امرالله احمدجو، کارگردان سینما و تلویزیون، در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایکنا درباره چگونگی و چرایی ساخت سریال‌های تاریخی اظهار کرد: امروز در اکثر کشورهایی که در صنعت فیلم و سریال‌سازی فعالیت می‌کنند، پرداختن به موضوعات تاریخی یکی از اولویت‌های ویژه است. برای مثال در کره جنوبی به واسطه سریال‌های متعدد تلویزیونی نوعی فرهنگ و تاریخ‌سازی در این کشور انجام شده است، در صورتی که بسیاری از این روایت‌ها به لحاظ تاریخی حقیقت ندارند. این سریال‌ها به وفور در تلویزیون ایران هم روی آنتن می‌رود و مخاطبان خاص خود را دارد. البته باید از این نکته بگذریم که کیفیت این کارها چگونه و در چه سطحی است.
وی افزود: ترکیه هم طی در یک یا دو دهه اخیر، توجه ویژه‌‌ای به سریال‌سازی معطوف کرده است، هرچند این کشور در گذشته نیز در حوزه سینما فیلمسازان خوبی داشته است، اما این روزها سریال‌های ترکیه‌ای نه تنها در ایران، بلکه در منطقه طرفداران خاص خود را دارد و درآمدزایی قابل توجهی را برای این کشور به ارمغان آورده است. نکته دیگر اینکه اخیراً آنها نگاهی ویژه به موضوعات تاریخی پیدا کرده‌اند. از سریال «حریم سلطان» می‌توان به عنوان نمونه یاد کرد که در ایران هم بینندگان فراوانی داشت!
این فیلمساز تأکید کرد: آثاری چون حریم سلطان صرفاً سرگرم‌کننده نیستند، بلکه آگاهانه جریانی خاص را دنبال می‌کنند که برگرفته از گرایش به فرهنگ و تمدن‌سازی برای تاریخ ترکیه است، اما متأسفانه صنعت سریال‌سازی در ایران به خصوص در حوزه تاریخی به طور متداوم دنبال نشده است. دلیل این مسئله هم در مدیریت متغیر صدا و سیما تبلور می‌یابد، چون با تغییرات مدیریتی سیاست‌های تولید هم شکل متفاوتی به خود می‌گیرد.
مدیران خنثی آفت سینما و تلویزیون
کارگردان سریال «روزی روزگاری» درباره رویکرد خنثی از طرف مدیران در سینما و تلویزیون گفت: نتیجه رویکرد خنثی در این حوزه را در آینده خواهیم دید. سابقه فیلم و سریال‌سازی در کشور بیش از کشورهایی چون کانادا یا استرالیاست، اما آنها 40 سال پیش به این نتیجه رسیدند که امکان رقابت با هالیوود را ندارند. برای همین با توجه به رواج شبکه‌های متعدد تلویزیونی، آنها بر سریال‌سازی متمرکز کردند. در همین راستا با شناسایی اهدافشان در پی تجهیز امکانات خود برآمدند و به مرور دست به تولیداتی زدند که حتی مورد توجه مخاطبان ما نیز قرار گرفت، اما باید سؤال کرد که آیا سریال‌های ساخت ایران در کشورهای دیگر مخاطب دارند؟
احمدجو با بیان اینکه رواج سریال‌های ترکی نشئت گرفته از کم‌کاری خودمان است، گفت: تهاجم فرهنگی هم یکی از نکاتی است که باید به آن توجه کرد. از نظر قانون ماهواره در کشور ممنوع است، اما کمتر خانه‌ای در تهران ماهواره ندارد. این گسترش به چه علت رخ می‌دهد؟ اگر برنامههای سرگرم‌کننده کافی پخش می‌شد مردم به سریال‌های ترکیه‌ای گرایش پیدا می‌کردند؟ مسلماً جواب خیر است، اما به جای اینکه به خود بیاییم و با همت همه‌جانبه در امر تولید فعال باشیم، راه مقابله با محصولات ماهواره‌ای را تنها به ناسزاگویی محدود کرده‌ایم، اما آیا این روش مثمرثمر است و راهکار مقابله با آن چیست؟ فکر می‌کنم ملزم هستیم که اتاق فکری داشته باشیم تا در آن تصمیمات کارشناسانه اتخاذ شود. در این میان باید مدیران شایسته را حفظ کرد و مدیران لایق و خلاق را جایگزین مدیران فعلی کرد تا بتوانند با ایده‌های نو و حمایت از آنها برنامههای سیما را تقویت کنند.
میرباقری باید «محمد رسول الله(ص)» را می‌ساخت
وی متذکر شد: بهترین مثال درباره تصمیم‌گیری‌های نادرست سینمایی ساخت فیلم سینمایی «محمد رسول الله(ص)» است. این فیلم می‌توانست جای «الرساله» را در دنیا بگیرد، اما نه تنها به این خواسته دست نیافت، بلکه در داخل کشور هم به هیچ وجه از آن استقبالی به عمل نیامد. دلیل این اتفاق چیست؟ چرا کاری که از وجود بهترین عوامل دنیا بهره گرفته است نتوانست موفق عمل کند؟ دلیل این مسئله انتخاب نادرست کارگردان است. با تمام احترامی که برای مجید مجیدی قائل هستم، باورم این است که اگر فردی چون داود میرباقری پشت دوربین قرار می‌گرفت قطعاً اتفاقات خوبی در این زمینه رخ می‌داد. مجیدی فیلمساز بسیار خوبی است، اما در حوزه‌ای که تخصص اوست. این گفته درباره مدیران هم صدق می کند. به همین جهت می‌توانید حدس بزنید دلیل عدم موفقیت ما در حوزه فیلمسازی چیست.
کارگردان سریال «تفنگ سرپر» با اشاره حضور معدود مدیران موفق در سینما و تلویزیون تأکید کرد: وقتی از عدم تخصص مدیران سینما و تلویزیون سخن می‌گوییم این گونه نیست که در 4 دهه گذشته هیچ گاه مدیر شایسته‌ای نداشته‌ایم، زیرا افرادی چون محمد بهشتی و فخرالدین انوار نیز در سینما حضور داشته‌اند که ثمره کارشان رشد تولیدات سینمایی در ایران بود، اما این اتفاق دیگر رخ نداد، به ویژه در تلویزیون این فقدان را بیشتر احساس می‌کردیم.
مفهوم و شکل روایی کیفیت فیلم یا سریال‌هایی دینی را مشخص می‌کند
این فیلمساز در پاسخ به این سؤال که در تولید فیلم یا سریال مذهبی صرفاً ساخت اثر درباره شخصیت‌های دینی اهمیت دارد یا اشارات و مفاهیم دینی گفت: شکی نیست که مفهوم اهمیت بیشتری دارد، اما شکل روایت را هم نمی‌توان نادیده گرفت. برای توضیح بیشتر از «مختارنامه» نام می‌برم. این مجموعه تلویزیونی ائمه اطهار(ع) یا پیامبران را محور قرار نداده است، اما آن چیزی که روایت می‌کند ریشه در عاشورا دارد. در کنار این معنای عظیم، شکل روایی بسیار خوبی نیز برای اثر انتخاب شده بود. در نتیجه این سریال تبدیل به یکی از پرمخاطب‌ترین برنامههای تلویزیون شد که همواره مخاطبان خاص خود را دارد.
وی درباره پرداختن به اشتراکات دینی در آثار سینمایی و تلویزیونی گفت: وقتی سریالی یا فیلمی در حوزه تاریخ اسلام تولید می‌شود، باید در ابتدا نقطه هدف را مشخص کنیم. اگر هدفمان در تولید به مسلمانان شیعه محدود می‌شود، پس باید در همان حوزه کار کنیم، اما اگر چشم به جهان اسلام داریم، باید به اشتراکات مذهبی توجه کنیم، چون نمی‌شود دیگران را نادیده گرفت و انتظار داشت آنها از آثارمان استقبال کنند. بهترین مثال در این زمینه فیلم الرساله مصطفی عقاد است که با پرداختن به اشتراکات مذهبی توانست در میان مخاطبان ماندگار شود، اما فیلم پرهزینه‌ای چون «محمد رسول الله(ص)» حتی در داخل هم با استقبال خوب مخاطبان مواجه نشد.
گفت‌و‌گو از داود کنشلو
انتهای پیام