مخاطب مطبوعات و رسانه در نوع مواجهه با پیام رسانه‌ای به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند که سطح هوشمندی و تأثیرگذاری، ضعف و آسیب‌پذیری هر دسته را تعیین می‌کند.
رسانه‌خوان‌ها: این دسته در نسبت با رسانه در نقش مصرف‌کننده عمل می‌کنند و سریعاً تحت تأثیر پیام‌های رسانه‌ای از هر نوعش (خبر، فیلم و مطبوعات) قرار گرفته و به تعبیری نسبت به محتوا و حتی فرم رسانه، شرطی می‌شوند. این تیپولوژی عادت به مصرف خبر دارد و به دلیل ابتلای شدید به رسانه دچار شرطی‌سازی و انفعال شده است.
رسانه‌دان‌ها: این گروه از اهالی رسانه، در مصرف رسانه‌ای هوشمندانه عمل کرده و به چرایی‌ها و چگونگی‌های پیام می‌پردازند. اهل تحلیل بوده و مواجهه پرسشگرانه با پیام‌های خبری و سریالی و ... برقرار می‌کنند. لاک دفاعی ندارند، اما خوش‌بین هم نیستند و به فرایند پنجگانه (۱. چه کسی، ۲. چه پیامی را، ۳. چگونه و با چه تکنیک و ابزاری ۴. برای کدام تم و زمینه و مخاطبی و ۵. با چه هدف و سطح تأثیری) ملتزم هستند. این تیپ از افراد اگر مراقبت نورزند و حس و حال کنشگری نداشته باشند، به سمت تفکر انتقادی مطلق و پایگاه رفتاری سلبی سوق پیدا می‌کنند.
رسانه‌بان‌ها: این گونه از افراد علاوه بر تحلیل و دروازه‌بانی پیام (Gatekeeping) و برخورد فعال با محصولات رسانه‌ای، اهل تبیین و روشنگری و دیده‌بانی هم هستند. در واقع وجه تمایز این طیف از اهالی رسانه با نوع دوم در حس مسئولیت‌پذیری و گره زدن فاز تحلیل به تبیین و نهایتاً جریان‌سازی است. این تیپ از افراد از نظر نظام رفتاری از تعادل و ثبات بیشتری برخوردارند و دانش و کنش را در موقعیتی گره می‌زنند.
انتهای پیام