حجت‌الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی راد، عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن وحدیث دانشکدگان فارابی در این نشست گفت: من، برخلاف بسیاری، اهل سفر نیستم. سفر کردن برایم دشوار است و گاه در لحظات آخر از رفتن منصرف می‌شوم. خاطرم هست که سال‌ها پیش، با وجود آماده بودن همه مقدمات سفر به فرانسه، اسپانیا و الجزایر، در آخرین لحظه تصمیم گرفتم نروم. اما وقتی که سفر را آغاز می‌کنم، دیگر در آن غرق می‌شوم و از لحظه‌لحظه‌اش لذت می‌برم.
وی افزود: این بار، سفر به ازبکستان در محضر حضرت حجت‌الاسلام والمسلمین شهرستانی، وکیل تام‌الاختیار آیت‌الله العظمی سیستانی، انجام شد. برخلاف برخی که از هر مقصدی سفرنامه‌ای می‌نویسند، من تنها یک بار سفرنامه‌ای نگاشتم که آن هم درباره افغانستان بود، زیرا آن سفر برایم بسیار متفاوت و تأثیرگذار بود.
مهدوی‌راد مهم‌ترین هدف این سفر را دیدار با شیعیان دانست و بیان کرد: در هر نقطه‌ای که قدم گذاشتیم، این دیدارها محور اصلی برنامه‌ها بود. در مسکو نیز چنین تجربه‌ای داشتیم؛ کتابخانه‌های مشهور را ندیدیم، اما شیعیان را ملاقات کردیم. در ازبکستان نیز بسیاری از اماکن تاریخی را از دست دادیم اما فرصت دیدار با مردمانی مؤمن، سخت‌کوش و هوشمند را یافتیم.
وی ضمن بیان بازدید از مساجد و برخی اقداماتی که در آن صورت گرفته، بیان کرد: در بخارا و سمرقند، مساجد باشکوهی را دیدیم؛ مسجد امام علی(ع)، مسجد امام حسین(ع)، و امامزاده ابراهیم، که گفته می‌شود از اعقاب امام موسی بن جعفر(ع) است. در این دیدارها، سخنرانی‌هایی برگزار شد و استقبال شیعیان از برنامه‌های قرآنی، به‌ویژه اجرای حفظ قرآن، بسیار چشمگیر بود.
این استاد دانشگاه افزود: بخارا و سمرقند، دو شهر کهن، با معماری‌های باشکوه و تاریخی، هر یک روایت‌های خاص خود را دارند. میدان ریگستان در سمرقند، با مجموعه‌ای از مساجد و مدارس، از جمله مسجد شاه زنده، مسجد جامع تیمور، و رصدخانه‌ای که قیاس‌الدین جمشید کاشانی در آن تدریس می‌کرد، از جمله اماکن دیدنی این شهر بود.
وی ادامه داد: در بخارا، مدرسه میر عرب، مدرسه لب حوض، و مدرسه جعفر خواجه، از جمله مراکز علمی و دینی بودند که همچنان فعال‌اند. در این شهر، نقش‌بندی‌ها نیز حضور پررنگی داشتند و دیدار با بزرگان این طریقت، تجربه‌ای متفاوت بود.
مهدوی‌راد یکی از ویژگی‌های بارز این سفر را مهمان‌نوازی مردم ازبکستان ارزیابی کرده و اظهار کرد: سفره‌های رنگین، غذاهای متنوع، و پذیرایی‌های مفصل، نشان از فرهنگ غنی این مردم داشت. از سیب‌زمینی‌های پخته‌شده در دنبه گرفته تا آش پلو، همه و همه بخشی از سنت‌های غذایی این منطقه بودند.
وی تصریح کرد: در این میان، نکته‌ای جالب توجه بود؛ برخی جریان‌های سلفی و وهابی، تلاش کرده بودند تا مردم را از مصرف دنبه‌های وارداتی از ایران منع کنند، با این استدلال که ایران کشور شیعیان است و محصولاتش نجس است! اما شیعیان، با روش‌های خاص خود، این تبلیغات را خنثی کرده بودند.
مهدوی‌راد در پایان تاکید کرد: این سفر، تجربه‌ای متفاوت و ارزشمند بود. دیدار با مردمانی که در اقلیت‌اند اما با ایمان و تلاش، هویت خود را حفظ کرده‌اند، تأملی بر تاریخ و فرهنگ این منطقه، و مواجهه‌ای مستقیم با واقعیت‌هایی که شاید در کتاب‌ها نیامده باشد.
وی ضمن بیان توصیه‌ای از بازدید این اماکن، گفت: اگر کسی امکانات و فرصت داشته باشد، دیدار از این سرزمین‌ها، نه‌تنها سفری تفریحی، بلکه سفری معرفتی و فرهنگی خواهد بود؛ سفری که دریچه‌ای نو به شناخت جوامع اسلامی و تاریخ تمدن شرق می‌گشاید.
همچنین در بخش دیگر این نشست، حجت‌الاسلام والمسلمین مسلم محمدی، رئیس دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران ضمن نکوداشت استاد مهدوی‌راد، گفت: در روزهای اخیر، شاهد رخدادی کم‌نظیر بودیم؛ مراسمی که با حضور فرهیختگان، اساتید و خیرین برگزار شد و در آن، از تلاش‌های ارزشمند بزرگان علم و فرهنگ تقدیر به عمل آمد. از جمله این اقدامات، ساخت کتابخانه‌ای فاخر و بیمارستانی مهم بود که با همت جناب مهندس عسگری و همراهی خیرین ارجمند، به ثمر نشست.
وی ادامه داد: در این میان، یکی از شخصیت‌های برجسته‌ای که شایسته تکریم و تقدیر است، استاد حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی‌راد است؛ چهره‌ای علمی و ملی که در حوزه علوم قرآن، جایگاهی رفیع دارد. آثار ارزشمند ایشان و شاگردان فرهیخته‌ای که تربیت کرده‌اند، گواهی بر نقش بی‌بدیل ایشان در اعتلای دانش و فرهنگ است.
رئیس دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران ضمن بیان نکات نکوداشت استاد بیان کرد: به‌همین مناسبت، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، که بیش از نیم قرن از تأسیس آن می‌گذرد، تصمیم گرفته است از نخبگان و اندیشمندان برجسته‌ای که در مسیر علم و معرفت گام برداشته‌اند، تجلیل کند.
وی با بیان برنامه‌ها گفت: در این راستا، چندین برنامه در نظر گرفته شده است؛ انتشار آثار و دیدگاه‌های استاد مهدوی‌راد که تاکنون منتشر نشده‌اند، با همکاری انتشارات دانشگاه تهران، گردآوری نظرات و دیدگاه‌های شاگردان، اندیشمندان و صاحب‌نظران درباره ایشان، که در قالب کتابی ارزشمند منتشر خواهد شد و برگزاری سلسله نشست‌های علمی تحت عنوان «پیش‌نشست‌های همایش»، که مقدمه‌ای بر مراسم اصلی در هفته پژوهش و پایان آذرماه خواهد بود.
محمدی با بیان اهمیت نکوداشت اساتید و تاثیرات آن ابراز کرد: این حرکت، نه‌تنها ادای احترام به بزرگان علم و دانش است، بلکه الگویی برای آیندگان خواهد بود تا قدر سرمایه‌های علمی و فرهنگی خود را بدانند. از همین رو، دبیرخانه‌ای در دانشکده الهیات تأسیس شده تا این روند در سال‌های آینده نیز ادامه یابد و سایر اساتید برجسته در دانشکده‌های حقوق، مدیریت، مهندسی و الهیات نیز مورد تکریم قرار گیرند.
وی در پایان گفت: همکاری مسئولین، اساتید و دانشجویان در این مسیر، شایسته تقدیر است و امیدواریم که این اقدامات، نسل جوان را بیش از پیش با بزرگان علمی و فرهنگی کشور آشنا کند.
یادآور می‌شود، در این برنامه، از آیین نکوداشت مقام علمی و فرهنگی استاد محمدعلی مهدوی‌راد نیز رونمایی شد. این نکوداشت، نخستین نشست از سلسله نشست‌هایی است که در چارچوب طرح راه‌اندازی دبیرخانه دائمی نکوداشت مفاخر در سده معاصر، در دانشکده الهیات دانشکدگان فارابی برنامه‌ریزی شده است.
در قالب اجرای این طرح قرار است، ۴۰ نشست ویژه برای نکوداشت ابعاد فکری، علمی و فرهنگی استاد محمدعلی مهدوی‌راد برگزار شود و در پایان، همایش جامع، نکوداشت این استاد در هفته وحدت حوزه دانشگاه در آذرماه سال ۱۴۰۴ نیز برگزار خواهد شد.
خبرنگار: هانیه محمدنژاد
انتهای پیام