چاووشخوانی، سنتی دیرین برای خبردار کردن است. چاووشان که جارزنان یا پیشاهنگان کاروان بودند، خبر حرکت یا بازگشت قافله و بعدها آغاز ماه عزا را با صدای بلند و اغلب در دستگاه چهارگاه، تنها یا بهصورت جمعخوانی اطلاع میدادند. در حال حاضر، چاووشخوانی زیارت، رونق و رواج گذشته را ندارد، ولی چاووش محرم احیا شده است و به هر مراسم پیشواز از محرم اطلاق میشود. چاووشخوانها در طلیعه محرم در کنار سقاخوانها، گاه بر بام خانهها، گاه در تکایا و گاه در کوی و برزن بانگ میزنند و از رؤیت هلال ماه نو و رسیدن قافله حسینی به کربلا خبر میدهند.
علمکشی، علامتکشی یا علمگردانی نیز از سنتهای رایجی است که در عزاداری محرم اجرا میشود و براساس آن، علمها از محل نگهداری خود در هیئتهای عزاداری خارج و در معابر گردانده میشوند.
زهراسادات محمدی