حجت‌الاسلام والمسلمین مسعود ادیب در گفتوگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) با اشاره به اینکه اسلام دینی است که علاوه بر مساله فردی تقرب فرد به خداوند، به حیات اجتماعی او نیز توجه دارد، گفت: کلیت حیات اجتماعی انسان باید در مسیر بندگی وعبودیت قرار گیرد، گرچه جزییات ممکن است در طول زمان و جوامع مختلف به اشکال مختلف رقم بخورد.
ادیب گفت: نماز‌جمعه به عنوان عبادت دسته‌جمعی ابعاد فردی، عبادی و اجتماعی، عمومی جامعه و فرهنگ اسلامی را در خود دارد، بنابراین نماز‌جمعه نمونه و الگویی از تفکر اسلامی است.
وی افزود: در اکثر ادیان، نگاه عبادت دسته‌جمعی که ناظر به بعد عبادی، قربی و بعد اجتماعی و فرهنگ جامعه‌ساز ادیان است وجود دارد و در تعریف دین برخی شاخص اجتماعی را به عنوان یکی از معیارهای مشترک میان ادیان تعریف کردند که البته در اسلام بارزتر است.
این استاد دانشگاه در ادامه گفت: امام‌جمعه از طرفی به عنوان سمت حکومتی تلقی می شود یعنی بنابر فرهنگ شیعی و کسانی که نظریه ولایت‌فقیه را پذیرفته اند، امام‌جمعه باید مجتهد جامع‌الشرایط باشد و یا از سوی کسی که مجتهد است و این شرایط را دارد انتخاب شود.
وی با یادآوری این نکته که حساب ولی‌فقیه یا حکمران اسلامی از دولت جداست، گفت: دولت به معنای قوه‌مجریه و سایر نهادهای حکومتی معروض تغییرات زمان‌مند، حوادث روز، دسته‌بندی‌ها و جناح‌بندی‌ها هستند که طبیعی است اما حاکم اسلامی یا ولی‌فقیه باید فراتر از جناح‌های سیاسی باشد و نقش پدرانه خود را به شکل فرا‌جناحی عمل کند و همه جناح ها او را به عنوان پدر بپذیرند و او نیز در مقابل اینگونه باشد، پس طبعا امام‌جمعه نیز که منصوب ولی‌فقیه است به عنوان پدر و محور وحدت مطرح خواهد شد و به تعبیری نگاه فوق‌جناحی و فرا‌جناحی خواهد داشت.
وی با انتقاد نسبت به برخی موضع گیری ائمه‌جمعه در شهرستان‌ها گفت: متاسفانه در برخی از شهرستان‌ها، شاهد نگاه جناحی امامان‌جمعه در خطبه های نماز جمعه هستیم که این نگاه تضعیف کننده نهاد نماز‌جمعه است.
وی افزود: ائمه‌جمعه، علما و نهاد روحانیت باید فرا‌جناحی باشند و اختلافات سلیقه سیاسی و درگیری‌های سیاسی را در یک مرتبه پایین‌تر از ماموریت خود قرار دهند که اگر این امر صورت گیرد و امام‌جمعه چنین جایگاهی داشته باشد طبعا مستقل از جریانات جاری حکومت خواهد بود و می تواند نقش نصیحت‌گر و مطالبه‌گر حکومت را داشته باشد و به عنوان یک نهاد مدنی بین مردم و حکومت عمل کند.
ادیب در ادامه این گفتوگو به نقش امت و مردم در نماز‌جمعه اشاره کرد و افزود: کسانی که در نماز‌جمعه به عنوان مساله الهی و قربی حاضر می شوند به تکلیف خویش عمل می کنند و کسانی که امکان حضور در این آیین الهی را ندارند باید حرمت نماز‌جمعه را محفوظ دارند.
وی افزود: برای نمونه در هنگام برگزاری نماز‌جمعه، مساجد نماز جماعت برگزار نمی‌کنند و حتی در منازل نیز نماز‌جماعت خوانده نمی‌شود و این به دلیل رعایت حرمت نماز‌جمعه است.
این کارشناس مذهبی گفت: نماز‌جمعه کانون وحدت و پناهگاه همه اقشار جامعه است و امام‌جمعه باید به عنوان کسی که همه افکار و اندیشه‌های مردم در زیر چتر حمایتی او قرار می گیرد عمل کند و در جایی که مساله‌ای با اصل دین و مصالح جامعه در تضاد باشد و در جامعه بر آن موضوع اجماع وجود داشته باشد به نفع جامعه موضع‌گیری کند.
وی در پایان با اشاره به نقش تاثیر گذار حضرت امام(ره) در احیا و رسمیت دادن به نماز‌جمعه گفت: نباید خدمات علما و ائمه‌جمعه‌ای که این بار سنگین را به دوش کشیدند و به شهادت رسیدند را از خاطر برد : کسانی نظیر مرحوم آیت‌الله‌قاضی ، مرحوم آیت‌الله‌‌مدنی، مرحوم آیت‌الله‌دستغیب، مرحوم آیت‌الله‌صدوقی، مرحوم آیت‌الله‌اشرفی‌اصفهانی و بزرگان دیگر خدمات فراوانی در این زمینه انجام دادند و موجب رشد و تعالی جامعه شدند.