنْ لاَ يَمْلِكُ إِلاَّ الدُّعَاءَ» لذا انسان در این دینا صاحب و مالک هیچ‌چیز نیست و خداوند بر سر انسان منت نهاده و انسان را صاحب دعا قرار داده است. انسان با دعا می‌تواند صاحب تمام ملک و ملکوت شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در پاسخ به اینکه آیا خصوصیات دیگری زیارتنامه حضرت معصومه(س) وجود دارد، گفت: ما در فرازی از آن حضرت(س) را خطاب قرار داده و می‌گوییم:« فإنّ لک عند الله شأناً من شأن» با این جمله به حضرت می‌گوییم که شما بر ما ولایت تکوینی دارید و مقرب درگاه الهی هستید. کسی ولایت تکوینی دارد که علم لدنی و عصمت دارد. این ولایت تکوینی با عبارت «شأناً من شأن» مشخص می‌شود.
وی ادامه داد: در زیارتنامه حضرت معصومه، از ایشان درخواست می‌کنیم که ما را در بهشت شفاعت کنند. اولا مقام شفاعت از آن حضرت معصومه(س) است همانگونه که در زیارتنامه ایشان می‌خوانیم. ثانیا در عبارت «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنه» نشان از این دارد که حضرت معصومه(س)، محبان خود و خاندان اهل‌بیت(ع) را در بهشت شفاعت می‌کنند. ما یک شفاعت والایی را از حضرت درخواست می‌کنیم چرا که بهشت درجاتی دارد و ما درجات بالای بهشت را می‌خواهیم. مکان حرم حضرت معصومه به قدری قداست دارد که شهر قم بواسطه وجود این حرم مقدس شده است.
گفت‌وگو از هانیه محمدنژاد
انتهای پیام