به گزارش ایکنا، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان صبح امروز، دوشنبه پنجم خردادماه در نشست خبری هفتگی با خبرنگاران، ضمن تشریح تحولات هفته گذشته، گفت: برگزاری مجمع گفتوگوی تهران یک رویداد مهم بود و فرصتی برای همفکری و هماندیشی درباره آخرین تحولات بینالمللی به ویژه با تمرکز بر تحولات منطقه و آینده روابط بینالملل فراهم شد که تعداد قابل توجهی از مقامات فعلی و سابق از کشورهای مختلف از 5 قاره در این رویداد شرکت کردند.
وی ادامه داد: حضور این میهمانان از کشورهای مختلف نشاندهنده اهمیت این نشست است و بیانگر این است که جمهوری اسلامی ایران برای گفتوگو و تعامل با کشورهای منطقه و بازیگران بینالمللی در راستای تحکیم صلح، ثبات و امنیت بینالمللی اهمیت زیادی قائل است.
بقایی با اشاره به انجام دور پنجم مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا، تصریح کرد: این گفتوگوها روز جمعه گذشته در رم برگزار شد که اطلاعرسانیهای لازم انجام شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه، مهمترین معضل منطقه را استمرار نسلکشی و جنایت در غزه دانست و گفت: این امر دل هر انسان آزادهای را به درد میآورد. شما نمیتوانید درباره منطقه، دیپلماسی و تحولات بینالمللی صحبت کنید اما راجع به نسلکشی که در پیش چشمان ما در حال وقوع است ساکت بمانید.
وی تأکید کرد: همین امروز درآخرین جنایتی که اتفاق افتاد، صهیونیستها مدرسهای را در غزه مورد هدف قرار دادند و قریب به 50 انسان بیگناه به شهادت رسیدند. این جنایات در راستای نسلکشی است که طی دو سال گذشته تشدید شده است اما باور ما این است که این نسلکشی از 1948 و از روز نکبت، شروع شد و متأسفانه با سکوت و حتی حمایت فعالانه آمریکا و برخی از کشورهای غربی این روند ادامه پیدا کرد و در دو سال گذشته به شیوهای هولناک شدت گرفت. به طوری که بیش از 60 هزار انسان بیگناه تا کنون به شهادت رسیدهاند.
بقایی اظهار کرد: هر انسانی در غزه به نوعی از این نسلکشی آسیب دیده است. تعداد کودکان یتیم و کشته شده بالغ بر 16 هزار تن است. همچنین روز گذشته خبری آمد که خانواده 9 نفره یک پزشک در غزه به طرز فجیعی مورد حمله قرار گرفتند و همگی جان خود را از دست دادند. همه اینها نمونههای روشنی از فاجعه در غزه است که باعث شرم انسان و انسانیت است و فکر میکنم منطقه ما هیچگاه این جنایت را فراموش نخواهد کرد. به ویژه همدستی و مشارکت طرفهایی که آگاهانه با ارائه تسلیحات و کمکهای مالی و همچنین ایجاد نوعی سپر دیپلماتیک و اطمیناندهی نسبت به ادامه بیکیفری برای جنایتکاران، موجب میشوند تا این جنایات تداوم پیدا کند.
وی درباره اقدامات وزارت خارجه در خصوص درباره بازداشت خانم اسفندیاری در فرانسه ادامه داد: وزارت خارجه، فارغ از اینکه کجا و چه فردی از ایرانیان در نقطهای از دنیا مورد آزار یا تضییع حقوق قرار گیرد، وظیفه قانونی و اخلاقی خود میداند که به آن ورود کند. همان یکی، دو هفته اول بازداشت خانم اسفندیاری، این موضوع در نشستها مطرح شد و در طول این چند ماه نیز مستمراً بنده پاسخگوی خبرنگاران بودم و سؤالاتی از سوی رسانههای مختلف درباره وضعیت ایشان مطرح میشد.
بقایی تصریح کرد: سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاریس از همان ابتدا پیگیر موضوع بود؛ هم با ارسال یادداشت رسمی و هم با حضور در وزارت خارجه فرانسه. در اینجا نیز همکاران کنسولی، بخش دوجانبه و حقوقی پیگیر موضوع بودند اما واقعیت این است که بازداشت خانم اسفندیاری نمونهای از بازداشت خودسرانه و غیر قانونی است؛ زیرا هیچ اتهام مستدل و مبتنی بر قانون علیه ایشان اقامه نشده و صرفاً به دلیل اینکه ایشان از مردم فلسطین اعلام حمایت کرده و با نسلکشی در فلسطین مخالفت کردهاند، بازداشت شدند.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: آخرین وضعیت این است که با پیگیریهای مستمر، با دیدار کنسولی با ایشان موافقت شد. تا کنون، دو نوبت همکاران در سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاریس موفق به دیدار با ایشان شدهاند اما معتقدیم بازداشت ایشان اساساً ناعادلانه و غیرقانونی است. لذا درخواست روشن ما از دولت فرانسه این است که هرچه سریعتر تمهیدات لازم را برای آزادی ایشان اتخاذ کند.
وی تأکید کرد: نفس بازداشت خانم اسفندیاری خود گویای رویکرد دوگانه فرانسه در قبال حقوق بشر است. از یک سو، شاهد تداوم نسلکشی و کشتار انسانها در غزه هستیم و بهجای اینکه به پیشبرد روند قضایی و کیفری در دیوان بینالمللی کیفری کمک شود، متأسفانه افرادی را در معرض محدودیت قرار میدهند که از سکوهای مختلف و رسانهها برای بیان واقعیتهای موجود در غزه استفاده میکنند. این اقدام صددرصد مغایر با موازین حقوق بشری و به نوعی ترویج خشونت و پذیرش نسلکشی در غزه است.
بقایی درباره اقدامات دولت فرانسه در هفته گذشته و شکایت علیه ایران در دیوان بینالمللی دادگستری و موضعگیری وزارت خارجه در این باره اظهار کرد: واقعیت این است که ما از این اقدام فرانسه متعجب شدیم. تصور نمیکنیم با فرانسه یا هیچ دولت دیگری درباره اجرای تعهدات وفق کنوانسیون روابط کنسولی اختلافی داشته باشیم. ایران کاملاً متعهد به اسناد و معاهدات بینالمللیای است که در آن عضویت دارد و خود را ملزم به ایفای تعهدات وفق امور بینالملل میدانیم. تصور میکنیم اتفاقی که افتاد و فرانسه تصمیم گرفت نزد دیوان بینالمللی دادگستری علیه ایران اقامه دعوا کند، در بهترین حالت، نوعی استفاده ابزاری از یک نهاد حقوقی و دادگستری است. لذا فکر نمیکنیم این کار مفید باشد.
وی بیان کرد: همیشه گفتهایم، آماده هستیم اگر هم احیاناً حرف یا موضوعی درباره اجرای مفاد کنوانسیون روابط کنسولی وجود دارد، با طرف فرانسوی گفتوگو کنیم. در عین حال، هنگامی که دعوایی در دیوان بینالمللی دادگستری اقامه شود، قاعدتاً باید بهصورت جدی و طبق مقررات مربوطه از خود دفاع کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سناریو و ادعای کشورهای اروپایی مبنی بر اینکه ایران از مذاکرات به دنبال وقتکشی و اختلافافکنی بین آمریکا و اروپاست، گفت: خوب است درباره خبرسازیها یا گزارشهای رسانهای پیرامون موضوع مذاکرات و ارتباط ایران و اروپا و همچنین مذاکرات بین ایران و آمریکا، بگویم که منابع اولیه انتشار این اخبار را حتماً بررسی کنید. بسیاری از این خبرسازیها از منابع وابسته به رژیم صهیونیستی است که کاملاً هدفمند و با هدف تخریب فرایند مذاکرات تولید و منتشر میشوند. درباره این خبر خاص، مشخص است که هم نادرست است و هم هدف آن کاملاً منفی است.
بقایی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در این چند هفته نشان داده که هیچگاه به دنبال اتلاف وقت نبوده است. حتی در هفتههای گذشته، در پاسخ به این سؤال که چرا مذاکرات بهصورت هفتگی انجام میشود، عرض کردم از نظر جمهوری اسلامی ایران، مشکلی برای ادامه طولانیتر مذاکرات نداریم و آمادگی داریم وقت بیشتری صرف کنیم اما قاعدتاً این موضع ماست و طرف مقابل نیز باید در این باره تصمیم بگیرد.
سخنگوی امور خارجه گفت: برای همه روشن است که ما بهصورت جدی، هدفمند و با نیت رسیدن به یک تفاهم عادلانه، منصفانه و مبتنی بر واقعیات وارد این روند شدیم. جدیت خود را در این فرایند نشان دادهایم. بنابراین فکر میکنم در نفس این گزارش باید تردید کرد. اگر هم صحت داشته باشد، نشان میدهد برخی از طرفهای اروپایی همچنان بر ادامه رویکرد غیرسازنده خود برای دخالت دادن مسائلی که با سایر طرفها دارند اصرار دارند. ما همیشه طرفهای اروپایی را به رویکرد سازنده در روندهای مذاکراتی دعوت کردهایم.
وی درباره ادامه گفتوگوها با اروپاییها از اعلام آمادگی ایران خبر داد و اظهار کرد: زمان و مکان این گفتوگوها قاعدتاً باید در مشورت بین همکاران من در وزارت امور خارجه و طرف اروپایی تعیین شود.
بقایی در پاسخ به پرسشی درباره توافق راهبردی بین ایران و روسیه در زمینههای مختلف و آخرین وضعیت شراکت راهبردی بین دو کشور گفت: موافقتنامه مشارکت راهبردی ایران و روسیه پیشتر توسط دومای روسیه تصویب شده است و ما نیز با قید فوریت آن را در دستور کار قرار دادیم. همین هفته نیز در مجلس شورای اسلامی تأیید شد و برای بررسی و تأیید به شورای نگهبان ارسال شده است. بنابراین، پس از تأیید شورای نگهبان، این موافقتنامه در حکم قانون خواهد بود و روند اجرایی آن عملاً آغاز میشود. معمولاً در چنین موافقتنامههایی زمانی برای تبادل اسناد تصویب بین دو کشور مشخص میشود. ازاینرو، با توجه به روندی که آغاز شده، فکر میکنم در هفتههای آینده شاهد اجرایی شدن این موافقتنامه باشیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تسریع تعاملات میانکشوری از طریق پیوند استانهای کشور با همتایان فرامرزیشان و شکلگیری ارتباطات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی میان مرزنشینان، اظهار کرد: موضوع استفاده از ظرفیتهای استانها، بهویژه استانهای مرزی، برای تقویت پیوندهای تجاری و اقتصادی بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همسایه، از همان روز رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی به وزیر امور خارجه مطرح بود. وزیر این موضوع را یکی از محورهای کاری خود اعلام کرد و دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه مأمور شد این موضوع را با جدیت پیگیری کند. ظرفیتهای مناسبی در استانهای مرزی و همچنین در دیگر استانهایی که از گذشته با کشورهای همسایه روابط خوبی داشتند، وجود دارد.
وی ادامه داد: نشست شیراز، نخستین نشست از مجموعه جلساتی است که قرار است در سال ۱۴۰۴ برگزار کنیم. فکر میکنم حدود چهار نشست دیگر نیز در مراکز استانها برگزار خواهد شد. هدف، کمک به شناسایی ظرفیتهای بالقوه و بالفعل استانها در حوزههای تجاری، اقتصادی، گردشگری و فرهنگی و همچنین تسهیل برقراری ارتباط میان بازرگانان استانها با کشورهایی است که پیشتر با آنها مراودات اقتصادی داشتهاند یا ایجاد ارتباطات جدید با دیگر کشورها.
بقایی در پاسخ به پرسشی دیگر درباره گزارشهایی مبنی بر استفاده رژیم صهیونیستی از غیرنظامیان فلسطینی به عنوان سپر انسانی، تصریح کرد: این گزارشها واقعیت دارد و موضوع عجیبی نیست. این اقدام در ادامه جنایتهایی است که طی سالهای گذشته از سوی رژیم صهیونیستی صورت گرفته و نمونههایی از آن را در ابتدای بحث اشاره کردم. این گزارشها نیز از منابع طرف رژیم صهیونیستی منتشر شدهاند، بنابراین نباید در صحت آن تردید کرد. متأسفانه، این مسئله نیز بخشی از برنامه سازمانیافته اسرائیل برای نسلکشی مردم فلسطین و غزه است.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: بدون تردید، استفاده از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی، طبق معاهدات بشردوستانه بینالمللی و کنوانسیونهای چهارگانه ژنو ۱۹۴۹ و همچنین اساسنامه دیوان بینالمللی کیفری، بهصراحت جنایتی شنیع و در شمار جنایات جنگی تلقی میشود. در این زمینه، نهادهای بینالمللی، دیوان بینالمللی کیفری، سازمان همکاری اسلامی و سایر نهادهای حقوق بشری، از جمله شورای حقوق بشر، موظفند این موارد را مستند کنند تا با امید به اینکه دیر یا زود این جنایات در یک دادگاه بینالمللی مورد رسیدگی قرار گیرد، جنایتکاران پاسخگو باشند.
وی درباره جلسه آتی شورای حکام و رویکرد جمهوری اسلامی ایران در قبال آژانس بینالمللی انرژی هستهای تأکید کرد: رویکرد ما با آژانس همواره سازنده بوده است. ما به عنوان عضوی از این نهاد، همواره بر تعامل مبتنی بر تعهدات تأکید داشتهایم. اجرای تعهدات از دیدگاه ما موضوعی اصولی است که در برهههای مختلف، صرفنظر از برخی رویکردهای سیاسی تحمیلشده بر آژانس، با جدیت دنبال شده است.
بقایی به سفر اخیر معاون آژانس بینالمللی انرژی هستهای و دیدار او با مسئولان سازمان انرژی اتمی ایران اشاره کرد و گفت: دستور کار این دیدار ادامه همکاریهای متعارف میان ایران و آژانس بود. درباره گزارش جامع نیز باید بگویم که انتظار ما از مدیرکل آژانس این است که وظایف خود را بدون تأثیرپذیری از فشارهای سیاسی برخی طرفها که بارها نشان دادهاند در استفاده ابزاری از نهادهای بینالمللی ابایی ندارند، انجام دهد. قطعاً رویکرد و نقش آژانس در حفظ و تداوم همکاری سازنده با ایران و نیز جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی برخی اعضای آژانس اهمیت بسزایی دارد.
بقایی درباره خروج زودهنگام ویتکاف از میانه دور پنجم مذاکرات اظهار کرد: طرح این موضوعات چندان ارزش صرف وقت ندارد، چرا که بخشی از سرگرمیهای رسانهای حول این موضوعات شکل گرفته است. از ابتدا مشخص بود مذاکرات چه ساعتی آغاز و چه ساعتی پایان مییابد. طبیعی است که هر یک از طرفهای مذاکره، برنامهها و مسئولیتهای دیگری نیز دارند که باید به آنها بپردازند. برای ما روشن بود که طبق برنامه مذاکرات را آغاز و طبق برنامه نیز خاتمه دادیم. در پایان گفتوگوهای غیرمستقیم با طرف آمریکایی، حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه با وزیر امور خارجه عمان جلسه داشتیم تا درباره بحثهای انجامشده در همان روز و مسیر آینده گفتوگو تبادلنظر کنیم. بنابراین بسیار طبیعی بود که تا زمان لازم در محل مذاکرات باقی بمانیم.
خبر در حال تکمیل است.
انتهای پیام