به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، آیت‌الله احمد مبلغی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در نشست علمی بایسته‌های پژوهش در عرصه بین‌المللی ادیان و مذاهب در قم، گفت: تا زمانی که بخشی از مطالعه در حوزه علمیه معطوف به واقعیت‌های بین‌المللی نباشد، پژوهش ما با چالش‌ها و مشکلاتی مواجه است.
استاد حوزه علمیه قم اظهار کرد: باید مطالعاتی را انجام دهیم که که پژوهش در برخی کشورها با چه روشی انجام می‌شود. اگر پژوهش ما به جای پرداختن به مسائل جدید و اساسی، به موضوعات روزمره و کهنه سرگرم شود از قافله پیشرفت عقب خواهد ماند و به نوعی به انزوای شکننده دچار خواهد شد.
آیت‌الله مبلغی همچنین گفت: لازم است موضوعاتی مانند «مسائل با اولویت و پر‌حساسیت بین‌المللی»، «شیوه مطالعات جمعی و اداره کنفرانس‌ها در جهان»، «شیوه آمیخته‌سازی دانش‌های هم‌افق همچون فقه و حقوق»، «شیوه تداوم‌بخشی عمق گرایانه به مطالعات» در دستور کار پژوهش قرار گیرد.
وی با اشاره به این که موضوعات فوق بایسته برای پژوهش هستند، گفت: اگر بدون توجه به حساسیت‌های بین‌المللی به سمت پژوهش برویم نتیجه این می‌شود که یا به سمت موضوعات کهن پیش برویم که نیاز امروز جوانان ما نیست و یا اینکه دچار یک اختلال در رعایت نظام اولویت‌بندی نسبت به موضوعات شویم.
وی با اشاره به اصالت روش علوم در حوزه گفت: در عین حال باید به صورت روشمند دنبال رصد روش‌هایی باشیم که در برخی کشورها در زمینه پژوهش به کار گرفته شده است.
وی گفت: اگر به روش مطالعه و پژوهش در دنیای امروز آشنا نباشیم، نمی‌توانیم حرف آنها را بفهمیم و در نتیجه با آنها گفتگو کنیم.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی همچنین گفت: اولویت پژوهی و حساسیت پژوهی دو مقوله مهم هستند که باید از تجربیات موجود در فضاهای علمی در کشورهای دیگر بهره بگیریم.
وی ادامه داد متأسفانه برخی از موضوعات که در برخی مراکز به عنوان اولویت قرار می‌گیرد نتیجه خاصی برای جامعه در بر ندارد و بیشتر اندیشه‌بافی انتزاعی است.
آیت‌الله مبلغی اظهار کرد: ما هم باید مطالعه مستقل داشته باشیم و هم سراغ تجربه دیگران برویم، البته به آن معنا نیست که محتواها را از آنها دریافت کنیم، استفاده از تجربه و آشنایی با شیوه و روش مطالعاتی چیز دیگری است.
آیت‌الله مبلغی گفت: باید ما میزان تأثیرگذاری که بر بیرون داریم را بشناسیم. وقتی جهان امروز، بازتاب فکر، تأثیر و نگاه دیگران را نشناسیم به سمت ادبیات کم‌تأثیر و منفعل می‌رویم، آشنایی با ظرفیت خود در فضای بین‌الملل در نوع ادبیات، گفت و گو، تعامل و مطالعات ما تأثیر می‌گذارد.
وی ادامه داد: جهان امروز خواه ناخواه یک مجموعه به هم پیوسته و شبکه‌ای است به گونه‌ای که وقتی یک مقوله در جایی اتفاق می‌افتد محدود به آن مکان خاص نیست بلکه سایر جاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بنابراین ما باید نسبت به مسائلی که از بیرون روی ما تأثیر می‌گذارند نیز مطالعات دقیقی داشته باشیم.
وی اظهار کرد: باید بخشی از مطالعات حوزه علمیه معطوف به این باشد که چه تأثیراتی و در چه حوزه‌هایی از طرف ما گذاشته شده است و به عبارت دیگر چه موضوعات جهانی و بین‌المللی بیشترین تأثیر را از فضای فکری ما دارند تا از خاستگاه دین برای این مباحث برنامه مطالعاتی داشته باشیم.
وی به عنوان نمونه گفت: موضوع حقوق بشر در نگاه افکار عمومی یک موضوع خاص است اگر ما از نگاه دینی به حقوق بشر نپردازیم، حقوق بشر اسلامی را به فضای برزخی فرستاده‌ایم و به حال خود رها کرده‌ایم.
آیت‌الله مبلغی با اشاره به این که موضوع مناسبات از مهمترین محورهای پژوهشی بین‌المللی است و باید در ارتباط با مناسبات الگوی مناسبات شیعه و سنی، الگوی مناسبات دینی با ادیان دیگر و الگوی مناسبات انسانی مطالعات خاصی صورت گیرد. ما اندیشمندان بزرگی در حوزه علمیه قم داریم که در این زمینه می‌توانند فعالیت‌های خوبی داشته باشند.
وی ادامه داد: فقدان یک الگوی مناسباتی میان شیعه و سنی زمینه را برای بروز تنش‌ها و اختلافات فراهم می‌کند و باید این مناسبات از خاستگاه فقه و بر اساس عقلانیت و واقعیت‌های اجتماعی تعریف شود، حوزه باید ذهنیت‌های جهان اسلام را شناسایی و مطالعات پژوهشی خود را در مسیر پاسخگویی به نیازها، سوق دهد، اگر ذهنیت‌ها را به صورت دقیق نشناسیم ممکن است حرف‌ها، پاسخ عکس دهد.
وی با اشاره به خدمات آیت‌الله بروجردی در مسأله تقریب میان مذاهب اسلامی گفت: آیت‌الله بروجردی عمق مناسبات شیعه و سنی را درک و وضعیت آن روزهای جهان اسلام را به خوبی مدیریت کردند.