به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، نشست آشنایی با مطالعات اسلامی در دانشگاههای آلمان عصر امروز، با ارائه گزارش توسط حمیده محققی و به همت پژوهشکده مطالعات قرآنی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با همکاری انجمن ایرانی مطالعات قرآنی و فرهنگی اسلامی در محل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
حمیده محققی دانشجوی دکتری در دانشگاه بادربورن آلمان که عنوان پایاننامهاش خشونت در قرآن است، در ابتدای گزارشش گفت: من به توصیفی اجمالی از وضعیت مطاعلات اسلامی در آلمان و آسیب و کاستیهایی که در این زمینه وجود دارد خواهم پرداخت.
محققی ادامه داد: من خواهم کوشید مقدماتی از قوانین آلمان در خصوص مطالعات الهیاتی در دانشگاهها و زمینهای که این قوانین برای این فعالیتهای علمی ایجاد کرده است را توضیح دهم.
ارتباط دولت آلمان و مسیحیان
وی افزود: آلمانی کشوری سکولار است و بین دولت و دین جدایی وجود دارد، اما این به آن معنا نیست که همکاری میان دولت و دین وجود نداشته باشد. نهادهای مذهبی از جمله کلیساهای مسیحی در دولت نقش فعالی ندارند، اما در نهادهای اخلاقی ماننند شورای امور اخلاقی که به سیاستگذاری رسانههای دولتی پرداخته و نقش مشاورهای دارند.
وی تصریح کرد: ازسوی دیگر کلیساهای کاتولیک و پروتستان هستند که به تدوین محتوای تعالیم دینی مربوط به کاتولیکها و پروتستانها در مدارس و دانشگاهها پرداخته و نیز صلاحیت مدرسان دینی در مدارس را تعیین میکنند.
محققی با بیان اینکه مخاطب دولت آلمان در مورد موضوعات مربوط به مسیحیت کلیساهای کاتولیک و پروتستان است، گفت: دولت میگوید من دخالتی در مضمون دروس مسیحی اعم از کاتولیک و پروتستان ندارم. دولت وقتی به دخالت در این زمینه میپردازد که یکی از مدرسین و یا مضامین درسی بر ضد قوانین الزامآور باشد که در اینصورت از کلیسای مربوط میخواهد، شخص و یا درس مربوط را حذف کنند.
ارتباط دولت آلمان و مسلمانان
محققی با بیان اینکه آلمان 80 میلیون جمعیت دارد که از این میزان 4.5 میلیون نیز مسلمان هستند، گفت: ارتباط دولت آلمان با مسلمانان با پیچیدگیهایی همراه است. نسل اول مسلمانان که پس از جنگ جهانی دوم وارد این کشور شدند، نیازهای چندان مذهبی نداشتند و اتاقهایی را که ناپیدا هم بود به عنوان مسجد ایجاد کرده بودند، اما با نیاز نسل دوم به تدریس معارف دینی در مدارس، نیاز به تاسیس الهیات اسلامی در دانشگاهها احساس شد.
وی ادامه داد: تا 15 سال پیش هیچ نوع فعالیت علمی که توسط خود مسلمانان درباره اسلام و در آلمان انجام شده باشد، وجود نداشت و مستشرقین این فعالیتها را انجام میدادند.
حقیقی افزود: از 20 سال پیش بود که مسلمانان درخواست کردند که برای ایشان در مدارس دروسی مربوط به اسلام ایجاد شود. اما مشکل فقدان مدرس برای این کار بود.
وی تصریح کرد: مشکل اصلی در این زمینه این است که مسجد بر عکس کلیساهای آلمان اعضا ثبت شده ندارد تا بتواند طرف حساب دولت باشد. مساجد بین خودشان شبکههایی را تشکیل دهند و در ایالت آلمان شواریی را تشکیل دهند که این شورا به نمایندگی از مسلمانان بتواند به تعیین مدرسهای دینی مدراس و تهیه محتوای مرتبط بپردازد.
وی افزود: مانع اصلی که در این زمینه وجود دارد، بیش از آنکه مشکلات فرقهای باشد مشکلات میان اقوام و ملیتهای مسلمانان است. این مساله باعث شده است تا شبکهسازی مساجد به کندی پیش برود و دولت از راههای دیگری استفاده کند.
محقق گفت: در بادربورن میزگردی تشکیل شده است که نمایندگان مسلمان شیعی و سنی حضور دارند که به همکاری میپردازند. متاسفانه این همکاری وقتگیر بوده و دو سال طول کشید تا محتوای دروس مدارس تدوین شود.
وی تصریح کرد: در آلمان این امکان هست که برای هر کودکی زبان مادری نیز تدریس شود، در سالهای آغازین، این معلمان تدریس معارف دینی را عهدهدارد شدند، اما چون خودشان از اسلام اطلاعی نداشتند، دورههای کوتاه مدتی برای ایشان گذاشته شد.
الهیات اسلامی در آلمان بسیار ضعیف است
وی ادامه داد: متاسفانه هدف اصلی گروههای الهیاتی که در دانشگاههای آلمان تاسیس شده است، تربیت مدرس و معلم است و حالت علمی الهیاتی ندارد. هیات مدیرههایی که در 5 دانشگاه آلمانی که در آنهای رشته الهیات اسلامی وجود دارد، بسیار سختگیر هستند و اجازه نوآوری به اساتید را نمیدهند و میتوانم بگویم الهیات اسلامی در آلمان بسیار ضعیف است.
محققی در پایان گفت: از حدود 25 پایاننامهای که در دانشکدههای الهیات اسلامی دانشگاههای آلمان وجود دارد تنها 2 الی 3 پایاننامه در خصوص قرآن است.