به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی دانشگاه مازندران،
رضا ستاری، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران بهمناسبت 16 مهرماه، روز امیر پازواری در یادداشتی با عنوان «
درهمتنیدگی زندگی و فرهنگ در شعر امیر پازواری» در تشریح نقش زندگی و فرهنگ در اشعار این چهره ماندگار ادب تبری و اثرات آن در زندگی مردم نوشت: امیر پازواری، برجستهترین چهره شعر تبری و نماد فرهنگ عامه
مازندران، از جمله شاعرانی است که نامش در حافظه فرهنگی این سرزمین بیش از هر
شاعر بومی دیگری ماندگار شده است.
هر چند درباره تاریخی یا افسانهای بودن شخصیت او میان پژوهشگران اختلافنظر وجود دارد، اما بیتردید مجموعه اشعار منسوب به او – که به نام دیوان امیر پازواری شناخته میشود – سندی زنده از زبان، ذهنیت و زیستجهان مردم مازندران است.
این اشعار نه تنها بازتابدهنده سنت شفاهی و باورهای مردمیاند، بلکه به منزله حافظ فرهنگی و زبانی جامعهای عمل کردهاند که در دوران پیشامدرن، انتقال دانش و ارزشهای خود را از راه روایت و ترانه انجام میداد. از همینرو، دیوان امیر پازواری را میتوان آینه تمامنمای فرهنگ غیررسمی مردم در برابر گفتمان رسمی دانست که در متون ادبی و تاریخی بازتاب یافته است.
فرهنگ عامه در معنای عام خود به مجموعه آداب، رسوم، باورها، افسانهها و ترانههایی گفته میشود که در میان مردم یک جامعه رواج دارد و بهصورت شفاهی منتقل میشود. این حوزه که امروزه از آن با اصطلاح فولکلور یاد میشود، برخلاف ادبیات مکتوب که خاص قشر باسواد و طبقات فرادست است، از دل زندگی توده مردم برمیخیزد و اندیشهها، احساسات و تجربههای جمعی آنان را در قالبهای ساده اما عمیق بازتاب میدهد.
درواقع، فرهنگ عامه حافظ تاریخی عادات، تفکر و خصلتهای قومی است و با بازنمایی زندگی روزمره، نوعی سند فرهنگی از گذشته یک ملت محسوب میشود. این فرهنگ به سبب تکیه بر زندگی عملی، با تجربه زیسته مردم پیوندی مستقیم دارد و از همین رو توانسته است هم سرچشمه الهام هنرمندان و هم تداومبخش هویت قومی و زبانی ملتها باشد.
در میان نمونههای برجسته فولکلور ایرانی، اشعار امیر پازواری جایگاهی ممتاز دارد. این اشعار به زبان تبری، یکی از شاخههای کهن زبانهای ایرانی میانه سروده شدهاند و سرشار از مضامین عامیانه، ضربالمثلها، چیستانها و اصطلاحات بومی هستند.
شعر امیر تصویری روشن از روح جمعی مردم مازندران ارائه میدهد؛ روحی که در آن عشق و دلدادگی، کار و معیشت، ایمان و امید، طنز و اندوه در هم تنیدهاند. بخش بزرگی از هویت فرهنگی و زبانی این منطقه از رهگذر همین اشعار تا امروز به حیات خود ادامه داده است.
انتهای پیام