وی ادامه داد: گاه مردم به سایت‌های معتبر هواشناسی مراجعه می‌کنند و پیش‌بینی وضعیت بارش را مشاهده می‌کنند، اما باید توجه داشت که آنچه آنان بیان می‌کنند صرفاً «پیش‌بینی» است، نه علم به «قیص». هیچ‌کس قادر نیست بداند که از میان میلیاردها قطره باران، هر کدام دقیقاً کجا فرود می‌آید، چه اثری بر جای می‌گذارد و چه سازندگی به همراه خواهد داشت. این علم منحصراً نزد خداوند متعال است و اوست که فرستنده باران است.
صاحب تفسیر مشکاة بیان کرد: امام سجاد(ع) در دعای خود می‌فرمایند: خدایا بارانی بفرست که «قیص» باشد؛ یعنی نافع، سازنده و به‌راستی به داد مردم برسد. اهمیت این دعا در شرایطی که ما امروز تجربه می‌کنیم، بیش از پیش آشکار است؛ زیرا در دهه‌های اخیر و به‌ویژه امسال، کشور ما با کاهش بیش از ۵۰درصدی نزولات آسمانی روبه‌رو بوده و مسئله آب به یک بحران جهانی تبدیل شده است.
انصاری افزود: حضرت در ادامه، اوصاف باران مطلوب را چنین بیان می‌کنند: بارانی باشد که «مریئاً ممرعاً» باشد؛ یعنی زمین را سرسبز کند، چراگاه‌ها و چمنزارها را برویاند و طبیعت را زنده نماید. بارانی گسترده، فراوان و مداوم که نه محدود به زمان کوتاه، بلکه به اندازه نیاز، با شدت و وسعت کافی نازل شود. امام از خداوند می‌خواهد که این باران موجب شادابی گیاهان پژمرده شود؛ همان‌گونه که استخوان شکسته با «جبیره» ترمیم می‌گردد، این باران نیز زمین و گیاهان شکسته و خشکیده را ترمیم و احیا کند. این همان معنای زیبای «جبار» است؛ خدایی که ترمیم‌کننده و جبران‌کننده هر نقص و شکستگی است.
وی بیان کرد: سپس امام سجاد(ع) با تعابیری دقیق‌تر، به ابعاد مختلف تأمین منابع آبی اشاره می‌کنند: «اللهم اسقنا سقیاً تُسیل من الضراب؛ خدایا بارانی نازل فرما که از دامنه کوه‌ها جاری شود». چراکه سرچشمه‌های اصلی آب در کوهستان‌هاست و اگر باران بر آنجا نبارد، رودها و چشمه‌ها خشک خواهند شد. پس از آن می‌فرمایند: «و تملأ به الجواب؛ خدایا مخازن عمیق آب و چاه‌ها را از این باران پر فرما». و نیز: «و تُفجِّر به الأنهار؛ خدایا نهرها و رودها را به سبب این باران با شدت جاری کن».
صاحب تفسیر مشکاة تصریح کرد: این دعا تنها به نیاز آنی انسان توجه ندارد، بلکه تأمین پایدار منابع آبی و حیات‌بخشی به طبیعت را نیز دربرمی‌گیرد. سپس حضرت می‌فرمایند: «و تُنبِتَ به الأشجار؛ باران موجب شود درختان سرسبزی و طراوت خود را بازیابند». در ادامه، به بُعد اقتصادی و اجتماعی این نزولات آسمانی اشاره می‌کنند: «و تُرخص به الأسعار فی جمیع الأمصار؛ خدایا به برکت این باران، قیمت‌ها در همه شهرها کاهش یابد». این فراز نشان‌دهنده ارتباط عمیق میان نزولات آسمانی، رونق کشاورزی و تعادل اقتصادی در جامعه است.
انصاری در ادامه گفت: بدین ترتیب، دعای امام سجاد(ع) تصویری جامع از نقش باران در زندگی بشر ترسیم می‌کند؛ از احیای طبیعت و تأمین منابع آب گرفته تا سرسبزی باغ‌ها، رونق کشاورزی و حتی کنترل تورم و تعادل قیمت‌ها. الفاظ این دعا چنان دقیق و ظریف انتخاب شده‌اند که انسان درمی‌یابد این کلمات نه محصول تکلّف ادبی، بلکه سخنانی جوشیده از بطن وحی و معرفت الهی است.
انتهای پیام