به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) از زنجان، از قدیم شنیدیم که میگفتند: «مهمان حبیب خداست» و همیشه سعی میکردیم بهترین پذیرایی را از مهمانان، خوانده یا ناخوانده، داشته باشیم و قطعا این مسئله ریشه در باورهای دینی ما داشته است که سینه به سینه منتقل شده و به ما رسیده است.
مهمان با خود برکت میآورد
پیامبر اکرم پیامبر اکرم (ص) در جاهای مختلفی در مورد برکتی که مهمان با خود میآورد نکاتی را فرمودهاند که از ان جمله میفرماید: «إِنَّ الضَّیْفَ إِذَا جَاءَ فَنَزَلَ بِالْقَوْمِ جَاءَ بِرِزْقِهِ مَعَهُ مِنَ السَّمَاءِ فَإِذَا أَکَلَ غَفَرَ اللَّهُ لَهُمْ بِنُزُولِهِ عَلَیْهِمْ»؛ «وقتی مهمان وارد خانه ای میشود، به همراه او، رزقش هم از آسمان فرو میآید. وقتی مشغول غذا خوردن شد، خداوند متعال، گناهان اهل خانه را میبخشد».
«مَا مِنْ ضَیْفٍ حَلَّ بِقَوْمٍ إِلَّا وَ رِزْقُهُ فِی حَجْرِهِ»؛ «هیچ مهمانی وارد خانه ای نمیشود، مگر آن که رزقش را به همراه خواهد آورد».
«أَنَّهُ قَالَ إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِعَبْدٍ خَیْراً أَهْدَى لَهُمْ هَدِیَّةً قَالُوا وَ مَا تِلْکَ الْهَدِیَّةُ قَالَ الضَّیْفُ یَنْزِلُ بِرِزْقِهِ وَ یَرْتَحِلُ بِذُنُوبِ أَهْلِ الْبَیْتِ»؛ «وقتی خداوند اراده کند که به بندهای خیر عنایت کند، هدیه ای را به سوی او می فرستد». مردم سؤال کردند: «آن هدیه چیست؟» حضرت فرمود: «مهمان، با رزقش وارد می شود و با رفتنش، گناهان اهل خانه را می برد».
«کُلُّ بَیْتٍ لَا یَدْخُلُ فِیهِ الضَّیْفُ لَا یَدْخُلُهُ الْمَلَائِکَةُ»؛ «هر خانه ای که مهمان وارد آن نشود، ملائکۀ خداوند هم وارد آن نمیشود».
عدهای در پذیرایی از مهمان به خود سخت میگیرند و گاهی همین سختگیریها بهانهای برای فرار از مهماننوازی میشود، اما در روایات و منش ائمه اطهار هیچگاه ریخت و پاشهای بیمورد در مهمانیها نبوده و توصیه نشده است به گونهای که امام صادق (ع) میفرماید: «إِذَا دَخَلَ عَلَیْکَ أَخُوکَ فَاعْرِضْ عَلَیْهِ الطَّعَامَ فَإِنْ لَمْ یَأْکُلْ فَاعْرِضْ عَلَیْهِ الْمَاءَ فَإِنْ لَمْ یَشْرَبْ فَاعْرِضْ عَلَیْهِ الْوَضُوءَ»؛ «وقتی برادرت بر تو وارد شد، غذایی پیش روی او بگذار. اگر غذا نداشتی، جرعه آبی برای وی بیاور و اگر نخورد، او را دعوت به وضو کن».
اطعام از روی خودنمایی نهی شده است
اطعام طعام از روی خودنمایی بسیار نهی شده است که پیامبر اکرم (ص) میفرماید: «مَنْ أَطْعَمَ طَعَاماً رِیَاءً وَ سُمْعَةً أَطْعَمَهُ اللَّهُ مِثْلَهُ مِنْ صَدِیدِ جَهَنَّمَ وَ جَعَلَ ذَلِکَ الطَّعَامَ نَاراً فِی بَطْنِهِ حَتَّى یَقْضِیَ بَیْنَ النَّاسِ»؛ «کسی که به خاطر خودنمایی غذایی به مردم بخوراند، خداوند همانند آن غذا را از صدید جهنم به وی خواهد خوراند. و آن غذا را آتشی در شکمش می گرداند تا آن که از قضاوت میان مردم فارغ گردد».
کم شمردن غذا گناه است
پیامبر اکرم (ص) می فرماید: «کَفَى بِالْمَرْءِ إِثْماً أَنْ یَسْتَقِلَّ مَا یُقَرِّبُ إِلَى إِخْوَانِهِ وَ کَفَى بِالْقَوْمِ إِثْماً أَنْ یَسْتَقِلُّوا مَا یُقَرِّبُهُ إِلَیْهِمْ أَخُوهُمْ»؛ «همین اندازه گناه برای انسان (میزبان) بس است که غذایی که نزد برادر مؤمنش می گذارد، کم به حساب آورد (از نظر کمی و کیفی). همین اندازه گناه برای قومی بس است که غذایی که برادر مؤمنشان نزدشان می گذارد، کم حساب کنند».
مهمانی رفتن را مراعات کنیم
امام صادق (ع) می فرماید: رسول اکرم (ص) فرمود: «الضِّیَافَةُ أَوَّلُ یَوْمٍ وَ الثَّانِی وَ الثَّالِثُ وَ مَا کَانَ بَعْدَ ذَلِکَ فَهُوَ صَدَقَةٌ تُصُدِّقَ بِهَا عَلَیْهِ قَالَ ثُمَّ قَالَ لَا یَنْزِلَنَّ أَحَدُکُمْ عَلَى أَخِیهِ حَتَّى یُوثِمَهُ قَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ کَیْفَ یُوثِمُهُ قَالَ حَتَّى لَا یَکُونَ عِنْدَهُ مَا یُنْفِقُ عَلَیْهِ»؛ «مهمانی روز اول و دوم و سوم است. بعد از آن اگر مهمان ماند، چیزی که به او می دهید، صدقه ای است که به وی می دهید. سپس امام فرمود: به گونه ای بر برادر مؤمن خود وارد نشوید که او را به گناه اندازید. گفتند: ای رسول خدا! چگونه او را به گناه اندازد؟! حضرت فرمود: چیزی نداشته باشد تا از مهمان پذیرایی کند».
دعوت به مهمانی را بیدلیل رد نکنیم
امام صادق (ع) می فرماید: «مِنَ الْحُقُوقِ الْوَاجِبَاتِ لِلْمُؤْمِنِ عَلَى الْمُؤْمِنِ أَنْ یُجِیبَ دَعْوَتَهُ»؛ «از حقوق واجب مؤمن بر مؤمن دیگر این است که دعوتش را اجابت کند».
با رعایت این موارد میتوان به خوبی مهمانی داد و به مهمانی رفت و شیرینی دور هم بودن با دوست و فامیل را چشید و با به جا آوردن صله رحم پیوندهای اجتماعی را به خوبی تحکیم کردهایم.