محمدعلی انصاری، مفسر قرآن کریم در هشتمین قسمت از درس‌گفتار «امیر ملک سخن» که پیرامون سخنان امیرالمؤمنین(ع) در نهج البلاغه می‌پردازد؛ می‌گوید:
در نهج البلاغه، امام علی(ع) به عنوان یک منتقد اجتماعی آگاه و دقیق ظاهر می‌شود و در خطبه‌های مختلف، از جمله خطبه سوم، تازیانه‌های نقد را بر حکومت‌های پیشین فرود می‌آورد. ایشان با تشریح دقیق دوران خلافت خلفای پیشین، باب نقد سیاسی و اجتماعی را می‌گشاید و شیوه‌ای منصفانه و عمیق را در بررسی حکومت‌ها ارائه می‌دهد.
در این کتاب گران‌سنگ، امام به داوری میان حاکمیت و مردم پرداخته و شرح وظایف هر یک را تبیین می‌کند. ایشان نه تنها مسئولیت‌های حاکمان، بلکه وظایف جامعه را نیز تعریف کرده و رابطه دوسویه میان این دو را ترسیم می‌نماید. در عرصه سیاست، امام با دقت و ظرافت، اصول حاکمیت را مورد بررسی قرار داده و فلسفه‌ای را پایه‌ریزی می‌کند که مبتنی بر عدالت و مسئولیت‌پذیری است.
از جمله آموزه‌های ایشان، نقد شدید چاپلوسی و تملق‌گویی در حاکمیت است. امام به شدت این آفت بزرگ را مورد انتقاد قرار داده و بر ضرورت نگاه واقع‌بینانه و عدالت‌محور در سیاست تأکید می‌ورزد. در دنیایی که برخی افراد قدرت را تنها وسیله‌ای برای تسلط بر ثروت‌ها و سرزمین‌ها می‌دانند، امام علی(ع) فلسفه‌ای را ارائه می‌دهد که در آن حکومت، ارزشی کمتر از یک کفش کهنه دارد؛ مگر آنکه بتواند حق را به صاحب آن برساند و از باطل جلوگیری کند. این نگرش عمیق و بی‌نظیر در فلسفه سیاسی، الگویی ماندگار برای سیاست‌مداران و جوامع است تا با نگاه نقادانه و عدالت‌محور، مسیر صحیح حکمرانی را دنبال کنند.
انتهای پیام