محمود لطفی‌نیا، قاری بین‌المللی و داور مسابقات در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) در مورد لزوم گرایش قاریان به سمت حفظ قرآن کریم به یکی از احادیث رسول اکرم(ص) اشاره کرد و گفت: رسول الله(ص) در حدیث شریفی می‌فرمایند «الحَافِظُ لِلقُرآنِ العَامِلُ بِهِ مَعَ السَّفَرَةِ الکِرَامِ البَرَرَةِ» یعنی کسی که عمل به قرآن می‌کند با فرشتگان مقرب الهی همنشین و همراه است. حفظ قرآن فضیلت بسیار بزرگی است و توفیق بسیار بزرگی را به همراه دارد.
بزرگترین زینت قاری قرآن، حفظ آیات الهی خواهد بود
وی افزود: قاری که با قرآن انس دارد، بزرگترین زینت را برای خود خواهد داشت که حفظ کل قرآن باشد و در آن حین به ترنم آیات الهی بپردازد، این یک زینت معنوی و توفیق الهی برای او در ارائه بهتر آیات الهی به مخاطب و ارتباط برقرار کردن حسی با آیات الهی است و این امر در بحث تلاوت بسیار مؤثر خواهد بود.
تأثیر حفظ قرآن بر قرائت
این قاری بین‌المللی کشور با بیان اینکه حافظ بودن قاری قرآن تسلط او را در ارائه آیات بیشتر می‌کند، تصریح کرد: این امر باعث خواهد شد تا در اجرای سیاق آیات از حیث حسی به او کمک شود. این کمک بیشتر در بحث حسی و معنامحوری خواهد بود، بنابر این از هر حیث حفظ قرآن برای قاری قرآن نه تنها مفید، بلکه می‌تواند ضروری هم باشد.
لطفی‌نیا بیان کرد: متأسفانه چون در دهه‌های گذشته حفظ قرآن چندان در بین نسل قدیمی‌تر قاریان قرآن رایج نبود، گرایش به این سمت کمتر بود و نسل‌های اول و دوم به صورت حرفه‌ای کمتر به سمت حفظ قرآن کریم رفتند و تا حدودی جذابیت‌های قرائت آنها را به خود مشغول کرد.
وی با بیان اینکه حافظ قرآن نبودن قاریان ایرانی بهانه‌‌هایی را به دست فعالان قرآنی کشورهای عربی داده است تا فعالیت‌های قرآنی در کشور را کم رنگ عنوان کنند، گفت: اگر بخواهیم بیش از این توفیقاتی که در حال حاضر نظام جمهوری اسلامی و جوانان در عرصه قرائت قرآن و مسابقات قرائت قرآن در جهان پیدا کرده‌اند، حرف بیشتری در این عرصه در جهان اسلام داشته باشیم و این بهانه جویی‌ها را از بین ببریم باید قاریان کشورمان به سمت حفظ قرآن کریم بروند.
تلاش‌هایی که در این زمینه صورت گرفته است
این پیشکسوت قرآنی کشورمان بیان کرد: البته تمهیداتی در برنامه‌ریزی‌ها برای ارزیابی قاریان و امتیازدهی به آنها رخ داده است و در سال‌های آینده نیز مسابقات قرآن به این سمت و سو گرایش پیدا خواهد کرد. به اعتقاد من جوانان در کنار کلاس‌های یادگیری قرآن کریم بهتر است اول پایه‌های قرائت قرآن که یکی از آنها حفظ قرآن است مورد توجه قرار دهند.
لطفی‌نیا با اشاره به اینکه مؤسساتی که مکلف به آموزش قرآن هستند باید مبنای کار خود را بر حفظ و آموزش تجوید قرار دهند در پاسخ به این سؤال که در حال حاضر چنین مؤسساتی وجود دارد یا خیر، افزود: به صورت رسمی چنین برنامه‌ای در آموزش‌ها نیست، کودکان و نوجوانان که به مؤسسات مراجعه می‌کنند، ناگزیر بخشی از آموزش‌هایی که به آنها ارائه می‌شود آموزش حفظ سوره‌های کوچک قرآن است، این امر می‌تواند با یک برنامه تدریجی و دراز مدت به صورت برنامه‌هایی برای حفظ قرآن همراه با تلاوت در بیاید. در این راستا باید تهمیداتی فراهم شود و کم کم تعداد بیشتری از جوان‌هایی که علاقه‌مند به هنر تلاوت هستند به سمت حفظ قرآن نیز بروند.
نقش اساتید
وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به این سؤال که اساتید قرائت قرآن کریم تا چه میزان در گرایش قاریان جوانتر به سمت حفظ قرآن کریم می‌توانند، مؤثر باشند، گفت: همیشه یکی از حسرت‌هایی که همراه من بوده است این بوده است که به صورت حرفه‌ای به حفظ قرآن کریم نپرداختم، اگر الان توفیقی حاصل شود یکی از کارهایی که به آن خواهم پرداخت حفظ قرآن کریم است بدون اینکه توقعی از جایی داشته باشم.
این استاد برجسته قرآنی تصریح کرد: فعلاً اساتید قرآنی تنها در حد یک مشوق می‌توانند جوانان را به این سمت گرایش دهند، اساتید قرآنی به ارزش حفظ قرآن کریم در کنار تلاوت آن واقف هستند و من نیز تنها می‌توانم توصیه داشته باشم. البته اعتقاد دارم که توصیه باید همراه با عمل باشد، من به نوبه خودم بخش‌هایی از قرآن را حفظ کرده‌ام اما از حفظ نمی‌توانم تلاوت داشته باشم چرا که این امر توانایی خاصی را می‌طلبد.
لطفی‌نیا خاطرنشان کرد: وظیفه ما این است که عقلاقه‌مندان به فعالیت‌های قرآنی را که در جلسات آموزشی حضور می‌یابند به امر حفظ قران کریم توصیه کنیم و یا اینکه مؤسسات و دست اندرکاران برنامه‌های آموزشی قرآن که به امر آموزش خدمت می‌کنند، قاریان را به سمت حفظ قران کریم سوق دهند.
ورود به فعالیت‌های قرآنی با حفظ شروع شود
وی در ادامه در پاسخ به این سؤال که ورود به عرصه فعالیت‌های قرآنی با حفظ قرآن کریم باشد بهتر است یا تلاوت، گفت: این بستگی به ظرفیت افراد دارد، به اعتقاد من حفظ قرآن ارجحیت دارد، حفظ کل قرآن توفیق می‌خواهد و هر کسی به این مهم نمی‌رسد. این به این معنا نیست که قرائت قرآن توفیق نمی‌خواهد، اما حفظ کل قرآن توفیق بزرگتری است که به هر کسی داده نمی‌شود. به اعتقاد من حفاظ قرآن کریم باید قدر این نعمت را بدانند و خودشان باعث ترویج حفظ قرآن کریم شوند. قاریان نیز توفیقی که دارند این است که با استفاده از صدای خوش می‌توانند در تبلیغ و ترویج قرآن کریم مؤثر باشند.
این پیشکسوت قرآنی کشورمان در پایان با بیان اینکه حتماً مساوی با قرائت قرآن باشد، حفظ قرآن کریم به تنهایی یک فضیلت است و در گذشته افراد بسیار زیادی را داشته‌ایم که قرآن کریم را حفظ کرده بدون این صدایی خوش داشته باشند و بخواهند وارد عرصه تلاوت شوند. حفظ قرآن کریم دارای بهره‌های بسیار زیادی جه در مسائل علمی و چه در مسائل دیگر همچون تفسیر و معارف الهی برای تقویت بنیه ایمانی افراد دارد. یکی از اهدافی که می‌تواند به گسترش و پیشبرد فرهنگ قرآنی کمک کند این است که قاری قرآن حافظ قرآن کریم نیز باشد.