«اَجاوَندو»؛ سنت ابراز ارادت به امام علی(ع) در شب قدر

محمدرضا قزلسفلی، رایزن سابق ایران در سیرالئون، وابسته فرهنگی پیشین در غنا و  كارشناس فرهنگی در گینه كوناكری و غرب آفریقا در مطلبی که آن را در اختیار خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) قرار داد، فرهنگ و آیین‌های ماه رمضان در غنا را تبیین کرده است.
در این گزارش آمده است: ماه مبارك رمضان در كشورهای غرب آفریقا از جمله غنا، گینه و ... توأم با سنت‌ها و فرهنگ‌های ویژه‌ای است كه از معرفت و عشق فراوان نسبت به پیامبر اكرم(ص) و اهل بیت(ع) حکایت دارد.
مراسم سنتی اجاوندو (دامنش را محكم بگیریم) از جمله آئین‌های مذهبی است كه طی آن مسلمانان غنا در ماه مبارك رمضان به ویژه لیالی قدر با برگزاری مراسم خاصی، عشق و محبت خود به خاندان نبوت و امامت را به نمایش می‌‌گذارند.   
 این مراسم سنتی شب‌ها بعد از  افطار و نماز عشاء برگزار شده و نشان از اظهار عشق و علاقه به حضرت علی(ع) دارد.  
نحوه اجرای آن به این صورت است كه جوانان پسر با هدایت افراد مسن در قالب گروه‌های متعدد و هر گروه به رهبری یك نفر كه لباس‌های فاخر و سنتی پوشیده در محله‌های مسلمانان‌نشین كه در غنا «زنگو» نامیده می‌شود به راه افتاده و هم‌زمان اشعار اجاوندو را می‌خوانند. فردی كه نقش رهبری را بر عهده دارد بر ماكت‌های اسب یا شتر سوار شده و در جلوی جماعت به حركت در می‌آید.
متن اشعار اجاوندو به زبان هوسا و ترجمه فارسی آن بدین شرح است:
«اجاوندو اجایه -  اجاوندو اجایه- ابی شو  موكاما
مون بی شی!   مون گاجی!
بابون سو الحسن یا طوبی                   بابون سو الحسین  یا طوبی
یا طوبی  بی لگیمو یا طوبی                آگون گروسی   یا طوبی
امری شی  یا طوبی                          گوبه ده كارا   یاطوبی
جی ویره  كارا    یاطوبی                 ابی شی   موكاما
مون بی شی  -  مون گاجی»
«علی(ع)  او پدر الحسن(ع) و پدر الحسین(ع) است. دنبالش برویم و او را بگیریم، دنبالش كنیم تا با ما باشد، محكم دامنش را بگیریم، به او متوسل شویم، ردایش را بگیریم تا در بین ما بماند، نگذاریم از بین ما برود، برویم دنبالش و او را بگیریم، او پدر الحسن است، بهترین مسلمان است،  او پدر الحسین است، بهترین مسلمان است. او با اسلام بزرگ شده است، او از دوران كودكی مسلمان بوده، برویم دنبالش و او را بگیریم تا از بین ما نرود».
مردم غنا ضمن استقبال از مراسم اجاوندو كه تا پایان ماه مبارك رمضان ادامه دارد، هدایایی به هر یك از گروه‌های اجراکننده این سنت تقدیم می‌کنند.  
پایبندی مسلمانان مالكی‌مذهب و تیجانی‌مسلك كشورهای غرب آفریقا به مراسم سنتی اجاوندو و سایر آئین‌های دینی جایگاه ویژه اهل بیت(ع) در بین مردم تشنه به معارف اسلام ناب محمدی را نشان می‌دهد.